Kök kanal tedavisinde kullanılan farklı irrigasyon sistemlerinin smear tabakası üzerindeki etkinliklerinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı üç farklı irrigasyon tekniğinin endodontik tedavi endikasyonu konulan üst çene orta keser dişlerin kök kanal preparasyonu esnasında oluşan smear tabakası üzerindeki etkinliklerinin in vitro ortamda incelenmesidir.Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada periodontal problemli yeni çekilmiş 60 adet insan üst orta kesici diş kullanıldı. Dişlerin seçiminde kök boyları birbirine yakın olan, eğimli olmayan ve aynı genişlikte pulpaya sahip dişler tercih edildi. Çekim sonrasında dişlerin kök yüzeylerinde oluşan dokular kretuar ile uzaklaştırıldı. Fırçalar ile kök yüzeyleri temizlendi. Çalışmada kullanılacak güne kadar dişler oda sıcaklığında ve distile su içerisinde bekletildi. Mine sement sınırının 2 mm üzerinden dişlerin kronlarının uzun akslarına dik olacak şekilde kesildi. Her biri 20 dişten oluşan rastgele 3 farklı gruba ayrıldı. Dişlerin kuronal girişleri 5 numaralı Gates Glidden frez yardımıyla genişletildi. Kök kanal preparasyonuna çok fonksiyonlu endodontik motor cihazı ve Protaper döner aletleri kullanılarak başlandı. İlk önce 15 numaralı K tipi kanal eğesi ile kök kanal boyları ölçüldü ve çalışma boyu foramen apikaleden 1mm kısa olacak şekilde belirlendi. Döner aletlerden ilk önce SX eğesi sonra da sırasıyla S1, S2, F1, F2 ve F3 eğeleri kullanılarak genişletme işlemi sonlandırıldı. Her bir grupta irrigasyon işlemi için farklı irrigasyon teknikleri kullanıldı. 1. Grupta ultrasonik irrigasyon cihazı ile irrigasyon yapıldı. Endodontik işlem için ayarlanmış frekansta ve özel hazırlanmış E4 ve E11 uçlar kullanılarak irrigasyon işlemi yapıldı. İrrigasyon solüsyonu olarak 1. haznesine % 5.25'lik NaOCl konulurken 2. haznesine ise % 17'lik EDTA solüsyonu eklendi. Her eğe geçişlerinde % 5.25'lik NaOCl kullanılırken, final irrigasyon işleminde distile su kullanıldı. 2. Grupta irrigasyon işlemi klasik yöntem ile yapıldı. SX eğesi kullanıldıktan sonra 27-gauge plastik şırınga ile % 5.25'lik NaOCl solüsyonu ile irrigasyon yapıldı. Her eğeden sonra irrigasyon işlemi tekrar edildi ve final irrigasyon işlemi distile su ile yapıldı. 3. grupta ise irrigasyon işlemi Endo-Vac cihazıyla yapıldı. Her eğe geçişlerinde MDT (master delivery tip) ve macro canula ile % 5.25'lik NaOCl ile irrigasyon yapıldı. Daha sonra micro canula ile % 17'lik EDTA ve % 5.25'lik NaOCl kullanılarak irrigasyon işlemine devam edildi. Final irrigasyon işleminde distile su kullanıldı. İrrigasyon işlemlerinden sonra kanallar paper pointlerle kurutuldu. Preperasyon işleminden sonra dişler bukko lingual ve longitudinal yönde ince oluklar açılarak airatöre takılmış ince alev uçlu frez yardımıyla ikiye ayrıldı. Dişlerin kök yüzeylerinin kuronal, orta ve apikal bölgelerindeki smear tabakası SEM cihazında incelendi. Elde edilen bulgular Kruskal Wallis Tek yönlü Varyans analizi (p<0.05) ile değerlendirildi.Bulgular: Grup 1 (Ultrasonik), grup 2 (Klasik) ve grup 3 (Endo-Vac) arasında kök yüzeylerini temizleme kapasitesi bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<0.05). Yani her üç grupta da smear tabakasının varlığı ve dentin tübüllerinin açık olup olmadığı bakımından kök yüzeyinin kuronal, orta ve apikal bölgelerin değişkenliğine rastlanılmıştır.Sonuç: Dişlerin kök kanal yüzeylerindeki smear tabakasının temizlenebilme kapasitelerinin incelendiğinde kuronal bölgede ultrasonik irrigasyon sisteminin, orta bölgede klasik şırınga yönteminin, apikal bölgede ise Endo-Vac cihazıyla yapılan irrigasyon sisteminin başarılı olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Ultrasonik İrrigasyon, Endo-Vac, Smear tabakası, NaOCl, EDTA, SEM

Aim: The aim of this study is to investigate the effect of three different irrigation technics on smear layer occured during root canal preparation of maxillary incisors that has endodontic treatment indications.Materials and Method: Freshly extracted 60 maxillary incisors because of periodontal problems were used in this study. In preferring teeth such criterias as; nearly similar root lengths, no inclination of roorts and the same pulpal width were used. Debridement on roots were removed with a cretuar after extraction. Root surfaces were cleaned with brushes. Teeth were protected at room temperature in distilled water until usage day in study. Teeth were sectioned vertically to long axis 2 mm over enamel cement junction. Teeth were randomly divided into three groups of each 20. Coronal access of teeth were extended by the help of Gates Glidden to No V. Root canal preparation was started by using endodontic device and Protaper rotary instruments. Firstly root canal lengths were measured by K type root canal insturment and working lengths were determined as 1 mm shorter than foramen apicale. Extending operation was first started with SX among rotary instruments and then continued respectively as S1,S2,F1,F2 and resulted with F3. Different irrigation technics were used for each group. In group 1 irrigation was done with ultrasonic device. Irrigation was done at a regulated frequency for endodontic operation and by using specially prepared E4 and E11 instruments. First tank was filled with 5.25% NaOCl and second tank was filled with 17% EDTA as irrigation solution. When between each instrument changes 5.25% NaOCl was used, distilled water was used for final irrigation. In second group irrigation was done with classical method. After using SX instrument, irrigation was done by 27-gauge plastic syringe with 5.25% NaOCl. Irrigation was repeated after every instrument and finally was done with distilled water. In third group irrigation was done by Endo-Vac device. After every rotary instrument irrigation was done by MDT (master delivery tip) and macro canula with 5.25% NaOCl. And then was done by micro canula with 17%EDTA and 5.25 NaOCl. Distilled water was used for final irrigation. After irrigations root canals were dried with paper points. After preparation teeth were bucco-lingually and longitudinally sectioned by opening thin tunnels (hollows) burs by aerator device. Coronal, middle and apical parts of roots were analyzed under SEM . Obtained data was assessed with one way Kruskal-Wallis variance analysis (p<0.05).Results: Among Group 1 (Ultrasonic), Group 2 (Classic) and Group 3 (Endo-Vac) in terms of capacity of cleaning root surfaces statistically a significance was determined. That means presence of smear layer in three groups and in terms of whether dentine tubules are open and not; on coronal, middle and apical regions af root surface variability was determined.Conclusion: When capacity of cleaning of root canal surfaces of teeth were investigated; in coronal region irrigation by ultrasonic system, in middle region irrigation by classical syringe method and in apical region irrigation by Endo-Vac device determined successful.Key Words: Ultrasonic irrigation, Endo-Vac, Smear layer, NaOCl, EDTA, SEM