Baskı grupları ve kamu maliyesi ilişkisi

Abstract

Siyasal karar alma süreci aktörlerinden biri olarak baskı grupları toplum içinde farklı kesimdeki kişilerin aralarında ortak bir çıkarlarının olduğunu fark etmelerinden sonra organize bir şekilde bir araya gelerek ekonomik, sosyal ve siyasi birçok çıkarlarını korumak ve artırmak amacında olan topluluklardır. Devletin en az karışan devlet ilkesinden uzaklaşarak müdahaleci bir rol üstlenmesi görüşü özellikle 1960 ve 1970'li yıllardan itibaren yoğun bir şekilde eleştirilmeye başlanmıştır. Bu görüşe yöneltilen eleştirilerin temelinde ise kamu tercihi teorisyenlerinin devletin müdahaleci yönünü kullanmasıyla elde ettiği verimsiz sonuçlar ve devletin sınırlarının genişlemesiyle baskı gruplarının siyasal karar alma süreçlerine müdahalesiyle rantlarını artırma çabalarının yol açtığı düzensizlikler yer almaktadır. Bu çalışmamızda siyasal karar alma sürecinde yer alan aktörlerden biri olarak baskı grupları seçilmiş olup önce baskı gruplarının teorisi detaylı bir şekilde ele alınacaktır. Daha sonra ise baskı gruplarının anayasal karar organları ve siyasal partilerle politik süreç içerisindeki ilişkileri ele alınarak devletin iktisadi hayata müdahale araçlarından olan regülasyonlara ve regüle eden piyasalarda ortaya çıkan rantlar konusuna değinilecektir.

As one of the actors of the political decision-making process, the pressure groups are the groups that aim to protect and increase many economic, social and political interests by coming together in an organized way after realizing the common interests of people from different segments of society. The view that the state has taken an interventionist role by moving away from the least confused state principle has been criticized intensely especially since the 1960s and 1970s. On the basis of the criticisms directed to this view are the inefficient results obtained by public choice theorists using the state's interventionist aspect and the irregularities caused by the efforts of the pressure groups to intervene in the political decision-making processes with the expansion of the borders of the state.In this study, pressure groups have been selected as one of the actors involved in political decision making process and the theory of pressure groups will be discussed in detail first. Then, the relations of the pressure groups with the constitutional decision-making bodies and political parties in the political process will be discussed and the regulations that are the means of intervention of the economic life of the state and the rents emerging in the regulating markets will be discussed.