Uluslararası Adalet Divanı`nın Güney Batı Afrika (Namibya) ve Kosova kararları bağlamında self determinasyon hakkı

Abstract

Uluslararası hukukun etkin biçimde hayata geçirilmesinin önündeki engellerden birisi, uluslararası antlaşmalarda, diğer belgelerde veya teamül hukukunda açıkça belirtilmeyen birçok şart ve ilkeye sahip olmasıdır. Bu dezavantajı nedeniyle, uluslararası hukuka başvurulduğunda ve olaylara uygulandığında, bazı sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Örneğin, kendi geleceğini belirleme hakkı (self-determinasyon), Birinci Dünya Savaşı'ndan sonraki ilk ilânından bu yana uluslararası hukukun en fazla tartışılan ilkelerinden biri haline gelmiştir. Self-determinasyonun, özellikle 1960'lı yıllardan sonra sömürge yönetimi altında bulunan birçok ülkede uygulanmakla birlikte, birçok devletin ve devlet dışı aktörün, bu hakkın gerçekte ne anlama geldiği ve nasıl kullanılacağı konusunda farklı bir anlayışa sahip olduğu ve 21. yüzyılda bile bu hususta bazı sorunların yaşandığı görülmektedir. Çalışmanın ilgili bölümünde de detaylı anlatılacağı üzere self-determinasyon yaklaşık bir asırdır uluslararası ilişkilerin önemli bir gündemi haline gelmiştir. Çeşitli ve önemli birçok uluslararası metinde ve antlaşmada büyük önem atfedilen bu kavram, Uluslararası Adalet Divanı (UAD) kararlarında da pek çok kez dava/görüş konusu olmuştur. Self-determinasyon, oldukça tartışmalı bir konudur; bu nedenle, bu tür uyuşmazlıkların doğasının zamanla değişmiş olmasına rağmen, UAD'nın ilgili ihtilaflarla yüzleşmeye devam etmesi şaşırtıcı değildir. Bu nedenle, ilgili davalara yakından bakıldığında, birçok ülke self-determinasyonun siyasi bir tutku olduğunu iddia ederken; bu hakkın gelişiminde ve hukuki bir zemin kazanmasında UAD'nın önemli rolü fark edilmektedir. Bu çalışmada ulaşılmaya çalışılan amaç da, UAD'nın self-determinasyon hakkının gelişiminde ne denli önemli olduğunu tahlil etmektir. Mahkeme'nin sonuçlandırmış olduğu iki dava üzerinden (Güney Batı Afrika Davası ve Kosova Davası) incelenecek Mahkeme kararları, devlet bildirimleri ve yargıç görüşleri ışığında bu amaca ulaşılmaya çalışılacaktır.

One of the barriers to the effective implementation of international law is the fact that it has many conditions and principles not explicitly stated in international treaties, other documents and common law. Due to this disadvantage, some problems can arise when international law has been applied to and when it applied to events. For example, the right to self-determination has become one of the most debated principles of international law since its the first declaration after the First World War. Although self-determination has been implemented in many countries under colonial rule especially after 1960s, many states and non-state actors have a different understanding of what this right actually means and how it will be used, and how some of the problems in this regard may exist in the 21st century. As will be explained in detail in the relevant section of this study, self-determination has become an important agenda of international relations for nearly a century. This concept, which has been given great importance in various and important international texts and treaties, has also been the subject of many cases in the decisions of the International Court of Justice.Self-determination is a highly controversial issue; therefore, it is not surprising that although the nature of such disputes has changed over time, the ICJ continues to confront the relevant disputes. Therefore, when a close look at the relevant cases, while many countries claim that self-determination is a political passion, the important role of ICJ in the development of this right and its obtainment a legal ground is recognized. The aim of this study is to analyze the importance of the ICJ in the development of the right of self-determination. This will be achieved in the light of the Court's judgments, state declarations and the views of the judges to be examined in two cases (the case of the South West African Case and the Kosovo Case) that were concluded by the Court.