Arap edebiyatında tarih öykücülüğü Ali Tantavi örneği

Abstract

Kökenleri çok eskilere dayanan tarihî öykücülük, modern tanımını XIX. yüzyılda kazanmıştır. Önce batıda ortaya çıkan bu yeni yazınsal tür, daha sonra tercüme ve iktibas yoluyla Arap ülkelerine intikal etmiştir. Malzemesini tarihten alan bu yeni hikâye yazma türü, doğu ülkelerinde çok zengin bir altyapıya sahiptir. Zira Arap ve İslam medeniyeti hikâyelere çok önem veren bir medeniyettir. Bu bakımdan XX. yüzyılda birçok yazar ve edebiyatçı, söylemek istediklerini tarihten hikâye aktararak söylemeye yönelmiş ve tarihî öykücülük türüne ait hikâyeler kaleme almıştır.Ali et-Tantâvî de bu türde hikâye yazanlardan birisidir. Aslen hukukçu ve eğitimci olan Tantâvî, aynı zamanda çok velut bir yazardır. Elliden fazla eseri yayımlanan Tantâvî'nin bir o kadar da yayımlanmayan eseri olduğu söylenmektedir. Eserlerinden iki tanesi öykülere ayrılmıştır. Birisi `hayattan öyküler` anlamındaki `Kısas Mine'l-Hayat`, diğeri de `tarihten öyküler` anlamındaki `Kısas Mine't-Tarih`.Bu çalışmada Tantâvî'nin yirmi üç tarihî öyküden oluşan `Kısas Mine't-Tarih` adlı eseri incelenmektedir. Tantâvî bu eserinde modern öykü kuramlarına uygun bir şekilde öyküler yazmış ve tarih kitaplarında geçen birkaç satır veya az sayıda sayfadan ibaret bir haber veya olayı, çok akıcı bir dille ve kendi edebî yeteneğini ve hayal gücünü kullanarak bugünün okuyucularına sunmuştur. Bu şekilde bizlere hem bir edebiyat kitabı hem de bir tarih kitabı olarak inceleyebileceğimiz bir eser vermiştir.Anahtar Kelimeler: Ali et-Tantâvî, Öykü, Tarihî Öykü, Roman, Modern Arap Edebiyatı.

The modern definition of historical storytelling whose origins go back to ancient times, basically has made in XIX. Century. This new literary genre, which first appeared in the west, was later transferred to Arab countries through translation and quotation. This new type of story writing, which takes its material from history, has a very rich infrastructure in the eastern countries. Arab and Islamic civilization gives great importance to stories. Therefore, in the XX. century, many writers and litterateurs turned to narration by transferring what they wanted to say from history into stories and wrote stories belonging to the genre of historical storytelling.Ali et-Tantâvî is also one of these writers who wrote this kind of stories. Originally a lawyer and educator, Tantâvî is also a very prolific writer. More than fifty works of Tantavi have been published, besides that many of his works are said to have not been published. Two of his works are devoted to stories. One of this work is `Kısas Mine'l-Hayat` which means `stories from life` and the other is `Kısas Mine't-Tarih` which means `stories from history`.In this study, Tantâvî's `Kısas Mine't-Tarih` work which consists of twenty-three historical stories is examined. In this work, Tantâvî wrote stories in accordance with modern story theories and presented an information or event consisting of a few lines or a few pages in the history books to the readers of today using his own literary talent and imagination in a very fluent language. In this way, he has given us a work that we can examine both as a book of literature and as a book of history.Key Words: Ali et-Tantâvî, Story, Historical Story, Novel, Modern Arabic Literature.