KOAH`lı bireylere karadut şurubu ile yapılan ağız bakımının oral mukozit iyileşmesi üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırma KOAH'lı bireylere karadut şurubu ile yapılan ağız bakımının oral mukozit iyileşmesi üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Kalitatif ve kantitatif olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilen çalışmanın kantitatif bölümü randomize kontrollü deneysel çalışma olarak, kalitatif bölümü ise müdahale grubundaki bireylerle derinlemesine görüşme metodu kullanılarak yapılmıştır. Çalışma bir Üniversite Hastanesinin Göğüs Hastalıkları Kliniği'nde yatarak tedavi gören, araştırmaya dahil edilme ölçütlerine uyan 20 müdahale ve 20 kontrol grubu olmak üzere toplam 40 oral mukozit gelişmiş KOAH'lı birey ile tamamlanmıştır. Çalışmada etik kurul onayı, kurum izni ve bireylerden yazılı bilgilendirilmiş gönüllü olur alınmıştır. Veriler araştırmacı tarafından Hasta Tanıtım Formu, Ağız Değerlendirme Rehberi, Dünya Sağlık Örgütü Oral Mukozit Skorlandırma İndeksi, Müdahale Grubundaki Hastalarla Derinlemesine Görüşme Formu ve Hasta Yakınma İndeksi kullanılarak toplanmıştır. Müdahale grubundaki bireylerden kliniğin standart uygulamasına ek olarak her gün yemeklerden sonra günde üç defa beş ml karadut şurubu ile gargara yapmaları ve ortalama bir dk ağızda beklettikten sonra yutmaları istenmiştir. 15 günlük karadut şurubu uygulaması sonrasında müdahale gurubundaki 10 birey ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak derinlemesine görüşme yapılmıştır. Kontrol grubundaki bireylere kliniğin standart uygulaması yapılmıştır. Kantitiatif veriler IBM SPSS Statistics 22.0 istatistik paket programında değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde ki kare, bağımsız iki örneklem T testi, Mann-Whitney U, Wilcoxan, Friedman ve spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi için p<0.05 değeri kabul edilmiştir. Nitel verilerin analizinde betimsel ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. İlk izlemde müdahale ve kontrol grubundaki bireylerin Ağız Değerlendirme Rehberi, Dünya Sağlık Örgütü Oral Mukozit Skorlandırma İndeksi ve Hasta Yakınma İndeksi ortanca puanlarının benzer olduğu belirlenmiştir (p>0.05). İkinci ve üçüncü izlemde müdahale grubundaki bireylerin Ağız Değerlendirme Rehberi ve Dünya Sağlık Örgütü Oral Mukozit Skorlandırma İndeksi skorunda istatistiksel olarak anlamlı azalma olduğu saptanırken (p<0.001), kontrol grubunda ikinci izlemde anlamlı bir değişim olmadığı görülmüştür. Müdahale grubundaki bireylerin oral mukozitinin ortalama 9.1±2.5 günde, kontrol grubundakilerin ise ortalama 12.1±1.4 günde iyileştiği saptanmıştır. Gruplararasında oral mukozit iyileşme süresi bakımından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fark olduğu bulunmuştur (t=-4.299, p<0.001). Ayrıca müdahale grubundaki bireylerde oral mukozite bağlı semptomlarda da hafifleme olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak oral mukozit gelişmiş KOAH'lı bireylerde karadut şurubu ile yapılan ağız bakımının oral mukozit şiddetini azalttığı, oral mukozitin iyileşme süresini kısalttığı, hastaların mukozite bağlı yaşadıkları semptomları hafiflettiği saptanmıştır.Anahtar kelimeler: Hemşirelik, KOAH, Oral Mukozit, Karadut Şurubu

This study was carried out to investigate the effect of oral care with black mulberry syrup on the improvement of oral mucositis in individuals with COPD. The quantitative part of the study, which was carried out in two stages as qualitative and quantitative, was conducted as a randomized controlled experimental study, and the qualitative part was made by in-depth interview method with the individuals in the intervention group. The study was completed with totally 40 oral mucositis patients with COPD being 20 in interventions and 20 in control groups who were hospitalized in a University Hospital's Chest Diseases Clinic, and met the inclusion criteria. The ethics committee approval, institutional permission, and the individuals' written informed consents were obtained in the study. The data were collected using the Patient Information Form, Oral Evaluation Guideline, World Health Organization Oral Mucosit Scoring Index, In-depth Interview with the Patients in the Intervention Group and Patient Complaints Index by the researcher. The individuals in the intervention group were asked to gargle with five ml of black mulberry syrup three times a day after meals and wait average one minute in the mouth and then swallow, in addition to the standard practice of the clinic. After the application of black mulberry syrup for 15 days, 10 individuals in the intervention group were interviewed by using a semi-structured interview form. Standard procedures of the clinic were applied to control group. Quantitative data were evaluated in IBM SPSS Statistics 22.0 statistical package program. Chi-square test, independent samples t-test, Mann-Whitney U, Wilcoxan, Friedman and spearman correlation analysis were used to evaluate of the data. The value of p<0.05 was accepted for the statistical significance level. Descriptive and content analysis methods were used to analyze the qualitative data. In the first follow-up of the study, individuals in the intervention and control groups had similar median score of the Oral Evaluation Guide, World Health Organization Oral Mucosit Scoring Index and Patient Complaints Index (p>0.05). There was a significant decrease in the Oral Evaluation Guide and World Health Organization Oral Mucosit Scoring Index in the intervention group (p<0.001) in the second and third follow-up, and no significant change in the second follow-up in the control group. The oral mucositis of the individuals in the intervention group improved at an average of 9.1 ± 2.5 days and in the control group improved at an average of 12.1 ± 1.4 days. There was a statistically significant difference between the groups in terms of recovery time of oral mucositis (t= -4.299, p<0.001). It was determined that the symptoms caused by oral mucositis were also alleviated. As a result, it was determined that oral care with black mulberry syrup decreases the severity of oral mucositis, reduced the recovery time of oral mucositis, and to alleviate the symptoms of the patients due to oral mucositis in patients with COPD who develop oral mucositis.Keywords: Nursing, COPD, Oral Mucositis, Black Mulberry Syrup