İzmir ve Eskişehir bitpazarlarında ekonomi ve kültür

Abstract

Bitpazarları, diğer semt pazarlarından farklı olarak ikinci el eşyalar veya başka bir deyişle kullanılmış günlük ihtiyaç ürünlerinin kullanılmamış sıfır ürünlerden daha ucuz fiyata satıldığı ve genelde sıfır ürünleri alamayan bireylerin tercih ettiği bir alışveriş mekânıdır. Aynı zamanda içerisinde ikinci el kıyafet, antika değeri olan eşyalar, tablolar, ayakkabılar, el tamir aletleri ağırlıklı olmak üzere birçok ikinci el ürünü barındırmaktadır. Bitpazarları tarihsel olarak pazaryerlerinin ortaya çıktığı ilk dönemlerden günümüze süreklilik göstermektedir. Bu tez bitpazarını ağırlıklı olarak kullanan alt gelir gurubu veya yoksul kesimlerin tüketim pratikleri bağlamında internet ve bitpazarları arasındaki etkileşimin görünür kılınması, bir alışveriş mekânı olarak bitpazarı müşterilerinin vintage modası ve koleksiyonculuk amacı ile bitpazarını kullanarak orta sınıfa yaklaşma arzusu ile yapılan tüketim yönlü özelliklerinin irdelenmesi açısından önem taşımaktadır. Bu çalışma ile birlikte bir tüketim mekânı olarak bitpazarının yoksulluk, tüketim modası ile olan ilişkisi ve mekânsal yönleri ortaya çıkarılmak istenmektedir. Bunun için 2017-2018 yılları arasında, İzmir ve Eskişehir kentlerinde saha çalışması yürütülerek bitpazarına gelip ikinci el eşya alan 15 müşteri ve tezgâh açan 11 satıcı ile yarı-yapılandırılmış görüşme, yapılandırılmamış gözlem ve fotoğraf çekimi teknikleri ile veri toplanarak yürütülmüştür. Bitpazarı insanların sosyalleştiği bir alışveriş mekânı olması bakımından ekonomik ve kültürel öğelerin temsil edildiği bir alandır. Bunun için çalışma boyunca bitpazarının tüketim yönlü özellikleri ve piyasası, bitpazarında bireylerin `yoksulluk halleri` ile bitpazarının mekânsal boyutunun ekonomik ve kültürel yönlerine odaklanılmıştır. İzmir ve Eskişehir kentlerinin bitpazarlarının ekonomik ve kültürel yönlerinin incelendiği bu çalışma her iki bitpazarının sınıfsal olarak kentlerin orta sınıf altında bireylerinden satıcı ve müşterilerinin kullandığı alternatif bir alışveriş mekânı olduğunu göstermektedir. Bunun yanında bitpazarı ikinci el giyim modası, koleksiyonculuk ve antikacılığın süreklilik sağlamasında önemli bir rol oynamaktadır.

The Flea Market, unlike the other district bazaars, is a commerce space where second hand commodities or in other words previously used daily necessaries are sold cheaper then brand new products by the individuals who cannot afford to buy it. This place at the same time contains a great many of second hand commodities mostly consist of second hand clothes, antique objects, paintings, books, shoes and hand repair tools. The flea markets historically shows a continuity since the beginning of marketplaces emergence to nowadays. This thesis have importance for revealing the interaction between internet and the flea market in terms of lower income or the poor groups consumption patterns who predominantly make use of the flea market and examining the consumption oriented features of the desire to move up the middle class by utilising flea market with an aim of vintage fashion or collecting purposes. This study aims to conceive the spatial dimension of flea market as a commerce space and its relation with poverty and consumption trends. For that purpose a field work with 15 buyers and 11 sellers was conducted between 2017-2018 in İzmir and Eskişehir cities by using semi-structured interview, unstructured observation and photographing techniques. Flea market, a commerce space in which people socialize,is a place where economic and cultural elements are represented. Throughout the study, the aim was to focus on the consumption based characteristics and the market economy of the flea market, the poverty states of individuals in the flea market and the economic and cultural aspects of the spatial dimension of it. This study in which the economic and cultural aspects of flea markets of İzmir and Eskişehir cities are investigated, shows that lower middle class individuals of both sellers and buyers utilizes from flea market as an alternative shopping place. Besides, flea market has a role in providing a continuity to second hand fashion, collecting and antiquities.