Diasporada Arnavut kimliğinin oluşumu: İzmir örneği

Abstract

Bu çalışmanın konusu, Türkiye'de diasporada yaşayan bireylerin kimlik algılarını nasıl inşa ettiklerini, İzmir gibi bir büyükşehir örneklemi üzerinden anlamaya çalışmaktır. Hemen her birey zaman zaman kendi benliği ve kimliği üzerine, hayatının çeşitli dönemlerinde sorgulama ve arayışlara yönelir. Söz konusu diasporada yaşayan bireyler olduğunda bu arayış ve sorgulamanın bir kat daha artacağını kabul etmemek zor görünmektedir.Bu araştırma, literatürde daha önce sıklıkla çalışılmış olan etnik diasporik gruplardan (Ermeniler, Boşnaklar, Çerkesler, Kırım Tatarları) ziyade, sosyal bilimsel olarak oldukça nadir çalışılmış olan Arnavutlara yönelmektedir. Bu araştırmada amaç, diasporada yaşayan bireylerin kimlik algılarını inşa ederken ve yeniden üretirken yaşadıkları kolaylık ya da zorlukları anlama yoluyla, gelecekte benzer bir diasporik grubun (Örneğin, birkaç kuşak sonrasında Suriyelilerin) kimlik algı ve inşa süreçlerini bilimsel bir şekilde anlama ve açıklamayı kolaylaştırmaya hizmet etmesidir.Bu çalışma, İzmir'de yaşayan, 21 diaspora mensubuyla yüz yüze gerçekleştirilen mülakatlarla elde edilen verilerin analizi/yorumlanmasından oluşmaktadır. Araştırmanın veri toplama aşaması, 2018 Mayıs ayında gerçekleştirilmiştir. Mülakatlar genellikle, Arnavut derneklerinde, o dönemde söz konusu olan etkinliklerde ya da görüşmecilerin iş yerlerinde gerçekleştirilmiştir. Aynı zaman da dernek üyesi olmayan sivil vatandaşlarla da görüşmeler yapılmıştır.Geleneksel diaspora yaklaşımı çerçevesinde değerlendirilen anavatan ve geri dönüş mitlerinin, yapılan görüşmelerden de elde edilen veriler çerçevesinde, daha çok ikinci kuşak bireyler için geçerli olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra yeni diaspora yaklaşımı dahilinde, son dönemde gelişen internet ve sosyal medya araçları sayesinde genç kuşağın sanal ağlar üzerinden bir diasporik kimlik/ vatan inşa etmede oldukça başarılı olduğu görülmektedir.Sonuç olarak, diasporada yaşayan insanların kimlik algılarında melez/hibrit bir yapıyla karşılaşılmıştır. Ancak bu melez kimlik yapısını, yukarıdan aşağıya gerçekleşmiş bir asimilasyonun sonucu biçiminde analiz etmek doğru değildir. Çünkü görüşülen kişilerin tamamının Türkiye'de doğmuş olması, onların, Türkiye'ye olan bağlılıklarının temelini oluştururken anavatanlarına olan saygı ve bağlılığı da tam anlamıyla ortadan kaldırmamıştır. Bu yüzden, bu insanlar, bir ayağıyla `orada` bir ayağıyla `burada`dırlar. Anahtar Sözcükler: Diaspora, Kimlik, Etnik Kimlik, Ulusal Kimlik, Arnavut Diasporası

The aim of this study is to understand how the individuals living in diaspora build their identity on a sample in a city like İzmir. Every individual tend to question and seek their individuality and identity. When it comes to the diasporic individuals the problem in question doubles due to the hardships regarding the perception of identity in a diasporic environment.The importance of this research lie on the fact that it aims to shed light on the identity perceptions of diasporic Albanians living in Turkey apart from previously studied ethnic diasporic groups (Armenians, Bosniaks, Circassians, Crimean Tatars etc.) in the related literature. This research also aims to encourage new researches towards newly emerging diasporic groups in Turkey like Syrian refugees. The study consists of in depth interviews with 21 diasporic Albanian individuals. The data collecting process of this research has been done on May 2018. These interviews have taken place in Albanian associations, in some occasions organized by these associations and in workplaces of members of diasporic Albanians. It is clear that the traits such as myths regarding native lands and the urge of returning back which are interpreted within the framework of traditional diaspora approach is valid only on the second generation of individuals. Besides, new diaspora approach has been observed that the young generations are successful in building their own diasporic identity/native land with the aid of internet and social media tools.As a result, it's been encountered that the people living in the diaspora have hybrid identity perceptions. This hybridization in identity occur not as an assimilation from top to bottom, instead it is a voluntary assimilation process of diasporic individuals trying to be a part of the culture of host society. All interviewees are born in Turkey and in the historical process they developed multi loyalties both to their respective homeland (Turkey) and native lands (Albanian inhabited Balkan states). Therefore it is possible to state that these individuals set one foot on their native lands and other foot on their homelands Turkey.Keywords: Diaspora, Identity, Ethnic Identity, National Identity, Albanian Diaspora