Ahmet Mithat Efendi`nin romanları ve romancılığı

Abstract

Bu çalışmada Ahmet Mithat Efendi'nin 1874-1884 yılları arasında yayımladığı romanları incelenmiştir. Tanzimat döneminin ve Türk edebiyatının en önemli romancılarından biri olarak hatırlanan Ahmet Mithat Efendi'nin ilk dönem romanları roman unsurları bakımından değerlendirilmiş ve büyük ölçüde modern roman eleştiri kuramları esas alınmıştır.Tezin giriş bölümünde çalışmanın konusu, amacı, kapsamı ve çalışma yöntemi hakkında bilgi verilmiş, genel amaçları ve sınırlılıkları ortaya konulmuştur.Birinci bölümde roman ve romanın tarihsel gelişimi konusunda bilgi verilmiş, Türk romanının ortaya çıkışı ile gelişimi üzerinde durulmuştur.İkinci bölümde Ahmet Mithat Efendi'nin yaşadığı yılların tarihi ve sosyal hayatı hakkında bilgi verilmiştir. Ahmet Mithat Efendi'nin hayatı, romanlarında verdiği biyografik bilgilerle desteklenmiştir.Çalışmamızın asıl kısmını teşkil eden üçüncü ve son bölümde Ahmet Mithat Efendi'nin 1874 yılından başlayarak 1884 yılına kadar yazdığı 15 romanı, roman unsurları bakımından dönemin Türk ve Dünya romancılık geleneği de göz önünde tutularak mukayeseli bir biçimde ele alınmıştır. Ahmet Mithat Efendi'nin Dünyaya İkinci Geliş Yahut İstanbul'da Neler Olmuş, Hasan Mellâh yahut Sır İçinde Esrar, Felâtun Bey ile Rakım Efendi, Hüseyin Fellâh, Zeyl-i Hasan Mellâh yahut Sır İçinde Esrar, Paris'te Bir Türk, Çengi, Kafkas, Süleyman Muslî, Yeryüzünde Bir Melek, Karnaval, Henüz 17 Yaşında, Vâh, Acâyîb-i Âlem ve Dürdane Hanım adlı romanları incelememize esas tutulmuştur.Tezin sonuç bölümünde ise Ahmet Mithat Efendi'nin romancılığının özellikleri ve onu döneminin romancılarından ayıran yönleri ortaya konulmuştur.nahtar Sözcükler: Roman, Romancılık, Şahıslar, Yapı, Kurgu, Yer ve Zaman, Anlatıcı ve Bakış Açısı, Muhteva, Üslup

In this thesis Ahmet Mithat Efendi?s novels which were written between the years 74-84 have been analyzed. The first period novels of Ahmet Mithat Efendi, who is known one of the most important novelists of Tanzimat Era and Turkish Literature, have been critisized according to the novel elements by the help of taking modern novel critisizm theories.In the introduction of the thesis, a wide information about the subject, aim, content and study method has been given and general purpose and restricts of thesis have been shown.In the first part, information about novel and historical development of novel has been given, the emerging of Turkish novel and development are underlined.In the second part information about the years when Ahmet Mithat Efendi lived and social life is given. Ahmet Mithat Efendi?s life is supported with biographic information he gave in his novels.In the third part, the main and the last part, Ahmet Mithat Efendi?s 15 novels which were written between the years 1874-1884 have been tackled comparatively according to novel critisizm elements by taking the Era?s Turkish and the World novelism tradition into consideration. Ahmet Mithat Efendi?s novels Dünyaya İkinci Geliş Yahut İstanbul?da Neler Olmuş, Hasan Mellâh yahut Sır İçinde Esrar, Felâtun Bey ile Rakım Efendi, Hüseyin Fellâh, Zeyl-i Hasan Mellâh yahut Sır İçinde Esrar, Paris?te Bir Türk, Çengi, Kafkas, Süleyman Muslî, Yeryüzünde Bir Melek, Karnaval, Henüz Onyedi Yaşında, Vâh, Acâyîb-i Âlem and Dürdane Hanım have been basis for our study.In the conclusion part of the thesis, the characteristics of Ahmet ithat Efendi?s novelism and his features that made him distinctive from novelists of his Era have been put forth.Key Words: Novel, Novelism, Characters, Plot, Fiction, Place and Time, Narrator and Point of View, Theme and Style