Soziokulturelle hintergründe der verwendung von sprichwörtern und redensarten bei Herta Müller. am beispiel vom werk Niederungen

Abstract

Herta Müller 2009 yılında Nobel Edebiyat Ödülünü alan ünlü rumen asıllı alman yazardır. 2009'dan sonra bir anda dünya çapında ünlenmiş ve eserleri en çok satanlar arasına girmiştir. Bu çalışmada Müller'in biçemi bağlamında kullandığı deyim ve atasözleri ele alınmıştır. Çalışmanın amacı aşağıda listelenen sorulara yanıt aramaktır: Müller'in temel anlatım özellikleri nelerdir? Hangi anlamda ve hangi ölçüde eserlerinde deyim ve atasözü kullanmıştır? Herta Müller tarafından kullanılan atasözü ve deyimlerin sosyokültürel arkaplanı var mıdır? Varsa nelerdir? Müller'in kullandığı deyim ve atasözlerinde hangi kültürün izlerine rastlanmaktadır?Yukarıda listelenen dört soru Herta Müller'in Niederungen adlı eseri bağlamında analiz edilmiştir. Analiz sonucunda 135 sayfadan oluşan eserde 111 defa deyim kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu 111 deyimin 59'unun (%53) rumen kültürü ve dilinden Almancaya aktarıldığı görülmüştür. Bu sayı eserde kullanılan toplam deyim sayısının yarısından fazlasına karşılık gelmektedir. Bu rakamlar kullanılan deyimlerin arka planında rumen kültürünün yattığını net bir şekilde gözler önüne sermektedir. Deyimlerin bazılarının ise rumen kökenli olduklarından dolayı anlamları tamamen belirsizdi.Diğer taraftan yazarın kullandığı 52 (%47) deyimin Alman dili ve kültürünü yansıttığı gözlemlenmiştir. Bu durum Müller' in hem Almanca hem de Rumenceye eşit derecede hakim olduğunu ve her iki dili edebi dil olarak kullanabildiğini göstermektedir. Anahtar Sözcükler: Herta Müller, Göçmen Edebiyatı, Deyimler, Atasözleri, Niederungen.