Afrika çevresindeki adalar ve stratejik önemleri

Abstract

Afrika, dünya tarihinde sömürgecilik ve gelişmiş ülkelerin çıkar mücadelelerine maruz kalmıştır. Yeraltı ve yerüstü zenginlikleri ile her dönem gelişmiş ülkelerin nazar-ı dikkatini celp etmiştir. Yüzyıllar süren sömürgecilik kara kıtayı açlık ve sefalete mahkûm etmiştir. Afrika ülkeleri 1950'lerde bağımsızlıklarını kazanmaya başlamıştır. Bağımsızlığın kazanılmasından sonra ise `Soğuk Savaş` gerçeği ile karşı karşıya kalınmıştır. Amerikan emperyalizmi ve Sovyet diktası altında kalmaktan korkan Afrika ülkeleri kendilerine üçüncü bir yol olarak `Bağlantısızlar Hareketi` içerisinde yön bulmuşlardır. Bağlantısızlar hareketinde başrolü oynayan Çin ve Hindistan gibi ülkeler günümüzde Afrika kıtası üzerinde nüfuz sahibidirler. Günümüzde artan enerji talepleri karşısında Afrika ülkeleri yeniden gelişmiş ülkelerin çekim merkezi haline gelmişlerdir. Ana kıtayı çevreleyen adalar üzerinde stratejik emeller yeniden gündeme gelmiştir. Adalar üzerindeki hâkimiyet ülkelere farklı avantajlar sağlamaktadır. Askeri açıdan ise ABD ve Avrupa ülkeleri kıta üzerinde etkilidirler. Çoğunlukla terör ve güvenlik sorunları bahane edilerek gerçekleştirilen askeri operasyonlar batı kaynaklıdır. Enerji politikaları üzerine geliştirilen askeri stratejiler kıtayı doğrudan etkilemektedir. Genellikle askeri operasyonlar, yeraltı kaynaklarının yoğun olarak bulunduğu bölgeler ile istikrarsızlık alanları birbiriyle ilgili alanlardır.Kıtayı çevreleyen adalar kıta üzerindeki stratejik planları doğrudan etkilemektedir. Ticari yollar, enerji kaynaklarının güvenliği, askeri stratejiler ve jeostratejik politikalar adalara hâkim olmak için geçerli sebeplerdir. Türkiye son dönemde Afrika'ya ilgisini artırmıştır. Yıllarca ihmal edilen kıta ve çevre adalar özellikle son 15 yılda ülkemizin gündeminde yer bulmuştur. Afrika'yla geliştirilen ilişkiler ticari ilişkileri de geliştirmiştir. Keza askeri, kültürel ve siyasal ilişkiler de aynı dönemde yoğun bir şekilde artış göstermiştir.

Africa has been subjected to colonialism and the struggles of interest of developed countries in world history. It attracted the attention of the developed countries with its underground and abundance. Centuries of colonialism condemned the black continent to hunger and misery. African countries began to gain independence in the 1950s. After the independence, the reality of the Cold War was appeared.Fearful of American imperialism and the Soviet dictatorship, African countries have found their way in the Third Movement as a third way. Countries such as China and India, which play a major role in the non-aligned movement, are now influential over the African continent.In the face of increasing energy demands, African countries have become the center of attraction of developed countries again. Strategic ambitions have re-emerged on the islands surrounding the main continent. Domination over the islands gives countries different advantages.From the military point of view, the US and European countries have an impact on the continent. Military operations, mostly carried out under the pretext of terror and security problems, originate from the West. Military strategies developed on energy policies directly affect the continent. Generally, military operations and areas where underground resources are concentrated and areas of instability are related to each other.The islands surrounding the continent directly affect the strategic plans on the continent. Commercial roads, security of energy resources, military strategies and geostrategic policies are valid reasons for dominating the islands.Turkey has increased its interest in Africa in recent years. The neglected continents and surrounding islands have been on the agenda of our country especially in the last 15 years. Relations with Africa have also improved trade relations. Likewise, military, cultural and political relations increased intensively in the same period.