Türk Romanında kadın dilinin sözcük sayım programı (Linguistic Inquiry and Word Count/LIWC) ile toplum dilbilimsel açıdan incelenmesi

Abstract

Son yıllarda toplumdilbilimsel açıdan kadın ve erkeklerin birbirlerine göre farklılıkları ve bu farklılıkların doğası hakkında birçok araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalarda üzerinde en çok durulan noktalardan biri kadınlarla erkeklerin dil kullanımlarında farklılık olup olmadığı, varsa bu farklılıkların dilin yapısından mı, yoksa bireylere yüklenen toplumsal rollerden mi kaynaklandığı sorunsalı olmuştur. Çalışmanın ilgili bölümlerinde de görüleceği üzere bu konu Thorne'e göre kadınların erkeklerden daha kısıtlı bir kelime hazinesi mi vardır, ya da daha fazla ya da farklı sıfatlar ve zamirler mi kullanırlar? Kadınlar cümlelerini yarım bırakmaya daha mı yatkındırlar, daha mı düzgün telaffuz ederler? Kadınlar daha mı fazla yüzeysel kelimeler kullanırlar? Kadınların cümleleri erkeklerden daha uzun ya da daha mı kısadır? Daha fazla soru sorar ya da tonlama mı kullanırlar? (1983: 12) şeklinde birçok soruyu beraberinde getirmiştir. Thorne, bu sorulara net bir cevap vermenin mümkün olmadığını, çünkü gerçek farklılıkların sadece bazı biyolojik özellikler olduğunu, diğerlerinin gerçek farklılıklar değil, toplumun yarattığı farklılıklar olduğunu belirtmektedir.Aynı toplum içinde büyüyüp aynı dili konuşan kadın ve erkeklerin kendilerini ifade ederken birbirlerinden farklı bir ifade tarzı kullandıkları görülmektedir. Yani toplum içinde bir dilin alt katmanları vardır ve bir dili konuşabilmek için sadece o dilin kurallarını bilmek yeterli değildir. Buna bağlı olarak toplumlarda var olan toplumsal örüntülerin de bilinmesi gerekmektedir. Bu sebeple bugüne kadar çeşitli çalışmalarda değişik bakış açılarıyla ele alınan kadın ve erkeklerin dil kullanımlarındaki farklılıklar toplumdilbilimin önemli çalışma alanlarından birini oluşturmaktadır. Bu çalışmada kadın dilinin özellikleri Türk romanlarından seçilen eserler üzerinde incelenmiş ve cinsiyetçi dil kullanımlarının toplumsal cinsiyeti yansıtıp yansıtmadığı üzerinde durulmuştur. Bunun için seçilen eserlerin incelenmesinde Sözcük Sayım Programı (Linguistic Inquiry and Word Count/ LIWC) analiz yöntemi kullanılmıştır.Çalışmanın sonucunda kadınların, özellikle 1970 öncesinde toplumsal cinsiyete bağlı olarak bir dil kullanımına sahip olduğu, bu kullanımların kadının toplumsal konumunun değişmesiyle birlikte farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca kadın ve erkek yazarların kadını farklı bir değerlendirme ile ele aldığı görülmektedir.Anahtar Sözcükler Toplum, Toplumsal Cinsiyet, Kadın, Dil, Kadın Dili, Roman

The last several decades there have been many researches on the differences between men and women in terms of sociolinguistic differences and the nature of these differences. In these surveys, one of the most frequent points on the issue was whether men and women use language differently, if so these differences are caused by the language structure or by the social roles imposed on the individuals.As can be seen in the relevant sections of the work, according to Thorne do women have a more limited vocabulary than men, or use more or different adjectives and pronouns? Women are more inclined to put their cues on the line, are they better pronounced? Do women use more superficial words? Are women's sentences longer or shorter than men? Do they ask more questions or use toning? (1983: 12) many questions in the form of brought together. Thorne notes that it is not possible to give a clear answer to these questions because the real differences are only some biological traits and that the others are the differences created by the society, not the actual differences.It is seen that women and men who grow up in the same society and speak the same language use a different expression style when expressing themselves. In other words, there are sublayers of a language in society and it is not enough to know only the rules of that language in order to speak a language. Accordingly, the social patterns existing in societies need to be known. For this reason, differences in language use of men and women, which are taken up in various perspectives in various studies today, constitute one of the important working areas of sociolinguistics.In this study, the characteristics of female language were examined on works selected from Turkish novels and it was emphasized whether the use of sexist language reflects gender. Linguistic Inquiry and Word Count (LIWC) analysis method was used for the selected works.As a result of the study, it was determined that women had a usage of language, especially in the early 1970s, depending on social sex, and that their use varied with the change of women's social position. It is also seen that male and female authors treat women with a different evaluation.Key Words Society, Gender, Woman, Language, Woman Language, Novel