Türkiye sanayi ve konut elektrik enerji talebinin öngörülmesi ve konut elektrik tüketimini etkileyen parametrelerin belirlenmesi

Abstract

Elektrik enerjisi, kullanım kolaylığı, yaygın dağıtım ağı ve temiz bir enerji olduğu için bir çok alanda yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Ancak, elektrik enerjisinin sağlanması uzun vadeli çözümlere dayanmaktadır. Dolayısıyla uzun vadede elektrik enerjisi problemleri yaşamamak için geleceğe yönelik elektrik ihtiyacının doğru bir şekilde belirlenmesi önemlidir. Yapılan tez çalışmasında Türkiye'nin konut, sanayi ve toplam net elektrik tüketimine yönelik tahmin modelleri oluşturulmuştur. Tahmin modellerinin doğruluğunu sınamak amacıyla öncelikle 1990 ? 2005 yılları arasındaki veriler kullanılarak 2006 ? 2010 yılları arasındaki elektrik tüketim değerleri tahmin edilmiştir. Tahmin edilen bu değerler, aynı yıllar arasındaki gerçekleşmiş değerler ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca, 2005 yılına kadar olan verilerin kullanılması ile elde edilen EPDK tahmini de karşılaştırma ölçütü olarak kullanılmıştır. Tahmin modeli doğrulandıktan sonra 1990 -2010 yılları arasındaki veriler yardımıyla model güncellenmiştir. Güncellenen model yardımıyla 2011 2025 yılları arasındaki Türkiye'nin konut, sanayi ve toplam net elektrik tüketim değerleri tahmin edilmiştir. Çalışmanın ikinci kısmı ise, konut elektrik tüketimini etkileyen faktörlerin belirlenmesine yöneliktir. Bu faktörlerin istatistiksel olarak anlamlılığını test etmek amacıyla internet üzerinden Türkiye'deki kullanıcılara yönelik bir anket dağıtılmıştır. 812 kişinin vermiş olduğu cevaplara göre Aralık 2011, Ocak 2012 ve Şubat 2012 elektrik faturaları ortalaması dikkate alınarak elektrik tüketimini etkileyen faktörler tespit edilmiştir. İstatistiksel olarak anlamlı çıkan 4 faktör belirlenmiştir. Bunlar; gelir, aile birey sayısı, ev büyüklüğü ve elektriğin ısınmada kullanılma oranıdır. Bu 4 faktörün kullanımıyla bir çoklu regresyon modeli oluşturulmuştur. Kullanıcıların karakteristiğini belirlemeye yönelik olarak çevre duyarlılığı, elektrik tasarrufu yapma eğilimi, kullanılan elektrik tasarruf yöntemleri gibi konular üzerinde analizler yapılmıştır. Bu analizler neticesinde yaş ile çevre duyarlılığı ve elektrik tasarrufu yapma eğilimi üzerinde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Elde edilen tüm sonuçlar neticesinde Türkiye'nin gelecekteki elektrik tahmini ve elektrik tüketimini kontrol etmeye yönelik tespitler ve tavsiyeler sonuç bölümünde aktarılmıştır.

Electricity is used widely on many fields because of widespread distribution network, being clean energy and ease of use. However, electricity supply is depend on long-term solutions. So, estimating of reliable future electricity demand is important not to live electiricy problems in long-term. In this thesis, estimate models for determining Turkeys residental, industrial and total (net) electricity consumption are created. Firstly, the inputs and outputs between 1990 and 2005 are used to test correctness of estimate models. Then, the electricity consumption between 2006 ? 2010 are estimated and compared with real consumpiton values. Also, EPDK estimate which is generated by using values until 2005 is used as comparision criteria. Next, the model is updated by using all values between 1990 ? 2010 after it is verified by real values and EPDK estimate. By using updated model, Turkey?s residental, industrial and total electricity consumption values between 2011 and 2025 are estimated. Second part of the thesis is for determining factors affecting residental electricity consumption. In order to test the statistical significance of these factors, a survey is distributed to users via the internet in Turkey. According to the results taken from 812 people and taking into account average electricity bills in December 2011, January 2012 and February 2012, the factors affecting electricity consumption are determined. The four factors are statistically significant. These are income, number of family member, household size and the utilization rate of electricity in heating. A multiple regression equation is formedby using these four factors. In order to determine the characteristics of users, analysis are carried out on some topics such as environmental sensitivity, a tendency to make electricity savings, electricity-saving methods used in. A significant correlation is determined between envrionmental sensitivity and age and between tendency to make electricity savings and age. As a result, Turkeys future electricity consumption estimate, factors to control electricity consumption and recommendations are described in the final section.