Tanzimat`tan Cumhuriyet`e Mardin Sancağı`nda ziraat

Abstract

Dinamik yapısı ile ziraat, yeniliklere açık bir ekonomik faaliyettir. Osmanlı Devleti'nde pek çok yeniliklere kapı açan Tanzimat dönemi, ziraat alanında da pek çok yenilik getirmiştir. Bu çalışma kapsamında Osmanlı genelinden Mardin Sancağı özeline Tanzimat'ın ziraata olan etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Tarih çalışmalarında temel kaynak olarak birincil kaynakların kullanılması esastır. Bu nedenle öncelikli olarak konu ile ilişkili resmi devlet kayıtları tetkik edilmiş ve Tanzimat Fermanı'nın ilanından Cumhuriyet'in ilan edilmesine kadar geçen dönemde Mardin Sancağı'ndaki zirai hayatın durumu elde edilen bulgular ile tahlil edilmeye çalışılmıştır. Osmanlı Devleti'nin bu dönem içerisindeki zirai durumunun bir özetini sunmak mikro düzeyde Mardin Sancağı'nın durumunu anlamak açısından son derece faydalı olacağı düşünülmüştür. Böylelikle yaşananlar daha açık bir şekilde anlaşılmış ve neden-sonuç ilişkisi daha net kurulmuş olacaktır.Salnameler, istatistikler, Şer'iye Sicilleri ve Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde konu ile ilgili çeşitli kayıtlara ulaşılmıştır. Birinci elden kaynakların yanı sıra Mardin Sancağı tarihine ilişkin bilgilerin bulunduğu araştırma eserlerden de faydalanılmış ve burada bulunan bilgilerden, söz konusu bölgedeki zirai faaliyetlere ilişkin değerlendirmeler tespit edilmiştir. Tüm bu kaynaklardan faydalanarak Tanzimat'tan Cumhuriyet dönemine kadar olan süre içerisinde Mardin Sancağı'ndaki zirai faaliyetler tespit edilmeye çalışılmıştır. Anahtar Sözcükler:Osmanlı Devleti, Diyarbekir Eyaleti, Mardin Sancağı, Tarım, Ziraat.

One of the most important economic activity, agriculture was the main economic activity of Ottoman State. Agriculture has a dynamic structure so, it is always open to innovations. Tanzimat opened a big door for reforms in Ottoman State. Agriculture was also effected from these reforms. In this research we tried to find the Tanizmat reform's effect to Ottoman State and specifically to Sanjak of Mardin.In historical researches, It is essential to use the primary sources. For that reason in this research we analyzed the agricultural data of the public records, the period from the declaration of Tanizmat edict to declaration of republic. First of all taking of photograph of the general conditions of the agriculture of the Ottoman State was important for understanding specifically the Sanjak of Mardin's condition. In this manner it will be clearly understood the situation.We found many documents about the research from Salname's, Statistics, Şer'iye records and Ottoman public records. Beside the primary sources, we saw agricultural information of Mardin from the history books. By the help of all these documents, we tried to analyze the Sanjak of Mardin's agricultural conditions during this period.Key Words:Ottoman Empire, Diyarbekir State, Sanjak of Mardin, Agriculture.