Tritikale`de (x triticosecale wittmack) 2,4-D büyüme düzenleyicisinin farklı dozlarının embriyonik kallus oluşumu üzerine etkileri

Abstract

Tritikale, yaklaşık 130 yıl önce çavdar ve buğdayın melezlenmesinden yapay olarak elde edilen bir tür olup 1960 yılında ilk kez ıslahçılar tarafından kullanılmıştır. Tritikale yüksek verim kapasitesi, kaliteli dane, hastalıklara karşı dayanıklı ve değişen çevre koşullarına karşı adaptasyon kabiliyeti yüksektir. Bu çalışmada, ülkemizde yaygın olarak ekimi yapılan tritikalenin Ümran Hanım çeşidinin olgun embriyoları kullanılmıştır. Bir oksin tipinin (2,4-Dichlorophenoxyacetic asit) ve bu oksin tipine ait 3 farklı dozun (4.0 mg/l; 8mg/l; 12.0mg/l) kallus oluşumu ve embriyogenik kallus oluşumuna etkileri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre kallus oluşumu ve embriyogenik kallus oluşumu Ümran Hanım çeşidinde yüksek oranda olmuştur. Kallus oluşumu ve embriyogenik kallus oluşumu değişen üç farklı dozda değişkenlik göstermiştir. Kallus oluşumu oranı 3 dozda %85'in üstünde bulunmuştur. Kallus oluşumu oranı en yüksek 4 mg/l dozunda agarlı ortamdan alınmıştır. Embriyogenik kallus oluşum oranları ise sırasıyla %32,38, %12,86 ve %16,08 olarak hesaplanmıştır.

Triticale is an artificial species that originated ca. 130 years ago from a cross between wheat and rye, with the first cultivars useful for breeders available in the 1960s. It exhibits high yield, potential, grain quality, resistant to pathogens favorable amino acid composition and adaptation to adverse conditions. In our study, mature embryos of Ümran Hanım triticale genotype was used as the material for this study. Response of three different doses, (4.0 mg/l; 8mg/l; 12.0mg/l) of one auxin type (2,4-D) and callus formation and embriyogenic callus formation was evaluated. According to results, Ümran Hanım triticale genotype was found highest on callus formation and embriyogenic callus formation. It was observed callus formation and embriyogenic callus formation was influenced by 3 different doses. Callus formation ratio was observed above 85% in three doses. The highest formation of callus was observed in medium containing 4 mg/l 2,4-D solidified with phytagel. Embryogenic callus formation ratio was observed %32,38, %12,86 and %16,08 respectively.