Cyclamen coum`da somatik embriyogenesis yöntemi ile rejenerasyonun araştırılması

Abstract

Bu tez çalışmasında C. coum türünde, yaprak ve yaprak sapı eksplantları kullanılarak somatik embriyogenesis yöntemi ile rejenerasyon araştırılmıştır. Embriyojenik kallusların elde edilmesi için farklı konsantrasyon ve kombinasyonlarda NAA, 2,4-D, BA, Kinetin ve 2-iP içeren altı farklı protokol denenmiştir. Tüm denemelerde kallus oluşumu gözlenmiştir. Ancak embriyo oluşumu, NAA, BA ve Kinetin içeren ortamlarda görülürken 2,4-D ve 2-iP içeren ortamlarda görülmemiştir. En yüksek rejenerasyon oranları in vitro'da muhafaza edilen bitkiciklerden alınan eksplantlar ile kurulan denemeden elde edilmiştir. Bu denemede kallus oluşum oranları, yaprak sapında %84.21 ile %91.22 arasında değişim gösterirken, yaprak eksplantlarında, %87.17 ile %89.74 arasında değişmiştir. Embriyo oluşum oranları yaprak sapı eksplantlarında %47.36 ile %68.42 arasında ve yaprak eksplantlarında %43.58 ile %69.23 arasında değişim göstermiştir. Elde edilen somatik embriyoların farklı gelişim aşamaları taramalı elektron mikroskopu ile görüntülenmiştir ve aşamalara ait farklılıklar incelenmiştir. Çalışmada somatik embriyogenesis dışında sınırlı oranda organogenesis ile rejenerasyon oluşumu da gözlenmiştir. Somatik embriyogenesis yöntemi kullanılarak elde edilen bitkicikler başarılı bir şekilde dış ortama aktarılmıştır ve aktarılan bitkilerin %82.5'i hayatta kalmıştır.

In this thesis study, regeneration by somatic embryogenesis in C. coum was investigated using leaf and petiole explants. Various medium containing different combinations and concentrations of NAA, 2,4-D, BA, Kinetin and 2-iP were established to obtain embryogenic callus. Callus formations were observed in all experiments. Although, embryo formation was observed in medium containing NAA, BA and Kinetin, no embryo formation was observed in medium containing 2,4-D and 2-iP. The highest regeneration rates were obtained in the cultures which were established with explants from in vitro derived plantlets. In this experiment, callus formation rates were ranged from 84.21% to 91.22% in petiole explants and ranged from 87.17% to 89.74% in leaf explants. Embryo formation rates were ranged from 47.36% to 68.42% in petiole explants and ranged from 43.58% to 69.23% in leaf explants. Different stages of somatic embryos were monitorized by scanning electron microscope and differences of stages were investigated. In the study, also limited regenerations via organogenesis were observed. Plantlets obtained by somatic embryogenesis method were acclimatized successfully and 82.5% of acclimatized plants survived.