Industrial property aspect of fashion law

Abstract

Bu çalışma `Industrial Property Aspect of Fashion Law/ Moda Hukukunun Sınai Mülkiyet Yönü` konusunda yapılmıştır. Çalışmada moda hukuku SMK bağlamında marka ve tasarım odaklı incelenmiştir. Tez, giriş ve sonuç dışında üç ana bölümden oluşmaktadır.Giriş bölümünde moda ve moda hukukunun kavramsal çerçevesine yer verilmiştir.Birinci bölümde moda kavramı disiplinlerarası bir boyutta ele alınmıştır. Buna göre moda kavramını yorumlayan güzel sanatlar ve sosyoloji alanında yapılan çalışmalar, moda hukuku kavramını açıklarken kullanılmıştır. Bu doğrultuda modanın beş basamaklı döngüsü ile bu döngüye dahil olan fikrî mülkiyet hukukuna dikkat çekilmiş; bununla beraber knock-off gibi moda hukukuna ilişkin kavramlar ve bu kavramların fikrî mülkiyet hukuku ile olan ilişkisi analiz edilmiştir. Belirtilenlere ilaveten bu bölümde sınai mülkiyet haklarının yanında fikrî mülkiyet kavramı açıklanmış ve genel olarak fikrî mülkiyet hakları ile moda hukuku ile ilişkisi anlatılmıştır.Tezin ikinci bölümünde markaya moda hukuku açısından yaklaşılmıştır. Buna göre marka kavramı, markanın fonksiyonları, mutlak ve nispi tescil engelleri, marka tescili ve koruması, marka hakkına tecavüz ile marka hakkının sona ermesi konuları moda bağlamında incelenmiştir. Çalışmada marka SMK açısından değerlendirilmiş olmakla beraber, moda hukukuna ilişkin global sorunlar karşılaştırmalı hukuk bağlamında örnek olarak verilmiştir.Tezin üçüncü bölümünde ise tasarım konusu moda bağlamında ele alınmıştır. SMK'daki kapsam doğrultusunda tasarımın niteliği, tasarım türleri, tasarım korumasının kapsamı, tasarım hakkının kapsamı, uluslararası tasarım koruması, koruma süresi ve yenileme, hak sahipliği ve hakkın gaspı, tasarımın çalışanların tasarımları, tasarım hakkının sona erişi ve tasarım hakkına tecavüz konuları incelenmiştir. Tasarım hukuku SMK kapsamında ele alınmış olmakla birlikte, moda tasarımına ilişkin uluslararası sorunlara ve davalara da yer verilmiştir.Sonuç bölümünde tasarım ve marka korumasının moda endüstrisindeki önemi ve etkisi açıklanmıştır. Bu bölümde birinci bölümde de bahsedilen `knock-off` ve `close copying` (aynısı kadar benzeri) terimlerinin marka hukuku ve tasarım hukuku kapsamında bir hak ihlaline yol açıp açmadığı konusu analiz edilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda belirtilmelidir ki `close copying`in tasarım ve marka hukuku açısından hak ihlali oluşturduğu açık olmakla beraber; moda hukukunda tartışmalı bir kavram olan knock-off'ların somut olay göz önünde bulundurulmadan `taklit` veya `esinlenme` olarak değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır.

The aim of this study is to examine the `industrial property aspect of fashion law`. In this thesis trademark and design rights aspect of fashion is studied. Thesis have three main chapters apart from introduction and conclusion.In the introduction fashion and concept of fashion law are examined.In the first chapter, fashion is studied with an interdisciplinary approach. Fine art and sociology studies which analyse the notion of fashion is used to explain the concept of fashion law. Accordingly five stages of fashion cycle is explained in which the intellectual property law gets involved is pointed out. Also the terms about fashion such as knock-off and their relation with the intellectual property law is analysed. In addition, industrial property rights, as well as intellectual property rights are studied generally and intellectual property rights' relation with the fashion law is explained.Second chapter of the thesis studies trademark from the fashion law perspective. Accordingly notion of trademark, functions of trademark, absolute and relative grounds for refusal, registration and protection, trademark infringement and reasons causing termination of trademark are examined. In this thesis, trademark is studied within the scope of the SMK; however it must be stated that international problems as to fashion law are given as examples in the context of comparative law.In the third chapter of thesis, design right is studied within the scope of fashion. Concept of design, design types, scope and limits of design protection, scope and limits of design right, international protection, protection period and renewal, rights holding and seizure, designs made by the employees, termination of design rights and infringement of design rights are examined within the meaning of SMK. Although design right is studied within the scope of SMK, international fashion design issues and cases are also taken into consideration.In the conclusion, the importance and impact of trademark protection and design protection in the fashion industry are explained. We tried to analyse whether fashion copying and/or inspiration terms about fashion law such as close copying and knock- off, which are detailed in the first chapter, contribute to infringing act within the meaning of trademark and design rights. It is concluded that although close copying can be clearly accepted as an infringing act from the trademark law and design law; knock-offs which is a controversial matter of fashion law cannot be evaluated as an `inspiration` or `imitation` without concrete case is considered.