Aşıya ilişkin tutumlar ölçeğinin Türkçe`ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi.

Abstract

Giriş-Amaç: Dünya genelinde bağışıklama başarısının devamlılığı ve daha da arttırılmasıbağışıklama oranlarının yüksekliği ile sağlanabilmektedir. Buna karşın son yıllarda tümdünyada olduğu gibi Türkiye'de de aşı yaptırmayı reddeden ebeveynlerin oranının artmasıaşıya ilişkin toplumsal tutumların olumlu yöne evrilmesine yönelik çalışmalarıgerektirmektedir. Bu çalışma aşıya ilişkin toplumsal tutumları belirlemek amacıylageliştirilmiş olan Aşıya İlişkin Tutumlar Ölçeği'ni Türkçe'ye uyarlamak, Türkçe geçerlik vegüvenirliğini yapmak amacıyla planlanmıştır.Yöntem: Araştırmada hastanede çalışan hekim, hemşire, laborant, diyetisyen, eczacı, sosyalhizmet uzmanı, psikolog olmak üzere 208 sağlık profesyonelinden (%41.6) ve 292 (%58.4)ebeveynden veri toplanmıştır (n:500). Ölçeğin düzeltilmiş toplam madde korelasyonudeğerleri incelendiğinde tüm maddelerin 0.30 değerinin üstünde yer aldığı ve bu maddelerintamamının faktör analizi değerlendirmesi için uygun olduğu görülmüştür. Ölçekmaddelerinin faktörlerine Kaiser-Meyer-Olkin (KMO=0.856) ölçütü ve Bartlett küreselliktestine (χ2=2671.831; p<0.001) göre karar verilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonuçlarınagöre iki bileşen toplam varyansın %51.32'sini açıklamaktadır. Çalışmada 14 ölçek maddesiiçin Cronbach α değeri 0.853 olarak elde edilmiş ve maddeler arası iç tutarlılık değeri yüksekbulunmuştur. Maddelerin toplanabilir olup olmadığı Tukey Toplanamazlık (Nonadditivity)Varyans Analizi ile değerlendirilmiş ve maddelerin toplanabilir olduğu görülmüştür(F=202.252; p<0.001).Sonuç: Aşıya Yönelik Tutumlar Ölçeği'nin Türkçe formu 2 faktörlü, 14 maddedenoluşmuştur. Ölçek aşıya ilişkin toplumsal tutumları belirlemek için kullanılabilecek Türkdilinde geçerli ve güvenilir bir araçtır.Anahtar Kelimeler: aşı tutum ölçeği, aşı karşıtlığı, geçerlik-güvenirlik

Objective: The continuation and further increase of immunization success in the world canbe achieved by high immunization rates. However, as all over the world in recent years inTurkey also the rate of increase in social attitudes of parents who refuse vaccines,vaccination requires all efforts to evolve in a positive way. This study was designed to adaptthe Turkish version of the Attitudes Towards Vaccine Scale, which was developed todetermine the social attitudes towards vaccination, and to make its validity and reliability inTurkish.Method: Data were collected from 208 health professionals (41.6%) and 292 (58.4%)parents, including physicians, nurses, lab technicians, dietitians, pharmacists, social workers,psychologists (n: 500).When the corrected item correlation values of the scale wereexamined, it was seen that all items were above 0.30 and all of these items were suitable forfactor analysis evaluation. The factors of the scale items were determined according toKaiser-Meyer-Olkin (KMO = 0.856) criterion and Bartlett sphericity test (χ2 = 2671.831; p<0.001).According to exploratory factor analysis results, two components explained 51.32%of the total variance. In the study, Cronbach's α value was found to be 0.853 for 14 items andthe internal consistency value was found to be high. Tukey Nonadditivity Analysis ofVariance was used to determine whether the items were collectible and the items werecollectable (F = 202.252; p <0.001).Conclusion: The Turkish version of the Attitudes Towards Vaccine Scale consisted of 14items with 2 factors. The scale is a valid and reliable tool in the Turkish language that can beused to determine social attitudes towards vaccination.Key Words: vaccination attitude scale, anti-vaccine, validity-reliability