Yüksek yapılarda boşluğu tasarlamak: AnkaraEskişehir yolu aksı

Abstract

Kent merkezlerindeki arsaların değerinin artması, yapı üretim teknolojisindekigelişmeler, yüksek yapıların gelişimini hızlandıran en önemli etkenleri oluşturmuştur. Kırsalkesimlerden kentlere yapılan göçler sonucunda, kentlerde barınma amacıyla yapılara duyulanihtiyaç çoğalmıştır. Oluşan bu ihtiyaç doğrultusunda düşey düzlemde bir çözüm arayışınagidilmiştir. Böylece, mimari alanda yüksek yapı kavramı ortaya çıkmıştır. Bu açıdan bakıldığındayüksek yapılar insanoğlunun gereksinimlerine cevap verme niteliğinde tasarlanmıştır. Ancak, bugereksinimlerin yanı sıra kentsel ölçekte ve bireylerin yaşantısı üzerinde bir takım olumsuz etkileroluşturmuştur. Kentlerdeki yapı yoğunluğunun artmasıyla beraber zemin düzlemi dolmayabaşlamıştır. Bu doluluk, kentlerde dolu boş dengesinin bozulmasına, kamusal alanların ve kentselboşlukların giderek azalmasına neden olmuştur.Yüksek yapıların ihtiyaçlara cevap verir nitelikte olmalarının yanı sıra varlıklarıylakentsel ve bireysel ölçekte bir takım olumsuz etkilere de sebebiyet vermektedirler. Bu yapılarıngiderek artması sonucu kentlerde yatay ve düşey dengeler bozulmaya başlamaktadır. Yüksekyapılarda dolu boş dengesinin kurgulanmamış olmasından kaynaklı insan ölçeği göz ardıedilmektedir. Boşlukların azalması ve yapı parsellerinden arta kalan alanlar olarak bırakılmasıtasarlanmış boşluklara duyulan ihtiyacı arttırmaktadır. Kamusal alanların azalmasıyla bubölgelerde halkın her kesimine hitap edememe durumu oluşmaktadır. Bunun beraberinde tek tipkullanıcı profili ortaya çıkmaktadır. Bu durum alanın kullanım çeşitliliğini ortadankaldırmaktadır.Yüksek yapılar beraberinde getirdiği bütün bu olumlu ve olumsuz etkilerinin yanı sıraiçinde bulunduğumuz yüzyılın toplumsal ve ekonomik gerçeklerinden biri olmaktadır. Bugerçekliğin kabul edilerek yüksek yapıların tasarım kriterlerini iyileştirmek ve oluşan sorunlarıyeni bir takım tasarım parametreleriyle çözmek gerekmektedir.Çalışmayla hedeflenen; yüksek yapıların varlığını kabullenerek bu yapıların giderekartmasından kaynaklı; zemin düzleminin dolması ve kamusal alanların yok olması, bununlaberaber ortak kullanım alanlarının azalması, alanın halkın her kesimine hitap edememesi,bireylerde yalnızlaşma, çalışma hayatında oluşacak stres buna bağlı verimin azalması, yapıyüksekliklerinin ve doluluklarının insan ölçeği üzerinde oluşturduğu özgüven eksikliği veezicilik, güvensizlik duygusu gibi zararları en aza indirgeyecek yeni tasarım fikirlerioluşturabilmektir. Çalışma bu bağlamda yüksek yapı, kamusal alan, dolu boş ilişkisi, zemindüzlemi gibi kavramları birbiri içerisinde yoğurup sorgulamak ve çözüm önerilerinde bulunmakanlamında mimari alanda önem taşımaktadır.

Increasing of the building lands in city and the improvements at the technology of the buildingsproducts accelerating the high buildings are the important factors.A search for a solution on avertical plane has been made with this necessity.Thus, the high construction's concept hasoccured.When considered from this point of view, high construction are designed to meet theneeds of human beings. However, these have had some negative effects on the urban scale andon the lives of the individuals as well as these needs.The ground's scale began to be filled withthe increasing of the construction's density in cities.This occupation has caused the decline of theempty balance in the cities, the gradual decline of public spaces and urban gaps.In addition to the fact that high structures respond to needs, they also cause negativeeffects on the urban and individual scale with their assets. Increasingly these structures arebeginning to deteriorate in horizontal and vertical balances in the resultant cities. The human scalethat comes from the fact that the empty equilibrium is not constructed in high structures isoverlooked. It increases the need for vacancies and space designed to be left as remaining areasof construction parcels. With the decrease of the public sphere, there is a situation where peoplecan not address every part of the people. Along with this, a single user profile is emerging. Thiseliminates the diversity of use of the area.Besides all negative and positive effects of the high buildings, it is one of the social andeconomical realities in our century. By accepting this reality, it is necessary to improve the designcriteria of high-level structures and solve the problems that arise with a new set of designparameters.Targeted by work; Originating from the increasing number of these structures byaccepting the existence of high structures; The lack of public space and the disappearance ofpublic spaces, the inability to address all segments of the population, the isolation of individuals,the stress to be generated in working life and the resulting decrease in productivity, the lack ofconfidence and the lack of confidence in the scale of occupancy and occupancy As well as tocreate new design ideas that will reduce the most damages. In this context, the study emphasizesthe importance of architecture, such as high structure, public space, full empty relationship,ground plane, intertwining and interrogating concepts and suggesting solutions.