Karakaya Barajı ve Çüngüş Havzası`nın Neuroptera (İnsecta) ordosuna ait türlerin larva ve yumurtalarının morfolojik incelenmesi

Abstract

Neuropterlerin (özellikle Chrysopidae, Hemerobiidae, Myrmeleonidae, Ascalaphidae ve Mantispidae familyalarının türleri) larva ve erginleri avcı böcekler olduğundan biyolojik mücadelede çok kullanılan bir guruptur. Bu nedenle ekonomik açıdan büyük bir öneme sahiptirler. Yetişkinleri yaygın bir şekilde tırtıllar ve yaprak bitleri ile beslenirken, bazı türlerin larvaları bulundukları zeminlerde yaptıkları tuzaklara düşen böceklerin ergin ve larvalarıyla beslenirler. Bu türlerin biyolojilerinin bilinmesi biyolojik mücadelede kullanılmaları açısından büyük öneme sahiptir.Karakaya Baraj Gölü'nün Diyarbakır il sınırları içinde bulunan alanda yayılış gösteren ekonomik öneme sahip olan bazı Neuropterlerin yumurta ve larva dönemleri incelenerek, bunların üretilmelerine olanak sağlayacak yollar ortaya çıkararak ülke ekonomisine katkıda bulunmak ve bunların biyolojik kontrol çalışmaları yapacak kişilere katkı sağlaması amaçlanmıştır.Bu çalışma, Türkiye'nin birbirinden farklı iki iklimine sahip Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Doğu Anadolu Bölgesi'nin sınırları arasında bulunan Diyarbakır iline bağlı Çüngüş ilçesinde 2011 yılının Mayıs-Eylül ayları ile 2012 yılının Mayıs-Haziran ayları arasında yürütülmüştür. Topoğrafik yapısı bakımından engebeli bir alana sahip olan Çüngüş ilçesinin farklı lokalitelerden atrap ve ışık tuzaklarıyla örnekler toplanmıştır. Ergin örneklerden yumurta ve larva elde edebilmek için canlı olarak saklama kaplarında muhafaza edilmiştir. Özellikle Myrmeleontidae familyasına ait türlerin larvaları toprakta bulundukları için larvalar alınırken bir miktar toprakla beraber saklama kaplarına bırakılarak laboratuar ortamına getirilmiş ve ergin hâle gelinceye kadar karıncalarla beslenmiştir. Örneklerin bırakıldığı kaplar etiketlenerek tarih ve konum bilgileri kaydedilmiştir. Laboratuar ortamında, modüler stereo mikroskop SZX7 üzerine optik kollar ile monte edilmiş Olympus Dijital Kamera (5.1Mpixel) kullanılarak fotoğrafları çekilmiştir ve teşhiste kullanılan kriterler incelenerek kaydedilmiştir.Çalışmada; Distoleon tetragrammicus, Croce schmidti, Dielocroce baudii, Neuroleon assimilis, Afganocroce vartianorum, Lertha extensa, Lertha sheppardi, Nemoptera sinuata, Cueta lineosa, Myrmecaelurus trigrammus türlerinin yumurta ve larvaları elde edildi. Bunların teşhis edilmelerinde kullanılan önemli kısımlarının fotoğrafları çekildi ve teşhis anahtarları oluşturuldu.Sonuç olarak bu çalışmayla Afganocroce cinsi Türkiye faunası için ilk kez kaydedilmiştir. Bu cinsin larva bilgisi daha önce mevcut değildir. İlk olarak bu çalışmada verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Karakaya Baraj'ı, Çüngüş Havzası, Neuroptera, Insecta, Yumurta ve Larval dönemleri

Since Neuropterans (especially species of family Chrysopidae, Hemerobiidae, Myrmeleonidae, Ascalaphidae and Mantispidae ) adults and larvae are predator insects, they are commonly used in biological control. Therefore, they are of economical importance. Whereas adults commonly feed on caterpillars and aphids, larvae of some species feed on surface dwellers such as ants and larvae. It is important to know biology of this species because of used in biological control.Some of economically important Neuropterans (especially Chrysopidae, Hemorobiidae, Myrmeleonidae, Ascalaphidae andMantispidae family species), founded in area of Karakaya dam lake inside the city line of Diyarbakır, eggs and larvae stages has investigated, and production ways have determined to supplement for country economy. And this study aimed to contribute to biologic control studies for researchers.This study performed in different two climates in Çüngüş County in province line of Diyarbakır where between South-east Anatolia region and East Anatolia region on May-September of 2011 and May-June of 2012. Samples were collecting by atrap and light-traps from different localities of topographically roughness in Çüngüş County. Gravid adult samples kept in keeping container to obtain eggs and larvae. Especially family of Myrmeleontidae species larvae kept with some piece of land in keeping container because of their life in land and they fed in vitro by ants until they became as adults.Keeping containers tagged and saved with the date and their location. For determining criteria photographs took by modular stereo microscope SZX7 optic Olympus digital camera (5.1Mpixel).In this study eggs and larvae of species of Distoleon tetragrammicus, Neuroleon assimilis, Cueta lineosa, Myrmecaelurus trigrammus, Croce schmidti, Dielocroce baudii, Afganocroce vartianorum, Lertha extensa, Lertha sheppardi, Nemoptera sinuata observed. The photos of their important parts took and specific keys determined.As a result, by this study genus Afganocroce has the first record for Neuroptera fauna of Turkey. There is no knowledge about the larvae of this genus. By this study, it has been recorded for the first time.Keywords: Karakaya Dam, Basin Çüngüş, Neuropterans, Insecta, egg and larval stage