Tigercat 635D sürütücü kullanılarak gerçekleştirilen bölmeden çıkarma çalışmalarının verim ve iş güvenliği açısından değerlendirilmesi

Abstract

Ülkemizde bölmeden çıkarma çalışmalarının büyük bir bölümü insan ve hayvan gücüne dayalı geleneksel yöntemlerle gerçekleştirilmektedir. Mekanik üretim yöntemlerinin yeterli düzeyde kullanılmadığı ve uygun planlamanın yapılmadığı bölmeden çıkarma çalışmaları operasyon verimini düşürmekte ve önemli iş güvenliği problemlerine neden olabilmektedir. Bu nedenle, bölmeden çıkarma çalışmalarında sadece verimi maksimize eden değil aynı zamanda iş güvenliği riskini en aza indiren optimum yöntemlerin kullanılması gerekmektedir. Bu çalışmada, bölmeden çıkarma çalışmalarında ülkemizde ilk defa kullanılan Tigercat 635D Sürütücünün performansının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, Çanakkale Orman İşletme Müdürlüğü, Merkez Orman İşletme Şefliği sınırlarında bir Kızılçam meşceresinde gerçekleştirilen tıraşlama kesimlerinde, Tigercat 635D Sürütücü ile bölmeden çıkarma çalışmaları verim ve iş güvenliği açısından değerlendirilmiştir. Arazi çalışması sırasında verim, zaman etüdü yöntemi kullanılarak belirlenmiş ve daha sonra verim üzerinde etkili olan faktörler değerlendirilmiştir. Bu faktörlerin başında sürütme mesafesi, arazi eğimi, ürün hacmi ve ürün sayısı gelmektedir. Ayrıca taşınan ürünlerin hacim sınıflarının verim üzerine etkisi ortaya konulmuştur. İş güvenliği kapsamında özellikle sürütücü operatörünün ve arazide eş zamanlı olarak sürütücü etrafında çalışan diğer orman işçilerinin çalışma koşulları araştırılmıştır. Bu kapsamda, çalışanlara çalışma koşulları, iş güveliği ve işçi sağlığı gibi konuları içine alan anket çalışması uygulanmıştır. Gerek verim çalışmaları gerekse anket çalışması sonuçlarında elde edilen veriler üzerinde SPSS 22.0 paket programı kullanılarak bazı istatistiksel analizler (One-way ANOVA, Korelasyon, Lineer Regresyon) gerçekleştirilmiştir.

Extraction of wood-based forest products is mostly conducted by man and animal power based traditional methods in Turkey. Logging operations which does not involve sufficient usage of mechanized harvesting systems and adequate planning may reduce productivity and cause important work safety problems. Thus, optimum logging methods which not only maximize productivity but also minimize work safety risks should be implemented in extraction of wood-based forest products. This study aims to analyze capability of Tigercat 635D skidder which was used in logging operations for first time in Turkey. In the study, logging operations conducted by utilizing Tigercat 635D were evaluated in terms of productivity and work safety issues during clear cut operations in Brutian pine stands of Forest Enterprise Chief of Çanakkale Forest Enterprise Directorate. İn the field studies, productivity was computed based on time studies and then main factors that affect productivity were evaluated. These factors include skidding distance, ground slope, timber volume, and number of logs per turn. Besides, the effects of volume classes of logs on productivity were investigated. For assessment of work safety, work environment of skidder operator and other forestry workers who are working simultaneously around skidder were investigated. For this purpose, a survey study was conducted with forestry workers considering working conditions, work safety, and workers health. The various statistical analysis (One-way ANOVA, Correlation, Linear Regression) was performed on the data collected during productivity analysis and survey study by using SPSS 22 software.