Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze ilahiyat fakültelerinde Arap dili belagati öğretimi

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan günümüze kadar, İlahiyat Fakültesi lisans programlarındaki Arap Belâgati'nin durumunu incelediğimizde, 2000'li yıllara kadar, İlahiyat veya İslami İlimler Fakültelerinde lisans programlarının ders müfredatında hak ettiği yeri bulamadığını görüyoruz. Neden yer bulamamıştır diye sorduğumuzda, dönemin siyasi, sosyal ve eğitimsel açıdan geçeirdiği değişim ve dönüşümün etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Medreselerin kaldırılması, harf inkılâbı, tevhîdi tedrisat gibi kanunlarla birlikte İslam Dininin terakkiye engel olduğu düşüncesi İlahiyat Fakültesinin temel derslerinden olan Arapçanın içini de boşaltmıştır. Müfredat, Felsefe ve Din Bilimleri dersleriyle yoğunlaştırılmıştır. Diğer taraftan İlahiyat hocalarına göre İlahiyat fakültelerinde belli bir döneme kadar Arapçanın Ana Bilim Dalı olmayışından kaynaklı akademik personelin yetiştirilememesidir. 1982'den sonra İlahiyat fakültelerinin sayısı artmasına rağmen Belagat dersi yine müfredatta yoktur. Bu dönemde Belagât'in lisans düzeyinde ders programlarında olmayışı, Yüksek Öğretim Kurumunun ihmali olarak değerlendirilmektedir. Ancak 1997'den sonra İlahiyat Fakültelerinde Belagât dersleri resmen müfredata girebilmiştir. 1997'de YÖK'ün almış olduğu karar gereği hazırlık sınıfları kaldırılmış, 4 yıl eğitim veren İlahiyat Fakültelerinin müfredatı da değişmiştir. Artık müfredatta kendisine yer bulan Arap Belagati, İlahiyat Fakültelerinde lisans düzeyinde seçmeli veya zorunlu ders olarak okutulmaya başlanmıştır. Bu değişimin sebebi ise, Belagat ilminin, sarf ve nahiv gibi Arap Dilinin önemli ve büyük bir parçası olduğu, Kur'an'ın doğru anlaşılması için elzem olduğu gerçeğinin bu dönemde özellikle YÖK tarafından anlaşılmış olmasıdır. Belagat ilminin lisans düzeyinde İlahiyat Fakültelerinde okutulması gerektiği düşüncesindeyiz. İlahiyat hocalarıyla yapmış olduğumuz röportajlar da genel itibariyle bu görüşümüzü desteklemektedir. Bazı hocalar lisans öğrencilerinin Arapça seviyesi düşük olduğu için Belagatin okutulması gereksizdir dese de ortak akıl okutulmasından yanadır. Temel İslam Bilimlerinin, özellikle de Kur'an'ın anlaşılmasında, Belagat merkezi bir öneme sahiptir.

Until today the establishment of the Republic of Turkey when we examine the situation of Arabıc Rhetoric in Divinity Faculties, the Rhetoric Until the 2000s, we see that undergraduate programs at the Faculties of Theology or Islamic Sciences are not included in the curriculum. When we ask why couldn't it find a place, especially political reasons play the leading role. In addition to laws such as the letter revolution, the Law of Unification of Teaching (tevhid-i tedrisat), The idea that Islam is an obstacle to development, emptied the interior of Arabic which is one of the basic courses of the Faculty of Theology. Curriculum, Filled with Philosophy and Religious Sciences. Another reason is that according to theology instructors, the academic staff can not be trained in theology faculties.When the number of theology faculties increased after 1982, we see that Arabic also gained momentum. There is no rhetoric again. In this period, the fact that Belagât is not taught at the undergraduate level can be seen as neglect of YÖK. In the 2000s, the Arabic Language and Rhetoric were even more important in Theology Faculties. Belagat, which now has its place in the curriculum, has started to be offered as an elective course at undergraduate level in Theology Faculties and as a compulsory course in some Theology Faculties. When we asked what was the reason for this change, Belagat is an important and a big part of the Arabic Language like consumables and nahiv, and The fact that the Qur'an is essential for a proper understanding is understood by the Council of Higher Education in this period.