XVII. Yüzyıl şâiri Azâkî`nin derlediği şiir mecmûası (İnceleme-metin-tıpkıbasım)

Abstract

Mecmûalar, seçme şiirlerin ya da muhtelif konularda yazılmış olan metinlerin bir araya getirildiği eserlerdir. İçerisinde farklı türde ve biçimde eserler bulunan mecmûalar bulunduğu gibi, tek bir tür ve şekle münhasır kasîde mecmûaları, naat mecmûaları ve gazel mecmûaları gibi mecmûalar da yer almaktadır. Klâsik Türk edebiyatının önemli kaynaklarından olan mecmûalar, derleyicisinin ve yazıldığı toplumun şiir zevkini göstermesi açısından önemli kaynaklardır. Çalışmamızın konusunu teşkil eden mecmûa, `Tahran İslam Kütüphanesi 15881` numaraya kayıtlı bulunan şiir mecmûasıdır. Yüz bir varaktan oluşan mecmûada mahlası bilinen elli bir şâire ait toplam yüz seksen şiir mevcutur. Mecmûa, tezkirelerde ismine rastlanılmayan Cibâlî ve hakkında çok az bilgi bulunan Azâkî gibi şâirlerin yer alması ve Bâkî, Rûhî, Sun'î, Şeyhülislâm Yahyâ gibi Türk edebiyatının önde gelen şâirlerinin dîvânlarında yer almayan şiirlerinin bulunması saha açısından ayrı bir ehemmiyet arz etmektedir. İncelenen mecmûada yer alan şiirler, latin harflerine aktarılıp, tedkîk edilerek farklı açılardan tanıtılmaya çalışılmıştır. Ayrıca mecmûada bulunan şâirlerin biyografileri hakkında kısa bilgiler verilmiş, adı geçen şâirler ile ilgili tespit edebildiğimiz akademik çalışmalar ise dipnotlarda belirtilmiştir.Anahtar Kelimeler Mecmûa, Tahran İslam Kütüphanesi, Klâsik Türk Edebiyatı, Azâkî.

Journals are works combining selected poems or texts written on various topics. There are journals in which there are works of different kinds and forms as well as journals such as magazines, naat mecmaları and gazel mecmaları in a single kind and form. Journals which are very important sources of classical Turkish literature are important sources in terms of showing the taste of poetry, compiler and written society.The journal, which constitutes the subject of our work, is a poem magazine registered in the `Tehran Islamic Library 15881`. There are totally one hundred and eighty poems of fifty poets known in the journal , which includes one hundred pages. journal shows that there are poets like Azizi who has no name in the thesis and Azizi which has little information about them and that there are also poems which are not included in the places of leading poets of Turkish literature such as Bâkî, Ruhi, Sun'î, Şeyhülislâm Yahyâ.The poems in the journal that have been examined have been transferred to latin letters, tried to be touched and introduced at different angles. In addition, brief information about the biographies of the poets in journal was given, and the academic works that we can identify about the mentioned poets are mentioned in the footnotes.KeywordsJournal, Islamic Library of Tehran, Classical Turkish Literature, Azâkî.