Nâbî`nin Siyer-i Veysî`ye yazdığı zeyiller(İnceleme-metin)

Abstract

Bu çalışma, Klasik Türk edebiyatının 17. yüzyıl müellifi olan Nâbî'nin (ö.1124/1712) Siyer-i Veysî'ye yazdığı zeyillerin karşılaştırmalı metni ve metinlerinedebî analizlerinden meydana gelmiştir. Yapılan katalog taraması neticesindeNâbî'nin Siyer-i Veysî'ye yazdığı birinci zeylin elli üç (53), ikinci zeylin üç (3)nüshası tespit edilmiştir.Nüshalarının şeceresi çıkarıldıktan sonra, biri matbu üçü de el yazma olmaküzere dört nüsha ile birinci zeylin karşılaştırmalı metni ortaya çıkarılmıştır. İlkzeyilde karşılaştırmalı metnin sayfa ve satır numaralandırması `M` nüshasına göre,Arapça ve Farsça ibârelerin okunması `A1` nüshasına göre yapılmıştır.İkinci zeyilde ise karşılaştırmalı metnin teşekkülünde iki el yazma nüshadanyararlanılmış, metnin sayfa ve satır numaralandırması `E` nüshasına göreyapılmıştır. Bu çalışma, giriş kısmı dışında iki bölüm ile sonuç, özel adlar dizini vekaynakçadan oluşmaktadır. Giriş bölümünde; siyer türü ve Türk edebiyatında siyer,Siyer-i Veysî, Siyer-i Veysî'ye yazılan zeyiller, Nâbî'nin hayatı, münşîliği veeserlerine yer verilmiştir.Birinci bölümde, zeyillerin muhtevâ ve şekil incelemesi yapılmış, eserinedebî incelemesi hakkında bilgi veren bazı hususlar üzerinde durulmuştur.Vİkinci bölümde eserin karşılaştırmalı metnine yer verilmiştir. Yapılançalışmalar neticesinde elde edilen bulgular, sonuç bölümüne eklenmiştir. Daha sonrakişi, yer ve eser adlarını içeren özel adlar dizini çıkarılmıştır.Çalışmanın son kısmına ise eser hazırlanırken yararlanılan kaynaklareklenmiştir.Anahtar Kelimeler:Nâbî, zeyiller, siyer, tarih.

This study comes into existance of comparative textes of postscripts thatNabi, who is the poet of Classical Turkish Literature in 17th century, has written theSiyer-i Veysi and and analyzes of these textes. As a result of catalogue scanning, ithas been determined 53 copies that Nabi has written for Siyer-i Veysi and 3 copiesbelong to Zeylü'z Zeyl-i Siyer-i Veysi.After determining the pedigree of copies, it has been constituted thecomparative text of first postscript and other four copies that insist one printing andthree manuscripts. In first Postscript, numbering the page and line of comparativetext has been done considering the copy of `M`, and the reading the sentence writtenin Arabic and Persian has been done considering the copy of `Al`.And in second Postscript, it has been benefitted from two manuscript copiesin comparative text, and the numbering of page and line has been done consideringthe copy of `E`. This study consist of two parts and conclusion, index of propernames and bibliography except introduction. It has been mentioned about thesubjects of prophetic biography and prophetic biography in Turkish Literature, SiyeriVeysi and postscripts written to Siyer-i Veysi, life of Nabi, his life, authorship andworks in the part of Introduction.VIIAnd in the first part, it has been analysed the shape and content of postscriptsand focused on the matters that informs about the literal analyze of the work.Comparative text of the work has taken place in second part. Findings, thathave been obtained as a result of studies, have been written in part of conclusion.And then it has been prepared the index of proper names that consists of the namesof person, place and study.And the sources that have been benefitted during the study, have been addedto the end of the study.Key Words:Nâbî, proscripts, prophetic biography, history