Farklı dental materyallerin dental volumetrik tomografide neden olduğu artefaktların aproksimal çürük teşhisine etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

İn vitro olarak tasarlanan bu çalışmanın amacı, farklı dental materyallerin oluşturduğu artefaktların çürük tespitindeki etkilerinin değerlendirilmesidir. Ayrıca farklı cihazların farklı çekim modları ile elde edilen görüntülerin bu sürece etkisi de araştırılmıştır. Çürük lezyonlarının erken dönemde teşhis edilmesi, takip edilmesi ve doğru tedavi planlarının yapılabilmesi için güvenilir yöntemlerin kullanılması önem taşımaktadır. Posterior dişlerdeki aproksimal çürüklerin teşhisi için kullanılan yöntemler arasında klinik muayene, konvansiyonel periapikal radyografi, konvansiyonel bite-wing radyografi, dijital görüntüleme sistemleri ve çeşitli lazer fluorescence sistemleri bulunmaktadır. Rutin olarak çürük tespitinde, klinik muayene ile birlikte konvansiyonel ve dijital radyografiler kullanılsada, son yıllarda artan dental tomografi kullanımı, çürük teşhisinde tomografinin de yer alabileceğini göstermektedir. Literatürde, çeşitli diğer yöntemlerle dental volumetrik tomografinin çürük tespitinde karşılaştırmaları yapılmıştır. Ayrıca dental tomografi raporlarında, hastaların tekrar radyasyon almaması için çürüklerin de belirtilmesi gerekliliği düşünülmektedir. Fakat hastaların çoğunda restorasyonlar bulunmaktadır. Bu restorasyonlar, dental volumetrik tomografi görüntülerinde artefaktlara yol açabilir. Bu da teşhiste zorluklara veya yanlış yorumlara sebep olabilir. Literatürde bu konu ile ilgili az sayıda çalışma vardır. Araştırma kapsamında 4 farklı tip dental materyal, iki dental tomografi cihazı iki farklı çekim modunda değerlendirilmiştir. Çalışmaya çeşitli nedenlerle çekilmiş, çürüksüz veya başlangıç aşamasında aproksimal çürüğü bulunan 164 adet daimi molar ve premolar diş dahil edilmiştir. 4 dişten her birine amalgam, kompozit, zirkonyum destekli porselen ve metal destekli porselen ile restorasyon yapılmıştır. Geriye kalan 160 diş, 4'er dişten oluşan 40 gruba ayrılmıştır. Sırasıyla restorasyonlu dişler birer birer her bir gruptaki dişler arasına yerleştirilmiştir. Her grup iki dental tomografi cihazı ve cihazların iki farklı modu ile taranmıştır. Daha sonra bütün örneklerden tekrar restorasyonlu diş yerine restorasyonsuz bir molar diş konularak tekrar iki dental tomografi cihazı ve farklı iki mod ile görüntüleri alınmıştır. Elde edilen görüntüler altın standart olarak kabul edilmiştir. Elde edilen bulgular istatistiksel olarak değerlendirilmiştir.Sonuçta oluşturduğu artefakt ile restorasyona yakın yüzeylerde çürük teşhisini en fazla etkileyen materyal amalgam olmuştur. Diğer materyallerden metal destekli porselen ve zirkonyum destekli porselen ise teşhisi etkilemiş ancak amalgam kadar olumsuz etki oluşturmamıştır. Kompozit ise en az etkilemiştir. Cihazlar ve çekim modları arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır.DVT çürük teşhisinde primer method olarak kullanılmamalıdır. Başka dental sebeplerle alınmış DVT görüntülerinde restorasyona uzak yüzeylerde DVT çürük tespitinde kullanılabilir.

The purpose of this in vitro designed study is to evaluate the effects of artifacts caused by different dental materials on caries detection. Also it was investigated the effects of images of different devices and different image modes to this process.For diagnosing carious lesions at an early stage, following the lesions and receiving the appropriate treatment decisions, using reliable methods is important. Diagnosis methods of approximal caries in posterior teeth are clinical examination, conventional periapical radiography, conventional bitewing radiography, digital imaging systems and various laser fluorescence systems. However, clinical examination and conventional and digital radiography are used in routine, increasing usage of dental tomography in recent years show that tomography can take part in caries diagnosis. In the literature, comparisons of volumetric tomography with other various methods in detection of dental caries, has been made. In addition, in the dental tomography report, is concieved to be stated the caries for patients not to receive radiation again. Nevertheless, most of the patients have restorations. These restoarations can lead to artifacts in the dental volumetric tomography images. This can cause difficulty in diagnosis or misinterpretation. In the literature, there are few studies on this subject. In the scope of this project, four different type of dental materials, two dental tomography devices and modes of devices were assessed. 164 permanent molar and premolar teeth which are extracted for various reasons, non-carious or in the initial phase of approximal caries, was included to study. Each of the four teeth were restored with amalgam, composite, porcelain fused zirconia, and metallic porcelain. The remaining 160 teeth will be divided into 40 groups consisting of four teeth. Sequentially teeth with restorations were placed one by one in each group of teeth. Each group were scanned with two modes of two dental tomography devices. Then again all samples were scanned with a molar tooth without restoration instead of restorated molar by again two dental scanner and with two different modes.The resulting images were analyzed for gold standart. Findings were evaluated statistically.Consequetly, in the adjacent surfaces amalgam has been the greatest impact on dental caries diagnosis. Metallic porcelain and porcelain fused zirconia affected the diagnosis but did not cause adverse effects as amalgam. The composite affected at least. There was no statistically significance between the devices and the scanning modes.CBCT should not be used as a primary caries diagnosis method. CBCT images, performed for other diagnostic tasks can be used in caries diagnosis at distant surfaces from restorations.