Pozitif mental sağlık ölçeğinin Türkçe geçerlilik ve güvenirliği

Abstract

Amaç: Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeği'nin (PRSÖ) Türkçe geçerlilik ve güvenirliğini yapmaktır.Yöntem: Metadolojik bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini, Aralık 2016- Haziran 2017 tarihleri arasında bir üniversitenin Sağlık Billimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü'nde öğrenim gören 935 öğrenci oluşturmuştur. Örneklem belirlenirken, ölçek madde sayısı 39'un on katı (390) öğrenciye ulaşılması hedeflenmiş ve kayıplar da göz önünde bulundurularak lisans düzeyindeki 499 gönüllü öğrenci hemşireden veri toplanmıştır. Veriler Tanıtıcı Bilgi Formu ve Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeği ile toplanmıştır.Bulgular: Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeği'nin (PRSÖ) geçelilik ve güvenirlilik çalışmaları kapsamında ölçek maddelerinin %79,5'nin kapsam geçerliliği (KGI) değeri 0,80 ve üzerinde, yapı geçerliliğini değerlendirmek için yapılan Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda ölçeğin Türkçe Formu'nun da altı faktörlü yapıyı doğruladığı ve ölçeğin uyum istatistik değerleri x2=2526,36(686); χ2/sd= 3,6; CFI=0,94, GFI=0,87, NNFI=0,93, RMSEA=0,08; SRMR= 0,07; p<0,05 iyi düzeyde olduğu belirlenmiştir. Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeği(PRSÖ)'nin test-tekrar test güvenirlik katsayısı ve ölçek bütünü ve alt boyutlarına ait Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı değerleri 0.70'in üzerinde bulunmuştur. Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeği'nin Rasch modeline uyum iyiliği istatistikleri ve güvenirlik değerlerine bakıldığında ölçeğin madde-uyum artık istatistikleri aritmetik ortalama ve standart sapması= 0,029±2,302, cevaplayıcı-uyum artık istatistikleri aritmetik ortalama ve standart sapması= -0,386±1,820, cevaplayıcı-konum (Location) istatistikleri aritmetik ortalama ve SD = -1,563±1,014, logit olabilirlik ki kare değeri =727,996, p değeri 0,000 bulunmuştur. Elde edilen verilerden tahmin edilen log olabilirlik ki-kare değeri göz önünde bulundurulduğunda POWER OF TEST-OF-FIT kriteri EXCELLENT olarak elde edilmiştir. Ayrıca madde-uyum artık (residual) değerlerinin -2,5 ile +2,5 aralığında olması, bu ölçeğin Rasch modeline iyi uyum gösterdiğini (iç yapı geçerliğini) ortaya koymaktadır (Linacre, 2006). Rasch model analizinde, Güvenirlik Katsayısı olarak ele alınan Person Separation Index-Kişi Ayırma Dizini (PSI) değeri oldukça yüksek düzeyde (0,94) bulunarak, Rash Modeline göre ölçek güvenilirliği sağlanmıştır.Sonuç ve Öneriler: Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeği(PRSÖ)'nin; kapsam/içerik geçerliliği, yapı geçerliliği, test-tekrar test güvenirliği, cronbach alpha iç tutarlılığı ile iç yapı geçerliliği ve güvenirliği sağlanarak, Türkiye'de bireylerin pozitif ruh sağlığını değerlendirmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu gösterilmiştir.Anahtar kelimeler: Pozitif ruh sağlığı, ölçek uyarlama, geçerlilik, güvenirlilik, pozitif psikoloji, rasch analizi.

Objective : The objective of this study is to carry out the validity and reliability of Positive Mental Health Scale (PMHS).Method: It is a methodological study. The population of the study is composed of 935 students attending the department of Nursing, Faculty of Medical Sciences of a university between December, 2016- June 2017. In determining the sample, it was aimed to reach ten times(390) as many students as 39- the number of scale items- and considering the losses, data were collected from 499 volunteering under graduate student nurses. The data were collected through Introductory Information Form and Positive Mental Health Scale.Findings: Within the scope of validity and reliability studies of Positive Mental Health Scale, it was found out that the content validity value of 79.5% of scale items was 0.80 and over; in the consequence of Confirmatory Factor Analysis, made for assessing structural validity, Turkish form of the scale had six factor structure, and adaptive statistical values of scale were at good level x2=2526,36(686); χ2/sd= 3,6; CFI=0,94, GFI=0,87, NNFI=0,93, RMSEA=0,08; SRMR= 0,07; p<0,05. Test-retest reliability coefficient of Positive Mental Health Scale and Cronbach Alpha reliability coefficient values of total scale and of sub-dimensions were found to be over 0.70.Considering the goodness of fit statistics of Positive Mental Health Scale to Rasch model and reliability values, it was found out that the scale's item-fit statistics arithmetical average and standard deviation =0,029±2,302, answerer-fit residual statistics arithmetical average and standard deviation = 0,386±1,820, answerer–location statistics arithmetical average and standard deviation = -1,563±1,014, logit possibility chi square value = 727,996, and p value =0.000. Considering log possibility chi-square vale estimated from obtained data, POWER OF TEST-OF-FIT criterion was obtained to be EXCELLENT. Also, item-fit residual value's ranging between -2,5 and +2,5 suggests that this scale is of good fit to Rasch model (internal structure) (Linacre,2006). In the analysis of Rasch model, the value of Person Separation Index (PSI), handled as Reliability Coefficient, was found to be at a quite high level (0.94), ensuring the reliability to Rasch Model .Conclusion and Suggestions: Positive Mental Health Scale's scope/content validity, structural validity, test-retest reliability, Cronbach alpha inner consistency and internal structural consistency and reliability have been provided, and it has been indicated to be valid and reliable measuring tool to be used in assessing individuals' positive mental health in Turkey.Key Words: Positive Mental Health, scale adaptation, validity, reliability, positive psychology, rasch analysis.