Diş tedavi merkezlerinde tıbbi atık yönetimi

Abstract

Sağlık kurumlarındaki atıkların ayrıştırılması, tıbbi atıkların kontrolü, atıkların çevreye ve insan sağlığına zararsız hale getirilmesi için, atık yönetiminin iyi planlanmış olması gerekir. Bunun için de, sağlık personeline bu konuda periyodik tıbbi atık yönetimi eğitimlerinin verilmesi gerekir.Çalışmamızda, diş tedavi merkezleri ve diş hastanelerinde, atık yönetimi ve atık yönetimine ilişkin sağlık çalışanlarının bilgi ve tutumları, merkezlerin durumuna ilişkin uygulamalarını saptamak amaçlandı. Bu amaçla 20 Eylül 2015 -30 Mart 2016 tarihleri arasında, İzmir'de çalışan; 148 Diş Hekimi, 10 Hemşire,73 Ağız Diş Sağlığı Elemanı, 60 Araştırma Görevlisi, 13 Öğretim Üyesi ve 48 Uzman ile görüşülmüştür. Araştırma verilerin toplanmasında ` Sağlık Çalışanları Tanıtım Formu`, ` Sağlık Çalışanları Bilgi Düzeyi Formu` , `Merkezin Atık Teslimine İlişkin Değerlendirme Formu` , ` Merkezlerin Atık Yönetimine İlişkin Durum Analiz Formu` kullanılmıştır. Verilerin analizi bilgisayar ortamında Statistical PackageforSocialSciences (SPSS) for Windows 23 istatistik programı kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırmada tanımlayıcı istatistiksel metotlardan yüzde, ortalama ve standart sapma, gruplar arası normal dağılımın olmadığı durumlarda Medyan± IQR ve Mann- Whitney U, genel puan ortalamaları ile yapılan karşılaştırmalarda Pearson Ki-Kare testi kullanılmıştır. Analiz sonuçları değerlendirilirken istatiksel anlamlılık sınırı olarak p< 0.05 kullanılmıştır.Araştırmaya katılan, sağlık çalışanlarının %7'nin bilgi düzeyleri 40-55 puan aralığında yetersiz, %44'nün bilgi düzeyleri 56-71 puan aralığında kısmen yeterli bilgi düzeyine sahip oldukları tespit edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda, Diş Hekimlerinin, Ağız ve Diş Sağlığı Elemanlarının bilgi düzeylerinin yetersiz ve kısmen yeterli olduğu görülmüştür. Hemşire ve Araştırma Görevlilerinin bilgi puanlarının diğer sağlık çalışanlarına oranla yüksek olduğu görülmüştür. Görevleri ile alınan puanlar arasındaki ilişki de bunu desteklemektedir.Sonuç olarak tıbbi atık yönetiminin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği doğrultusunda sağlık çalışanlarına periyodik eğitimler verilmesi önerilmektedir.

In order to parse the wastes in health institutions, control the medical wastes, make severaltypes of wastes harmless for the environmentand people's health, waste management should be planned properly. For that purpose periodic medical waste management educations should be given to medical personnel.The aim of this study is to evaluate the knowledge and attitude of health care personnels in dental health care centresand hospitals. And also toin vestigate the practices of those centres related to this manner. To that end, from 20 September 2015 to 30 March 2016, 148 dentists, 10 nurses, 73 dental assistants, 60 research assistant, 13 lecturersand 48 dental specialists working in İzmir, Turkey recruited for our study.For the collection of there search data following question naires has been used; `Healthcare Personnel Introduction Form`, `Healthcare Personnel Knowledge Level Form`, ` Evaluation Form RelatedtoWaste Admission of Healthcare Centres`, ` Situation Analysis Form Related to Waste Management of Healthcare Centres.`For descript ivestatistical analysis, percentage, mean and Standard deviation value shave been used. Non-normally distributed data has been analysed with Mann-Whitney U test as median± inter quartile range and Chi-Square test with mean rank comparison. Statistical significancy has been determined as p< 0.05.The results of the study showed that, seven percent of healthcare personnel's knowled gelevelwasin sufficient (40-55 point) and 44% of them was partially-sufficient (56-71 point). In addition the knowled gelevel of dentists and dental assistants was in sufficient and partially-sufficient. Nurse's and research assistant's knowledge points were also significantly higher compared toot her health care personnels. Correlations between occupation sand knowledge points also supports this result.Mean knowledge point of all the health care personel was determined as 69,0±10.As a result, in order to perform a propermedical waste administration, it is suggested to give periodic education to health care personnel in accordance with Medical Waste Control Regulations.