Türkiye`de sosyal güvenlik sisteminde uygulanan idari para cezaları ve itiraz yollları

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda güvence altına alınan sosyal güvenlik hakkının, yaşayan nüfusun tamamına eşit, kolay ulaşılabilir, kaliteli ve insan onuruna yakışır bir şekilde sunulabilmesi için etkin bir sosyal güvenlik sistemine ihtiyaç duyulmaktadır. Türkiye'de etkin bir sosyal güvenlik sisteminin tesisi amacıyla farklı statülerde çalışanların sigorta hak ve yükümlülüklerini düzenleyen T.C Emekli Sandığı Kanunu, Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu (SSK) ve Esnaf ve Sanatkârlar ile Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunlarının (Bağ-Kur) yürütümünü yapan sosyal güvenlik kurumları Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çatısı altında birleştirilmiştir.2014 yılı verilerine göre nüfusun yaklaşık % 85'ine hizmet vermekte olan Sosyal Güvenlik Kurumu'nun sunmuş olduğu hizmetlerin kapsamının ve kalitesinin artırılması için sosyal güvenlik kurumunun gelirlerinin artırılması gerekmektedir. Şüphesiz gelir artırımının en önemli yolu kayıt dışı çalışan kesimin bir an önce kayıt altına alınmasıdır. Kayıt dışı istihdamın düşürülmesi için ise sosyal güvenlik sisteminin bir takım yaptırımlarla desteklenmesi gerekmektedir. Bu yaptırımların başında idari para cezaları gelmektedir. Tez çalışmamın birinci bölümünde sosyal güvenliğin tanımı, kapsamı, Türkiye'de ve Dünyadaki tarihsel gelişimi, kullandığı teknikler ve finansman yöntemleri, çalışmanın ikinci bölümünde ise idare, idari yaptırım, idari para cezaları, idari para cezalarının Türk sosyal güvenlik sistemindeki yeri kavramları ışığında teorik çerçeve çizilmiştir. Tezin son bölümünde ise Türkiye'deki sosyal güvenlik sisteminde uygulanan idari para cezaları, idari para cezalarının uygulanma şekli, idari para cezalarına karşı kuruma itiraz ve dava yollarının neler olduğu hususlarına değinilmiş, uygulanan idari para cezaların etkinliğinin artırılması için bir takım değerlendirmelerde bulunulmuştur. Tezimin hazırlanmasında kaynak ve mevzuat taraması yöntemi izlenmiş olup herhangi bir alan araştırması yapılmamıştırAnahtar Sözcükler: Sosyal Güvenlik Kurumu, Ġdari Yaptırım, Ġdari Para Cezaları, Ġdari Para Cezalarına KarĢı Ġtiraz.

An effective social security system is needed for the equal distribution of the political good of social security guaranteed by the Turkish Constitution to all citizens. An effective system distributes social security funds, in a manner that honors human dignity and provides easy accessibility. In Turkey, there are three separate social security institutions: Bağ-Kur, SSK, and Emekli Sandığı, for the self-employed, public and private sectors employees, and civil servants, respectively. In May 2006, in order to promote a more effective social security system in Turkey, these separate systems were merged into one institution, the Sosyal Güvenlik Kurumu (Social Security Institution, SGK). However, more funds are needed to increase the quality and the coverage of the service provided by SGK, which serves nearly 85% of the entire population, according to 2014 data. One way to make more funds available to the system is by preventing unreported employment. The social security system needs to be supported with sanctions in order to decrease unreported employment. The most common sanction is a monetary fine. In the first part of my thesis, the definition and the scope of social security, its historic development, techniques and financing methods are given. In the second part of the study, the theoretical framework is presented in terms of administration, administrative sanctions, and administrative fines in Turkish social security system. In the last part of the thesis, the administrative fines, their implementation method, and the litigation and lawsuit obstacles to implementation are touched upon. Further, a number of ideas for improving the efficiency of the administrative penalty tool are evaluated. In this thesis, the literature and legislation review methods are used and no field research is conducted.KeyWords: Social Security Institution, Administrative Sanctions, Administrative Fines, Litigation against Administrative Fines.