1980 - 2014 dönemi turizm gelirleri ile gayrisafi yurt içi hasıla arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği

Abstract

Turizm kaynaklı büyüme hipotezi, birçok ulusal ve uluslararası çalışmanın konusu olmuştur. Ancak, farklı ülkelere ait farklı veriler ve farklı yöntemler kullanılarak yapılan çalışmalarda bu hipotezin geçerliliği konusunda bir fikir birliğine ulaşılamamıştır. Bu çalışmada, Türkiye'nin turizm gelirlerine ve GSYİH'ine ait 1980 - 2014 periyodundaki yıllık veriler kullanılarak turizm ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi incelenmiş ve Türkiye'de turizm sektörünün ekonomik büyümedeki rolü araştırılmıştır. Bu araştırma için ARDL sınır testi ve Granger nedensellik testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda hem turizm gelirleri ile GSYİH arasında uzun ve kısa dönemli bir ilişki olduğu saptanmış, hem de bu ilişkinin yönünün turizm gelirlerinden GSYİH'e doğru olduğu tespit edilmiştir. Buna göre, Türkiye için hem turizm kaynaklı büyüme hipotezinin geçerli olduğu hem de turizm sektörünü kalkındırmaya yönelik politikaların kısa ve uzun dönemde etkili olduğu sonucuna varılmıştır.

Tourism-led growth hypothesis has been investigated in several domestic and international studies. However, there is no consensus on the results of these studies since different countries with different data and different approaches are used for each study. In this study, the causality relationship between tourism and economic growth of Turkey researched by using annual data of tourism income and GDP between 1980 and 2014, and the role of tourism sector in economic growth are investigated. ARDL bounds test and Granger causality test are used for this study. According to the results, both short and long term relationships between tourism income and GDP are found, and there is also a unidirectional causality relationship from tourism income to GDP. The results also indicate that tourism-led growth hypothesis is valid, and the policies targeting development of tourism sector are efficient in both short and long term for Turkey.