Çocuklarda damar yolu açma işlemi sırasında oluşan ağrıyı azaltmada sanal gerçeklik gözlüğünün etkisi

Abstract

ÇOCUKLARDA DAMAR YOLU AÇMA İŞLEMİ SIRASINDA OLUŞAN AĞRIYI AZALTMADA SANAL GERÇEKLİK GÖZLÜĞÜNÜN ETKİSİBahriye KAPLANT.C. Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri EnstitüsüÇocuk Sağlığı ve Hast. HemşireliğiDoktora Tezi, Ocak 2020Danışman: Doç. Dr. Emine ERDEMÖZETBu randomize kontrollü deneysel çalışma, çocuklarda damar yolu açma işlemi sırasında oluşan ağrıyı azaltmada sanal gerçeklik gözlüğünün etkisini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Araştırma bir devlet hastanesinin çocuk kliniğinde yatan 7-12 yaş grubu çocuklar ile 29.04.2019-31.08.2019 arasında yapılmıştır. Etik kurul onayı, kurum izni ve ebeveyn onamı alınan bu çalışmada, deney (n=35) ve kontrol (n=35) grubundaki çocukların; yaş, cinsiyet, öğrenim gördüğü sınıf, daha önce hastaneye yatma ve damar yolu açılma deneyimi kriterleri benzer seçilmiştir (p>0.05). Veriler, Çocuk Tanıtıcı Özellikler Formu, Ebeveyn Tanıtıcı Özellikler Formu, Visual Analog Skala (VAS), Revize Edilmiş Yüz İfadeleri Ağrı Skalası (FPS-R), Girişim İzlem Formu, Çocuk İçin Davranış Gözlem Formu ve Ebeveyn İçin Davranış Gözlem Formu ile toplanmıştır. Araştırmada deney grubundaki çocuklara damar yolu açma işlemi sırasında sanal gerçeklik gözlüğü ile video izletilmiştir. Çalışma öncesi ve sonrasında; çocuk ve ebeveyninden işlem sırasında yaşadığı/yaşayacağı ağrıyı değerlendirmeleri istenilmiş, çocukların kalp atım hızı, O2 satürasyonu, vücut ısısı ölçülmüş ve işlem sırasında çocuk ve ebeveynin gösterdiği davranışlar değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde post-power analizi, tanımlayıcı istatistikler, Shapiro Wilk, Pearson ki-kare, Mann Whitney U ve Two-Related-Samples Testleri kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubundaki çocukların; tanıtıcı özellikleri, hastaneye yatış nedenleri, damar yolu açılmasına ilişkin duygu, düşünce ve deneyimleri benzerdi. Araştırmada deney grubunun işlem sonrası VAS ve FPS-R puan ortalamalarının azaldığı, kalp atım hızı değerlerinin daha düşük olduğu belirlenmiştir (p<0.001). Deney grubundaki çocukların işlem öncesi ve sonrası VAS (p<0.001), FPS-R (p<0.001), kalp atım hızı (p=0.029) ve ebeveynlerinin öngördükleri VAS değerleri (p<0.001) fark ortalamalarının kontrol grubundan fazla olduğu saptanmıştır. Ayrıca deney grubundaki çocukların işlem sırasında olumlu davranışlar gösterdikleri ve işleme uyum sağladıkları gözlenmiştir. Bu sonuçlara göre; sanal gerçeklik gözlüğü ile video izletilmesinin çocuklarda damar yolu açılması sırasında hissedilen ağrıyı azalttığı, davranışlarını olumlu yönde etkileyerek işleme uyumunu artırdığı belirlenmiştir. Sağlık profesyonellerinin hastanede yatan çocuklarda damar yolu açma işlemi gibi kısa süreli ağrılı işlemlerde ağrıyı azaltmak amacıyla sanal gerçeklik gözlüğü uygulamasını kullanmaları önerilebilir.Anahtar Kelimeler: ağrı, damar yolu açma işlemi, dikkati başka yöne çekme, okul çağı çocuğu, sanal gerçeklik gözlüğü

THE EFFECT OF VIRTUAL REALITY GLASSES ON REDUCING PAIN DURING INTRAVENOUS CANNULATION IN CHILDRENBahriye KAPLANErciyes University, Graduate School of Health SciencesDepartment of Child Health and Diseases NursingPh.D. Thesis, January 2020Supervisor: Assoc. Prof.Dr. Emine ERDEMABSTRACTThis randomized controlled experimental study was conducted to determine the effect of virtual reality glasses on pain relief during intravenous cannulation in children.The research was carried out between the ages of 7-12 years and 29.04.2019-31.08.2019 pediatric clinic of a public hospital. Ethics committee, institutional consent and parental consent were obtained. In this study, age, sex, class of study, previous hospitalization and intravenous cannulation experience criteria of the children in experimental (n = 35) and control (n = 35) groups were similar (p> 0.05). Data collected with Descriptive Characteristics Form for Child and Parent, Visual Analogue Scale (VAS), Faces Pain Scale-Revised (FPS-R), Intervention Monitoring Form, Behavioral Observation Form for Child and Parent. In the study, the children in the experimental group were watched video with virtual reality glasses during the process of opening the intravenous cannulation. Before and after the study; the children and their parents were asked to evaluate the pain they would experience during the procedure; heart rate, O2 saturation, body temperature of the children were measured and the behavior of the child and parent during the procedure was evaluated. Post-power analysis, descriptive statistics, Shapiro Wilk, Pearson chi-square, Mann Whitney U and Two-Related-Samples Tests were used for the data analysis.The descriptive characteristics, reasons for hospitalization, feelings, thoughts and experiences of intravenous cannulation of children in the experimental and control groups were similar. In the study, it was determined that VAS and FPS-R mean scores of the experimental group decreased after the procedure and the heart rate values were lower (p <0.001). The difference between pre-study and post-study VAS (p <0.001), FPS-R (p <0.001), heart rate (p = 0.029) and their parents' predicted VAS values (p <0.001) in the experimental group were higher than control group. In addition, it was observed that the children in the experimental group showed positive behaviors during the procedure and adapted to the procedure.According to these results; it was determined that watching video with virtual reality glasses reduces pain felt during intravenous cannulation in children and improves the adaptation of the procedure by affecting their behavior positively. Health professionals may be advised to use virtual reality glasses to reduce the pain of children during short-term painful procedures such as vascular access in hospitalized children.Keywords: distraction, intravenous cannulation, pain, school-aged children, virtual reality glasses