1 ay-24 ay arası yatarak tedavi gerektiren alt solunum yolu enfeksiyonu tanısı alan hastalarda, D vitamini düzeyinin hastalığın klinik seyri üzerine etkisinin araştırılması

Abstract

Giriş ve Amaç: D vitamini eksikliği hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde dünya çapında prevalansı yüksek olduğu bildirilen önemli bir halk sağlığı problemidir. Son yıllarda D vitamini eksikliği ile birçok enfeksiyon hastalıklarının, özellikle viral enfeksiyonların hastalık seyri ile ilişki olduğu saptanmıştır. Bu çalışmada, 1-24 ay arası alt solunum yolu enfeksiyonu tanılı hastalarda D vitamini yetersizliğinin hastalık seyri üzerine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Çalışmamız İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Süt Çocuğu Servisi'nde 15 Ekim 2017- 15 Mayıs 2019 tarihleri arasında alt solunum enfeksiyonu tanısı ile yatmış olan 113'ü (%63,48) erkek ve 65'i kız (%36,52) olmak üzere toplam 178 hasta ile retrospektif olarak gerçekleştirilmiştir. D vitamini eksikliği olan (serum 25 (OH) D vitamin <12 ng/ml, n=22), D vitamini yetersizliği olan (serum 25 (OH) D vitamini 12-20 ng/ml, n=31) ve D vitamini yeterli olan (serum 25 (OH) D vitamini ≥20 ng/ml, n=125)hastalar demografik özellikleri, sosyoekonomik özellikleri, D vitamini profilaksisi, güncel D vitamini kullanımı, ilk 6 ayda beslenme öyküleri açısından karşılaştırılmıştır. ASYE ağırlık derecesi Modifiye Wang skorlama sistemi ile değerlendirilmiştir. Hastalık ağırlık derecesi ve seyri (Wang skoru, yoğun bakım ihtiyacı, O2 ihtiyacı, yatış süresi, solunum desteği ihtiyacı) ile D vitamini yetersizliği arasındaki ilişki incelenmiştir. Aynı sosyodemografik özellikler, beslenme özellikleri ve hastalık özellikleri ortalama D vitamini seviyesi yönünden de karşılaştırılmıştır. Hastalar, hastalığın ağırlık derecesini ve hastanede yatış süresini etkileyebilecek diğer olası etkenler (yaş, cinsiyet, ailede atopi öyküsü, sigara maruziyeti, annenin eğitim durumu, ısınma şekli, ev içi kalabalığı, gestasyon haftası, doğum ağırlığı, yatış mevsimi, ilk 6 ayda anne sütü ile beslenme durumu) açısından da değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya alınan 178 hastanın hastalık öncesi ve sonrası 1 aylık dönemde bakılan 25 (OH) D vitamini düzeyi 26,53 ± 12,14 ng/ml (1,2 – 60,30ng/ml arasında) olarak saptanmıştır. Hastaların 53'ünde (%29,78) serum 25 (OH) D vitamini düzeyi, yetersizlik sınırı olarak kabul edilen 20 ng /ml'nin altında saptanmıştır. Çalışmamızda D vitamini düzeyi güncel D vitamini kullanan hastalarda, ilk 6 ay düzenli D vitamini alımı olan hastalarda ve formül mama ile beslenen hastalarda anlamlı yüksek saptanmıştır (p değeri her biri için <0,001). Wang skoruna göre hafif-orta hastalık grubu ile ağır hastalık grubunun ortalama D vitamini seviyeleri karşılaştırıldığında ağır hastalık grubunda (medyan 21,20 ng/ml) D vitamini seviyesi hafif-orta hastalık grubuna göre (medyan 27,20 ng/ml) anlamlı düşük saptanmış (p=0,021) olup D vitamini yetersizliğinin ağır ASYE olasılığını 4,32 kat arttıran (%95 G.A. 1,63-11,47) bağımsız bir değişken olduğu saptanmıştır. Yine D vitamini yetersizliğinin yoğun bakım ihtiyacını 4,74 kat (%95 G.A. 1,73-12,94), O2 desteği ihtiyacını 2,74 kat (%95 G.A. 1,30-5,96), hastanede yatış süresinin 6 günden uzun olma ihtimalini 2,36 kat arttırdığı (%95 G.A. 1,74-4,770) saptanmıştır. İnvazif mekanik ventilasyon ihtiyacı ve D vitamini seviyesi arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır. Sonuç: Elde edilen sonuçlar doğrultusunda bu çalışma; D vitamini yetersizliğinin alt solunum yolu enfeksiyonu tanısı ile yatarak tedavi gören hastalarda hastalık seyrini ağırlaştıran önlenebilir bir risk faktörü olabileceğini gösteren bir çalışmadır. D vitamini düzeyinin optimize edilmesi, çocuklarda alt solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı morbiditenin azaltılmasında etkili görünmektedir. Bu sonucun daha geniş serili ve ileriye dönük çalışmalarla desteklenmesi gerekmektedir.Anahtar Kelimeler: Ağırlık derecesi, alt solunum yolu enfeksiyonu, bronşiolit,D vitamini,hastalık seyri, pnömoni, Modifiye Wang Solunum Skoru

Introduction: Vitamin D deficiency is an important public health problem that is reported to have a high prevalence worldwide in both developed and developing countries. In recent years, vitamin D deficiency is associated with many infectious diseases, especially viral infections.The aim of this study was to investigate the effect of vitamin D deficiency on the disease course in patients with lower respiratory tract infections.Material and Methods:This study was conducted retrospectively with 178 patients (113 boys and 65 girls) who were hospitalized in Istanbul Medeniyet University Goztepe Training and Research Hospital between 15 October 2017-15 May 2019 with the diagnosis of lower respiratory tract infection. The severity of lower respiratory tract infection was evaluated by the Modified Wang Respiratoy Scoring System. The relationship between disease severity and course (Wang score, need for intensive care, O2 requirement, length of stay, need for respiratory support) and vitamin D insufficiency were investigated. The same sociodemographic characteristics, nutritional characteristics and disease characteristics were compared in terms of mean vitamin D level. Patients were also evaluated for other possible factors (age, gender, family history of atopy, passive smoking, mother's educational status, type of heating system, household crowding, gestational age, birth weight, season of hospitalization, exclusively breastfed in first 6 months) that could affect the severity of the disease and the duration of hospitalization.Results: The mean serum 25 (OH) D vitamin level of the 178 patients included in the study was 26,53 ± 12,14 ng/ml (between 1,2 and 60,30 ng/ml). 29,78% of patients were found to have serum 25 (OH) vitamin D level below 20 ng/ml which is accepted as the limit of insufficiency. In our study, vitamin D level was found to be significantly higher in patients using current vitamin D, in patients who received regular vitamin D intake for the first 6 months and in patients fed formula (p value <0.001 for each). When the mean vitamin Dlevels of the mild-moderate LRTI group and the severe LRTI group were compared according to the Wang score, the vitamin D level was significantly lower in the severe disease group (median 21.20 ng/ml) than the mild-moderate disease group (median 27.20 ng/ml) (p = 0.021). Vitamin D insufficiency was an independent variable that increased the risk of severe LRTI by 4.32 times (95% CI 1.63-11.47). Also vitamin D insufficiency increases the PICU admission by 4.74 times (95% CI 1.73-12.94), the need for O2 support 2.74 times (95% CI 1.30-5.96). The length of hospital stay was 2.63 times longer in the vitamin D insufficient group (95% CI 1.74-4.770).There was no significant relationship between invasive mechanical ventilation requirement and vitamin D level. Conclusion: According to the results obtained in this study; This study shows that vitamin D deficiency and insufficiency may be a preventable risk factor that aggravates the course of the disease in inpatients with lower respiratory tract infection. Optimizing vitamin D levels seems to be effective in reducing morbidity associated with lower respiratory tract infections in children. This result should be supported by larger series and prospective studies.Keywords: Bronchiolitis,disease course,lower respiratory tract infection, Modified Wang Respiratory Score,pneumonia, severity,vitamin D