Gelenek, din ve değişim: Yozgat-Uzunlu örneği

Abstract

Bu çalışmanın konusu, sosyal değişme ve din ilişkisidir. Kaçınılmaz bir süreç olan değişme ile din arasındaki etkileşimin Uzunlu kasabası örneğinde nasıl tezahür ettiğini anlayabilmek için yapısal-işlevsel teori esas alınarak derinlemesine mülakat, katılımlı gözlem, sözlü tarih çalışması gibi nitel yöntemler kullanılmıştır.Araştırmamız bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın konusu, önemi, amacı, yöntemi ortaya konmuştur. Kavramsal ve kuramsal çerçeveyi oluşturan birinci bölümde `din`, `gelenek` ve `değişme` kavramları ayrı başlıklar halinde ele alındıktan sonra `din ve değişme` ilişkisi incelenmiştir. Ayrıca bu bölümde, sosyalleşme sürecinde dinin üstlendiği fonksiyonların bireysel ve toplumsal bilincin oluşumunda nasıl bir etken olduğu üzerinde durulmuştur.İkinci bölümde çalışma alanımız olan Uzunlu'nun sosyo-kültürel yapısı, coğrafi konumu, nüfusu ve ekonomisi üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde Uzunlu'nun yaşadığı sosyal değişim, modernleşme, göç, teknoloji ve kitle iletişim araçları gibi değişim dinamikleri açısından değerlendirilmiş, tarihsel süreç içinde din, siyaset, ekonomi, aile, eğitim gibi sosyal kurumlarda görülen farklılaşmalar, karşılaştırılmalı olarak gösterilmiştir.Sonuç olarak Uzunlu'nun kendine özgü bir değişim süreci yaşadığı; süreç içinde birçok geleneksel unsurun işlevsizleştiği veya dönüştüğü anlaşılmıştır. Sosyo-kültürel yapıda yaşanan hızlı ve köklü değişim, din anlayışından günlük yaşam biçimlerine kadar etkili olmuş, düşünce, tutum ve davranışlarda değişime neden olmuştur. Anahtar kelimeler: Din, Gelenek, Sosyal değişme, Uzunlu kasabası.

The subject of this study is the relation between social change and religion. So as to understand how the interaction between religion and change, which is an inevitable period, appeared in Uzunlu town by basing on sctructural-functionalist theory such qualitive methods as detailed interview, engaged observation and oral history studies are used.Our study consists of one ıntroduction and 3 sections. The subject, importance, aim and method of the study are put forward. In the first chapter constituting conceptual and theoretical framework after scrutinizing religion, tradition and change notions within seperate titles, the relation between religion and change is examined. Also in this part, what kind of a factor it is in the formation of individual and social consciousness the functions that religion undertake in the socialization period is well-notedIn the second part the socio-cultural system, geographical position, population and economy of Uzunlu which are our study field are mentioned. In the third part the social interchange that Uzunlu experienced is assessed in terms of the dynamics of change such as modernization, migration, technology and mass media and the differentiation that are seen in religion, politics, economics, family and education in the historic process are shown comparatively.As a result, It is understood that Uzunlu has experienced a sui generis period of change; a lot of traditional components has been nonfunctional or transformed. Fast and radical change xperienced ın socio-cultural structure has been effective from sense of religion to forms of daily life, caused an alteration in thoughts, attitude and behaviour.Key Words: Religion, Tradition, Social change, Uzunlu Town.