Ömer Seyfeddin`in eserlerinin sosyolojik temalar açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Ömer Seyfeddin'in kaleme aldığı ve edebiyat tarihi perspektifi ile uzun süreli titiz bir çalışma neticesinde Nazım Hikmet Polat tarafından derlenen tüm fıkralar, makaleler, mektuplar, çeviriler ve şiirler ile hikâyeler sosyolojik temalara uygun olarak incelenmiştir.Ömer Seyfeddin, şair yazar ve fikir adamı olmasının yanında bu araştırmada kültürel millîyetçiliğin inşasında rol oynayan, Ziya Gökalp ve Ali Canip ile birlikte Yeni Hayat ve Yeni Lisan Hareketini şekillendiren ideolog kimliği ile karşımıza çıkar. Ayrıca Halka Doğru ideali ile hareket eden siyasal bir teorinin aydın kesimden ve ideologlardan halka ulaşması konusunda köprü vazifesi yapan eserleri ile halkın Millî Mücadeleye giden yolda örgütlenmesinin duygusal, sosyal ve kültürel zeminini hazırlamıştır. Hikâyelerinde inşa ettiği karekterler ile alaturka-alafranga, modern- geleneksel, doğu-batı gibi ikilikleri ve bunların toplumsal yapı üzerindeki etkilerini ortaya koymuştur. Fikir yazılarında ise yenileşmenin ve yeni hayatın tüm alanlarının neler olduğunu ve hangi sosyal, siyasal koşullar ile hangi toplumsal sonuçların elde edileceğini eleştirel bir tutumla okuyucuya nakletmiştir. Aynı zamanda Türkçülük idealinin de sözcülüğünü yapan yazarın çeşitli sosyolojik değişken ve tanımları ele aldığı fikir yazılarına bakıp söylemek mümkündür.Ömer Seyfeddin'in tüm eserleri topluma ve dönemin insanına ayna tutarak dönemin koşullarını günümüz insanına yansıtmıştır. Ömer Seyfeddin, sömürgeciliğin ve emperyalizmin toplumsal yapı ve bireyin yabancılaşması bağlamında etkilerini göstermiş ve eleştirileri ile bir anlamda bu güçlerle mücadele etmiştir.Anahtar Kelimeler: Ömer Seyfeddin, Ziya Gökalp, Kültürel Millîyetçilik, Türkçülük, Yeni Lisan, Yeni Hayat.

In this dissertation all Ömer Seyfeddin's Works are examined in terms of socological themes including articles, letters, translations, stories and poems. Ömer Seyfeddin is not only known as an intellectual but also as an ideolog and is the founder Yeni Hayat (New Life) and Yeni Lisan (New Language). Further he was a bridge for Halka Doğru (Towrad the Peopele) idea between the intellectual side and the people. He also formed a social, cultural nd emotional basis for Millî Mücadele (National Struggle) with his Works. Ömer Seyfeddin pointed out the affects of dualities between modern-traditional, east-west, allaturca-allafranca by his characters in his works.In his ideological articles, Ömer Seyfeddin examined all aspects of renovations and New Life and the probable results of social, political, economic and cultural changes. He was also one of the leading figures of Turkism. He noticed the impacts of imperialism, colonialism on the social structure and alienation of the individual an struggled with them.Key Words: Ömer Seyfeddin, Ziya Gökalp, Cultural Nationalism, Turkism, New Language, New Life.