Investigation of some physiological and morphological parameters in some bread wheat (Triticum aestivum L.) varieties

Abstract

Bu çalışma; 10 adet ekmeklik buğday çeşidinde bazı fizyolojik ve morfolojik özelliklerdeki değişimlerin verim ile ilişkilerinin araştırılması amacıyla, GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi deneme alanında 2012-2013 üretim sezonunda yağışa dayalı şartlarda, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Yapılan varyans analizi sonucunda, incelenen özellikler içerisinden, bayrak yaprak kül oranı bakımından Pehlivan (% 14.51), tane dolum süresi bakımından Anapo (54.66 gün), tane dolum hızı bakımından Pehlivan (0.86 mg/gün), yaprak alan indeksi bakımından Cemre (2.65), hasat indeksi bakımından Cemre (% 52.77) ve tane verimi bakımından Pehlivan (688.88 kg/da) ortalamayla öne çıkan çeşitler olmuştur. Yapılan korelasyon analizinde biyolojik verim ve bayrak yapraktaki kül oranı ile tane verimi arasında pozitif ve istatistiki olarak önemli ilişkiler bulunmuştur.Genel olarak; bayrak yaprakta klorofil içeriği, kül oranı, yaprak alan indeksi, tane dolum süresi, tane dolum hızı, fizyolojik olum süresi, yaprak dikliği ve hektolitre parametreleri bakımından yüksek skora sahip çeşitlerin tane verimi ve biyolojik verim bakımından da yüksek değere sahip olduğu tespit edilmiştir. Fizyolojik parametrelerle morfolojik parametrelerin ilişkili olduğu ve bu durumun verime yansıdığı belirlendiğinden, söz konusu parametrelerin ıslahta kullanımına yönelik kapsamlı çalışmaların yapılması gerektiği kanısına varılmıştır. SPAD değeri, kül oranı ve biyolojik verimin Güneydoğu Anadolu Bölgesi koşullarında, buğday ıslahında seleksiyon kriteri olarak kullanılabileceği tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Ekmeklik buğday, fizyolojik ve morfolojik özellikler

This study was conducted to analyze the relationships between wheat grain yield and some morphological and physiological parameters. Ten wheat bread wheat genotypes were grown in randomized complete block design with 3 replications under rainfall conditions in experimental field of GAP International Agricultural Ressearch and Training Center during 2012-2013 growing season. Analysis of variance showed that the cultivar of Pehlivan had highest values for ash content in flag leaf (% 14,51), grain filling rate ( 0,86 mg/day) and grain yield ( 688,88 kg/da). Anapo had highest values for grain filling period (54.66 day) and Cemre had highest leaf area index (2,65) and harvest index ( % 52,77) among all cultivars. The correlation analysis results of the study showed significant relationships among grain yield biomass and ash content. The genotypes, which had high chlorophyll content, ash ratio, leaf area index, grain fillling period and rate, leaf erecness and hectoliter parameters, had high potantial for grain and biological yields. Due to high relationships of physiological and morphological parameters with grain yield, this parameters can be deeply investigated for the availability in breeding process. The results shows that especially spad values, ash content in flag leaf and biomass can be used as a indirect selection cririterion at wheat breeding in Southeast Anatolia conditions. Keywords: Bread wheat, physiologic, morphologic parameters