Ahkâm âyetleri ve tarihselcilik

Abstract

Ahkâm ayetleri, fıkıh açısından ibadât, muamelât hudûd/ceza bölümlerinikapsamakla, beşer yaşamında temel bir unsur oluşturmaktadır. Aslında bu sayılanyönlerin her biri, inanç ve ahlak hükümleriyle de sıkı bir ilişki içerisindedir. Tarihselcilik,İslam coğrafyasında genelde Kur'an'ın anlaşılmasına yönelik bir metodoloji sorunsalıolarak ortaya çıkmıştır. Ancak bu düşünce tarzının, ahkâm ayetlerini, M.VII. asır ilekayıtlaması ve üstelik bunların, çağın yapısıyla uyuşmadığını ilan etmesi, meseleninsalt bir metodoloji girişimi olmadığını göstermesi açısından önemli bir noktadadurmaktadır. Batıda, kendi şartları ve sorunları içerisinde ortaya çıkan bu algıbiçiminin Müslüman bir zihin yapısıyla nasıl bir ilişki içerisinde olacağı, her iki ayrıtoplumun tarihi alt yapılarını da mülahaza etmemizi gerektiriyor. İşte bütün bu kritiknoktaları bir arada değerlendirerek önce Batıdaki tarihselcilik ve bunun neticesindeoluşan Hristiyan vahiy algısı ve bunun bu haliyle İslam coğrafyasına yansıması yani,tarihselci düşünüşün vahiy ve Kur'an algısı temelde araştırıldı. Ardından bu anlayışınhükümlere yaklaşma üslupları ve neticesinde itiraz malzemesi olarak kullanılan tikelkonular, uygun bir detayla delillendirilmeye çalışıldı. İtiraz ve iddialar, genelde ahkâmayetleriyle sınırlı tutulup ona göre kaynaklara müracaat edildi. Nihayet değerlendirmeve mukayeseler ona göre yapıldı.

Ayat al-ahkâm, in the context of jurisprudence, are an essential part of humanlife because they encapsulate 'ibadat (acts of worship), mu' amalat (daily transactions),and 'uqubat (punishments). In fact, each of these subjects has a close relationship withrulings concerning belief and ethics. Historicism generally appeared as a methodologicalproblem in the Islamic World in the context of understanding the Quran. However, thisway of understanding limits the application of the ayat al-ahkâm to the 7th Century,and declares them incompatible with the structure of the modern era, which shows usthat it is not just a methodological enterprise. This style of understanding emerged inconditions and problems peculiar to the West. In order to understand how it interactswith the Muslim mind, we should keep in mind the historical background of thesetwo different societies. This study evaluated all of these critical points. It examinedHistoricism in the West, the perception of revelation among Christians resulting fromit, and its reflection in the Muslim world – meaning the understanding of the Quran andrevelation in the thinking of the Historicists. Then the study discussed in detail theirapproach to rulings. Particular subjects, and their objections to them resulting fromthis methodology, were also discussed in detail. The objections and claims examinedwere limited generally to those related to ayat al-ahkâm, and only relevant literaturewas chosen. Conclusions and comparisons were expressed in such a manner.