Kültür (Triticum aestivum ve Triticum durum Desf.) ve yabani (Triticum dicocoides ve Aegilops ssp.) buğdayların tuzluluğa tepkilerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada 10 adet ekmeklik buğday, 10 adet makarnalık buğday ve 10 adet Yabani buğday genotiplerinin tuza tepkileri incelenmiştir. Çalışmada, genotipler petri kutuları içerisinde kontrol ve 3 farklı NaCl solüsyonunda (50, 100, 150 mM) çimlendirilerek genotipler tuza dayanıklı, orta dayanıklı ve hassas olarak belirlenmiştir.Ekmeklik buğdaylarda tuz artışına bağlı olarak kök uzunluğu, çimlenme hızı ve çimlenme gücü değerlerinde istatistiki olarak azalma görülmüş, çim kını uzunluğunda kontrole kıyasla artış olurken fide boyu, fide yaş ağırlığı, kök yaş ağırlığı, fide kuru ağırlığı ve kök kuru ağırlığı özelliklerinde ise istatistiki olarak önemli bir fark oluşmamıştır.Makarnalık buğdaylarda tuz artışına bağlı olarak fide boyu, kök uzunluğu, fide yaş ağırlığı, fide kuru ağırlığı, çimlenme hızı ve çimlenme gücü değerlerine istatistiki olarak azalma görülmüştür. Çim kını uzunluğu, kök yaş ağırlığı ve kök kuru ağırlığı özelliklerinde ise istatistiki olarak önemli bir farklılık bulunmamıştır.Yabani buğdaylarda kontrole kıyasla 150 mM tuz uygulamasında incelenen tüm özelliklerde istatistiki olarak azalma görülmüştür.Yabani buğday türleri yüksek tuz konsantrasyonlarından ekmeklik ve makarnalık buğdaylara kıyasla daha çok etkilenmiştir. Makarnalık buğdayların ise ekmeklik buğdaylara göre tuza daha hassas oldukları saptanmıştır.

In this study, salinity reactions of 10 bread wheat, 10 durum wheat and 10 wild wheat species were investigated. The genotypes were germinated in the Petri dishes containing control (without salt) and 3 different NaCl solutions (50, 100, 150 mM).and were classified as resistant, moderately resistant and susceptible to salinity.Root length, germination rate, seed vigor of bread wheat decreased statistically as a result of increasing of salinity. While coleoptile length increased comparing to the control group, significant difference seedling height, seedling green weight, root green weight, seedling dry weight and root dry weight were not found.Seedling height, root length, seedling green weight, seedling dry weight, germination rate, seed vigor of durum wheat statistically decreased. It was not found significant differences in characteristic of coleoptiles length, root green weight and root dry weight.In wild wheat species all investigated chracteristic significantly decreased, in the of application150 mM NaCl .Wild wheat species was more affected than bread wheat and durum wheat in high salinity concentration. Also, it was determined that durum wheat was more susceptible to salinity comparing to bread wheat