Afet sonrası barınma alanlarının mekansal analizi ve Seferihisar örneğinde konteyner kent tasarımı

Abstract

Afetler en genel tanımıyla insanlar için fiziksel, sosyal, ekonomik ve psikolojik kayıplar doğuran, normal yaşamı ve insan faaliyetlerini durdurarak veya kesintiye uğratarak toplulukları etkileyen doğal, teknolojik veya insan kaynaklı olaylardır. Afetlerin ne zaman, nerede ve nasıl gerçekleşeceğinin tahmin edilememesi de karşımıza önemli bir sorun olarak çıkmaktadır. Bu nedenle afet sonrasında afetzedelerin ne tür ihtiyaçları olabileceğinin bilincinde olunması gerekmektedir. Afetzedelerin tekrar gündelik hayatın akışına ayak uydurabilmeleri adına onların ihtiyaçlarının temin edilebilmeleri gerekir. Bu ihtiyaçlar; temiz su, sağlık (tedavi ve psikolojik destek) ve yiyecek ihtiyaçlarının yanı sıra başlıca ihtiyaçlarından biri olan barınma ihtiyacıdır. Barınma, dünyada ve ülkemizde doğal afetler sonrası ihtiyaçlar arasında ilk sıralarda gelmektedir. Bu nedenle, afet çeşidinin ne olacağının bilinemeyeceği gibi ne zaman ve nasıl bir coğrafyada gerçekleşeceği de bilinemeyeceği için her türlü hava koşuluna dayanıklı olabilecek bir malzeme afet sonrası barınma unsuru olarak kullanılmalıdır.Farklı bölgelerin farklı ihtiyaçları ve çevresel faktörleri olduğunun bilincinde olunmalı, buna göre de tasarımda çeşitlilik ve uyarlanabilirliğe önem verilmelidir. Bu nedenle barınma ihtiyacına cevap verecek tasarımların iklim koşullarına, afetzedelerin psikolojilerine, sosyal ilişkilerine, ve uzun süreli kullanımlarına uygun olmasının yanı sıra, hızlı bir biçimde üretilebilmesi ve düşük bir maliyete sahip olması gerekmektedir. Çalışma kapsamında ise konteyner kolay takılıp sökülebilmesi dolayısıyla montaj kolaylığı ve zamandan tasarruf sağlaması, depolanabilmesi, belirli standart ölçülere sahip olmasına rağmen farklı şekillerde bir araya getirilerek farklı fonksiyonlara çözüm üretebilmesi ve bir yerden başka bir yere kolay taşınabilmesi gibi özellikleri nedeniyle afet sonrası barınma ihtiyacının başlıca çözümü olarak görülmüştür.Tez kapsamında, afetler sonucunda meydana gelen başlıca sorunlardan biri olan barınma sorununa konteynerin ne şekilde çözüm olabileceğini açıklayabilmek adına İzmir AFAD İl Müdürlüğü İyileştirme Şube Müdürlüğü tarafından İzmir için önerilmiş olan afet sonrası geçici barınma merkezleri incelenmiştir ve içlerinde kriterlere en uygun bulunan alana konteyner kent tasarımı yapılmıştır. Böylelikle bir yandan konteynerin mimari eleman olarak kullanış biçimlerine de değinilerek, ölçüleri dolayısı ile bu kadar net ve katı biçimleri olan bir elemanın sahip olduğu potansiyeller nedeni ile oluşturmuş olduğu mekan türleri incelenmiş olup diğer yandan ise İzmir'de olası bir afet sonrasında geçici barınma merkezinin ne gibi kriterlere sahip olması gerektiği incelenmiş ve ortaya çıkan tasarımı ile bir ihtiyaca çözüm bulmaya çalışılmıştır.

In general definition, disasters cause psychological, social and economical loses which effects daily lifetime and humane activities and its source could be natural, technological or people based disasters. We deal with to don't know the exact time,place and type of disaster and it makes a big problem for us. Because of that, we should be aware of the main needs of disaster victims after disaster. The main needs of disaster victims should be supplied to turn them back to their daily routine. These supplements are besides the clean water , health (both as treatment and psychological support) and food, the main need is shelter for disaster victims.Sheltering is one of the most important needs both for our country and for the world in terms of needs after disasters. For this reason, like to don't know the type of disaster also the time and geography of the disaster can not be known. So that, a material which should be resistant to each kind of weather conditions should use as sheltering elements.Different regions will need to different things and will have different environmental factors. According to these situations, designers should pay attention to adaptability and diversity on their sheltering element designs. Because of that, designs which make as an answer to sheltering needs, should beside, suitable for climatic conditions, psychology of disaster victims, social networks of them, and long term usage, they should be mainly produced quickly and and should have a low cost. In this study, container finds as a main solution to the sheltering problem after disasters because of ease of use, in terms of establish and remove, time advantage, storing possibility, in spite of have standard sizes, containers can come together in different ways, they can find solutions to different space functions and they can move easily from one place to another.Within this thesis, in terms of to explain how container can be a solution to sheltering problem as the main problem after disasters, places where suggested by İzmir AFAD City Management, İmprovement Branch Office searched and and designed a container town at the most suitable area. On one hand, this thesis investigates the usage of container as the architectural elements and searched the kind of spaces to declare that how this kind of spesific and certain element in terms of size and shapes provides us different space solutions according to potentials of container. And searched that what kind of standards should have a post – disaster center after a possible disaster in İzmir an then tried to find a solution with designed container – town.