Koroner arter varyasyon ve anomalilerinin çok kesitli bilgisayarlı tomografi ile değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Bilgisayarlı tomografi (BT) teknolojisinin ilerlemesiyle günümüzde koroner anatomiyi, koroner arter varyantlarını ve koroner arter anomalilerinin tanımlanması BT ile rahatlıkla yapılabilmektedir. Çalışmamızın amacı merkezimizde koroner BT anjiografi çekilen hastalarda koroner arterlerin varyasyon ve anomalilerinin prevalansını ve özelliklerini değerlendirmektir.Gereç ve Yöntem: 31.01.2008 ile 20.04.2017 tarihleri arasında Dicle Üniversite Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı'nda 64 ve 256 kesitli BT koroner anjiografi uygulanmış ardışık 1200 hastada retrospektif olarak koroner arter anatomi varyantları incelendi. 1200 hastadan 601 (%50.08)'i 256 kesitli BT ile 599 (%49.92)'u 64 kesitli BT ile değerlendirildi. Tüm incelemeler kardiyak rekonstrüksiyon yazılımı ile donatılmış retrospektif EKG tetiklemeli 64 kesitli ve 256 kesitli BT iş istasyonlarında gerçekleştirildi.Bulgular: Çalışmamıza alınan 1200 olgunun; %88.6'sında sağ dominansı, %9.6'inde sol dominansı ve %1.8'ünde kodominansı izlendi. Çalışmamızda konus arteri; %61 olguda proksimal RCA'dan orijin almaktayken, %21 olguda ostial RCA'dan, %15.5 olguda aortadan orijin almaktaydı. %2.5 vakada ise konus arter dalı değerlendirilemedi. RCA'nın ikinci dalı olarak sinoatriyal nod olguların %79'unda izlenirken, olguların %12.4'ünde SA nod arteri LCX'ten orijin almaktaydı. SA nod arteri %4.1 olguda hem RCA hemde LCx'ten orijin almaktaydı. Olguların %4.5'inde ise SA nod arteri değerlendirilemedi. Ramus intermedius dalı %33.6 olguda izlendi. Ramus intermedius arter çapı 04-4.5 mm arasında değişmekteydi. %12.1 olguda myokardiyal bridge izlenmiş olup olguların çoğu LAD'de izlendi. %1.75 olguda koroner ektazi-anevrizma izlenmiş olup koroner arter ektazi-anevrizmalarının çoğu RCA'da izlendi. %1.3 vakada yüksek çıkış anomalisi gözlenmiş olup olguların çoğunluğunu LMCA oluşturmaktaydı. LMCA %0.5 olguda RCA ile birlikte sağ sinüs valsalvadan tek orijin olarak çıkarken, RCA %0.42 vakada sol sinüs valsalvadan ayrı orijin almaktaydı. LMCA 2 olguda sağ sinüs valsalvadan direkt orijin almaktayken, 1 olguda ise LMCA nonkoroner sinüsten orijin almaktaydı. LCX 9 olguda, LAD ise 2 olguda sağ orijinliydi. Ayrıca çalışmamızda; 7 olguda sonlanma anomalisi, 2 olguda ise extrakardiyak sonlanma anomalisi mevcuttu.Sonuç: Toplumumuzda koroner varyasyon ve anomaliler geniş yelpazede izlenmektedir. Bu varyasyon ve anomalilerin bazılarının sıklığı literatür ile uyumlu iken bazıları ise farklılık göstermektedir. Koroner BT anjiyografi koroner arterlerin varyasyon ve anomalilerinin saptanmasında güvenilir bir tetkik olup yüksek geometrik-temporal rezolüsyon ve reformat görüntüleme imkanı ile tanı, tedavi ve cerrahi planlama açısından yol gösterici olabilir.

Introduction and Objective: With the advancement of computed tomography (CT) technology, nowadays definition of coronary anatomy, coronary artery variants and coronary artery anomalies can be performed easily with CT. The aim of our study is to evaluate the prevalence and characteristics of variations and anomalies of coronary arteries in patients undergoing coronary CT angiography in our center.Materials and Method: Between 31.01.2008 and 20.04.2017, variants of coronary artery anatomy were examined retrospectively in 1200 consecutive patients who underwent 64 coronary angiography and 256 coronary angiography in Dicle University Medical Faculty Radiology Department. Of the 1200 patients, 601 (50.08%) were evaluated with 256-section CT and 599 (49.92%) with 64-section CT. All examinations were performed on retrospective ECG triggered 64-section and 256-section CT workstations equipped with cardiac reconstruction software.Results: The right dominance in 88.6%, left dominance in 9.6% and codominance in 1.8% were observed in 1200 cases who were studied. Conus artery in our study; 61% of patients were receiving origin from proximal RCA, 21% from ostial RCA, 15.5% from aorta. Conus artery was not evaluated in 2.5% of cases. As the second branch of RCA, the sinoatrial node was observed in 79% of the cases, whereas in 12.4% of the cases the origin of SA node was from LCX artery. The SA nodal artery was originated from both RCA and LCX in 4.1% of cases. In 4.5% of cases, SA node arterias could not be evaluated. 33.6% of the cases had ramus intermedius arteriosus. Diameter of ramus intermedius artery ranged from 0.4 to 4.5 mm. Myocardial bridge was observed in 12.1% of the cases and most of the cases were observed in LAD. Coronary ectasia-aneurysm was observed in 1.75% of the cases and most of the coronary artery ectasia-aneurysms were observed in RCA. High take-off anomaly was observed in 1.3% of the cases and the majority of the cases were caused by LMCA. In 6 case LMCA and RCA emerged as the only origin from the right sinus valsalva. In 5 case RCA emerged origin from separate the left sinus valsalva. In the 2 case LMCA was directly originating from the right sinus valsalva. In 1 case LMCA originated from noncoronary sinus. In 9 cases LCX and in 2 cases LAD was originated from the right sinus valsalva. In addition, our study had anomaly of termination in 7 cases.Conclusion: In our society, coronary variations and anomalies are widely observed. While some of these variations and anomalies are consistent with the literature, some are incompatible. Coronary CT angiography is a reliable audit for the detection of variations and anomalies of coronary arteries and may lead to diagnosis, treatment and surgical planning with the possibility of high geometric-temporal resolution and reformat imaging.