Diyarbakır koşullarında yeşil alanlara uygun çim tür ve çeşitlerinin saptanması

Abstract

DİYARBAKIR KOŞULLARINDA YEŞİL ALANLARA UYGUN ÇİM TÜR VE ÇEŞİTLERİNİN SAPTANMASI Gülden SANDAL 2002/ 40 Sayfa ÖZET Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesine ilişkin deneme alanında, 13 Ekim 2000 -17 Temmuz 2001 dönemi süresince yürütülen araştırmada; Diyarbakır koşullarında yeşil saha tesisinde kullanılabileceği düşünülen, çim türlerinin morfolojik ve fenolojik karakterleri incelenmiştir. Araştırma materyali olarak yabancı kökenli 18 çim çeşidi kullanılmıştır. Çalışmalar tesadüf blokları deneme desenine göre, 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada; fide gelişmesi, dm2'deki kardeş sayısı, sap kalınlığı, doku, yeşilot verimi ve kuruot verimi gibi özellikler ele alınmıştır. Ayrıca, her parselin kıştan çıkış durumu da değerlendirilmiştir. Karakterlere ait veriler, varyans analizi yapılarak değerlendirilmiş farklı gruplar Duncan testine göre belirlenmiş ve aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir. Fide gelişmesi yönünden; kuru ağırlık olarak en yüksek değer, Lolium perenne türünün Delaware çeşidinden (1.772g), bitki basma yeşilot verimi en yüksek yine Delaware'den, (1.974g) ve fide boyu olarak en yüksek Festuca commutata'nın Medina çeşidinden (14.58 cm) elde edilmiştir. dm2'deki kardeş sayısı bakımından; en yüksek değer Festuca trichophylla'nın. Süzette çeşidinde (220 adet) bulunmuş, sap kalınlığında; en geniş çeşitler, Festuca arundinacea (Cochise) ve Lolium perenne (Mondial) 0.941 mm ile olmuş, doku açısından en iyi olarak; Medina (0.9500cm) göze çarpmış, kıştan çıkış durumu; en iyi olarak Lolium perenne çeşitleri göz doldurmuş, toplam yeşil ot verimi; en yüksek Medina'da (1410g), ortaya çıkmış, toplam kuru ot verimi ise; Lolium perenne (Cheops)'da, 680.00g'la en yüksek değer olarak gerçekleşmiştir. y®Mmmmmm mVI Diyarbakır koşullarında, yeşil alanlarda en çok tercih edilmesi gereken çim tür ve çeşitlerinin; sırasıyla, Festuca commutata (Medina), Lolium perenne (Delaware), Festuca trichophylla (Suzette) ve Lolium perenne (Cheops) olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Yeşil Alan, Çim, Buğdaygiller, Festuca sp., Lolium sp., Poa sp.

VII INVESTIGATIONS ON SUITABLE TURFGRASSES SPECIES AND VARIETIES UNDER DİYARBAKIR CONDITIONS Gülden SANDAL 2002/ 40 Pages SUMMARY The propose of this research that was carried out at 13 October 2000-17 July 2001 on investigation area of Agriculture Faculty of Dicle University is to search the morphological and phonological characteristic of the lawn species that can be used in green areas. 18 egsotic lawn varieties were used as the material in the research. The trial is designed according random blocks with three repetition. In the research, seedling growth, tiller number in dm2, stem ticknes, the texture were specialist dael with, the green grass produce, the dried grass produce. An addition, the species used were evaluated for resistance to winter were determined. The data and different groups were interpretated using variance analysis and Duncan test and the results shown as follows. Seedling growth as dried weight is 1.772 Lolium perenne (Delaware) which is the highest, the plant green matter yield which is the highest also (1.974g) and as seedling height is 14.58cm in Medina the species which is the highest. The highest tiller number in dm2 is 220 in Festuca trichophylla (Suzette), the thickest stern is 0.94mm in Festuca rubra (Cochise), the texture wideness is 0.9500 cm in Festuca commutata (Medina) the species which is the highest, the highest value of resistance to winter is Lolium sp., the green grass produce is 1410g in Festuca commutata (Medina), the dried grass produce is 680.0g in Lolium perenne (Cheops). From the results of the study, it was concluded that the most suitable turfgras species and cultivar for the conditions of Diyarbakır could be Festuca commutata (Medina), Lolium perenne (Delaware), Festuca trichophylla (Suzette), Lolium perenne (Cheops) respectualy. Key Words: Green area, Garden grass, Turfgrasses, Festuca sp., Lolium sp., Poa sp.