Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğitimine ilişkin görüşleri

Abstract

Öğretmenlerin eleştirel düşünme eğitimine ilişkin görüş ve uygulamaları çerçevesinde Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde eleştirel düşünme eğitiminin durumunu ortaya koymaya çalışan bu araştırma nitel bir araştırmadır. Bu bağlamda önce literatür taraması ve sonra da alan araştırması yapılmıştır. Araştırma konusu çerçevesinde Kayseri ilinde görevli 12 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni ile görüşmeler gerçekleştirilmiş ve araştırma bulgularını analiz edip, bütüncül bir değerlendirmede bulunabilmek ve görüşmelerde elde edilen veriler hakkında daha isabetli yorumlar yapabilmek için öğretmenlerin derslerinde yapılan gözlemlerden ve kullandıkları dokümanlardan elde edilen verilerden yararlanılmıştır. Daha sonra araştırmanın sonuçları ortaya konulmuş ve önerilerde bulunulmuştur.Araştırmaya katılan öğretmenlerin tamamının eleştirel düşünme kavramına yüzeysel ve dar bir açıdan baktıkları ve bu kavramın farklı boyutlarını içine alan kapsamlı bir bakış açısı geliştiremedikleri, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinde eleştirel düşünmenin yeri ile ilgili farklı boyutları içine alan kapsamlı bir değerlendirmede bulunamadıkları, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinde eleştirel düşünme eğitimine yer vermekle neyi amaçladıkları konusunda sınırlı bir anlayışa sahip oldukları; Öğretmenlerin büyük çoğunluğunun ise ortaya koydukları eleştirel düşünme becerilerini birbiriyle ilişkilendiremedikleri ve bu becerilerin farklı boyutlarını göremedikleri, eleştirel düşünme tutumları ile ilgili bilgilerinin son derece yüzeysel ve sınırlı olduğu, eleştirel düşünmenin ölçütleri bilme konusunda da istenilen seviyede olmadıkları, konunun boyutlarını ve ayrıntılarını görme konusunda yetersiz oldukları, eleştirel düşünmenin kazanılmasıyla ilgili görüşlerini temellendirme noktasında yeterli bilgilerinin olmadığı ve eleştirel düşünmenin geliştirilmesiyle ilgili dar ve yüzeysel bir bilgiye sahip oldukları, sınıf kurallarını belirleme ve öğretmen- öğrenci ilişkisiyle ilgili olarak olumlu görüşlere sahip oldukları ancak bazı öğretmenlerin bunu uygulamaya yansıtmadığı ve bunun eleştirel düşünmeyi olumsuz etkilediği, sınıfın fiziki ortamıyla eleştirel düşünme eğitimi arasındaki ilişkiye dar bir çerçeveden baktıkları ve buna yönelik olarak mevcut durumla ilgili çözüme dönük çalışmalar yapamadıkları, derslerini eleştirel düşünme eğitimine katkı sağlayacak şekilde planlama konusunda sınırlı ve dar çerçeveli bir bakış açısına sahip oldukları, yöntem ve tekniklerin avantajları ve sınırlılıkları ve bunları eleştirel düşünme eğitimine katkı sağlayabilecek şekilde nasıl kullanabilecekleri hakkında yeterli bilgi ve beceriye sahip olmadıkları, sınırlı sayıda sadece bir kaç araç gereç kullandıkları ve bu araç gereçleri eleştirel düşünme eğitimine katkı sağlayabilecek şekilde nasıl kullanabilecekleri konusunda da yeterli bilgi ve beceriye sahip olmadıkları, ölçme ve değerlendirme araçlarını hazırlayıp kullanabilme konusunda yeterli bilgi ve beceriye sahip olmadıkları, eleştirel düşünme eğitimiyle ilişkilendirilebilecek herhangi bir eğitim almamalarının konu ile ilgili bilgi ve becerilerinin yetersizliğindeki etkenlerden biri olduğu, eleştirel düşünme eğitiminde karşılaştıkları sorunların eleştirel düşünme eğitimi üzerinde nasıl bir etkisi olduğuna yönelik yeterli açıklamalarda bulunamadıkları sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Eleştirel Düşünme Eğitimi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi

This research is qualitative research that seeks to reveal the status of critical thinking education within the frame of teachers' viewpoints and applications related to critical thinking education in Religious Culture and Moral Knowledge lesson. In this context, first, a literature survey and then a field survey were conducted. Within the framework of the research topic, interviews were conducted with 12 Religious Culture and Moral Knowledge teachers in Kayseri province and the data from the observations and the documents obtained from the teachers ' lessons were used to analyze the research findings and make a holistic assessment and more accurate comments about the data obtained during the interviews. The results of the research were then put forward and suggestions were made. It was concluded that all the teachers participating in our research considered the concept of critical thinking from a narrow and superficial angle, did not have a comprehensive viewpoint including different dimensions of this concept, failed to have a comprehensive evaluation covering different dimensions related to moral subjects of Religious Culture and Moral Knowledge. They had a limited understanding of what they aimed at giving a place to critical thinking education, had a very limited and superficial knowledge about critical thinking attitudes and did not reach the wanted level about knowing the criteria of critical thinking, Athough Most of the Teachers did not have the necessary knowledge in establishing their views regarding the acquisition of critical thinking, they had positive views in setting classroom rules and relations between teachers and students. However some teachers lacked in applying these principles in the classroom environment, which influenced the critical thinking negatively, and that they aproached the relationship between the physical environment of the classroom and critical thinking education from a narrow perspective, lacked the solution to this inefficiency, had a limited and narrow ranged perspective about making plans for their lessons in order to contribute to critical thinking, did not have the required knowledge and skills about the advantages and limitedness of methods and techniques, and how they could make use of them to contribute to critical thinking, they used only a limited number of educational aids and did not have the requied knowledge and skills on how they could use these pieces of equipment to improve the level of critical thinking education, they lacked the knowledge of preparing and using measurement and evaluation devices did not receive any education regarding the critical thinking education, which was one of the factors in their insufficent knowledge and skills related to this point and that they did not explain as necessary how the problems they encountered in critical thinking education had an effect on critical thinking education.Keywords: Critical Thinking Education, Religious Culture and Moral Knowledge lesson