Gitar eğitiminde Türk müziği içerikli akor ve kadans kurulumlarına yönelik farklı akortlarda konumlandırmalar ve etkililik düzeyleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, lisans düzeyindeki öğrencilerin Türk müziği içerikli akor ve kadans kurgularını gitar icracılığında var olan klasik ve farklı akort sistemleri ile çalmalarının gitar çalma becerilerinin geliştirilmesinde ne ölçüde etkili olduğunu araştırmaktır. Araştırma sürecinde yapılandırılan akor ve kadans kurguları, Türk müziği eserlerine yönelik kullanılan dörtlü armoni ve karma armoni gibi farklı çok seslendirme tekniklerini içermekle birlikte; Hüseyni, Nikriz ve Saba makamı dizilerinde konumlandırılmıştır. Araştırmada, öntest-sontest kontrol gruplu deney deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2012-2013 Eğitim Öğretim yılı bahar yarıyılı Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf (n=16) bireysel çalgı (gitar) öğrencileri oluşturmuştur. Araştırmacı tarafından 12 hafta ve haftada 16 ders saati süresince deney grubuna (n=8) gitar icracılığında kullanılan dört farklı akort sistemi ile kontrol grubuna ise (n=8) klasik akort sistemi ile konuya yönelik gitar eğitimi uygulanmıştır.Araştırmada veri toplama aracı olarak, Denklik Testi ?Gitar Çalma Becerilerine Yönelik Yönelik Başarı Ölçeği? (GÇBYBÖ), Öntest-Sontest ?Akor ve Kadans Kurulumlarına Yönelik Başarı Ölçeği? AKKYBÖ ve Uzman Görüşü Alma Formu kullanılmıştır. Denklik testi AKKYBÖ ile çalışma grubunu oluşturan öğrencilerin gitar çalma beceri düzeyleri gözlemci öğretim üyeleri tarafından ölçülmüş, bu ölçüm sonucunda yansız atama yoluyla araştırmacı tarafından deney ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Öntest AKKYBÖ ve Sontest AKKYBÖ'yle deney ve kontrol grupları arasında bağımsız değişken ile ilgili davranış değişiklikleri ölçülmüştür. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analizi için, kontrol ve deney grubu öğrencilerinin öntest ve son test sonuçları arasında anlamlı bir fark olup olmadığını belirlemek amacıyla Mann-Whitney U Testi kullanılmıştır. Kontrol ve deney grubunun kendi içerisinde öntest ve sontest sonuçları arasında anlamlı bir fark olup olmadığını belirlemek amacıyla ise Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılmıştır.Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre;(a) Kontrol ve deney grubu öğrencilerinin öntest sonuçlarında öğrencilerin gitar çalma becerilerine yönelik puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark belirlenmemiştir (U= 24; p>0.05). Sıra ortalamaları dikkate alındığında deney grubu öğrencilerinin kontrol grubu öğrencilerine göre gitar çalma becerileri bakımından daha yüksek bir ortalamaya sahip oldukları fakat bu farkın istatistiksel olarak anlamlı bir fark için yeterli olmadığı söylenebilir.(b) Kontrol grubu öğrencilerinin öntest ve sontest sonuçlarında öğrencilerin gitar çalma becerilerine yönelik puanları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (z: -2,521; p<0.05). Fark puanlarının sıra ortalaması ve toplam puanlar dikkate alındığında gözlenen farkın pozitif sıralar, yani sontest lehine olduğu görülmektedir.(c) Elde edilen sonuçlara göre deney grubu öğrencilerinin ?S? akort sistemi ile aldıkları eğitimde ön test ve son testte elde ettikleri puanlar arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (z: -2,380; p<0.05). Fark puanlarının sıra ortalaması ve toplam puanlar dikkate alındığında gözlenen farkın pozitif sıralar, yani sontest lehine olduğu görülmektedir. Buna göre ?S? akort sistemine göre verilen eğitimin öğrencilerin gitar çalma becerilerini arttırdığı söylenebilir.(d) Kontrol ve deney grubunu oluşturan öğrencilerin gitar çalma becerilerine yönelik puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark belirlenmiştir (U= 13; p<0.05). Sıra ortalamaları ve toplamları dikkate alındığında kontrol grubu öğrencilerinin deney grubu öğrencilerine göre gitar çalma becerileri bakımından daha yüksek puanlara sahip oldukları görülmektedir. Buna göre ?K? akort sisteminin öğrencilerin gitar çalma becerilerini ?M, R ve T akort sistemlerine göre istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde daha olumlu etkilediği söylenebilir.(e) Kontrol ve deney grubunu oluşturan öğrencilerin gitar çalma becerilerine yönelik puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (U= 21; p>0.05). Sıra ortalamaları ve toplamları dikkate alındığında deney grubu öğrencilerinin kontrol grubu öğrencilerine göre gitar çalma becerileri bakımından daha yüksek puanlara sahip oldukları görülmektedir ancak bu sonuç, öğrencilerin gitar çalma becerilerine ilişkin ?K? ve ?S? akort sistemleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark oluşturmamaktadır.ANAHTAR KELİMELER: Akor, Kadans, Akort, Farklı Akort Sistemi, Gitar Eğitimi, Gitar Çalma Becerisi.

The purpose of this study is to investigate how effective is to perform Turkish music oriented chordal and catential progressions and to use alternate tunings in developing guitar playing skills. Chordal and cadential structures configured within the process included different voicing techniques used in Turkish music such as, quartal and mixed harmony and they were positioned in the maqam scales of Huseyni, Nikriz and Saba. In the study, pre-test/post-test design with a control group was used. Study group consisted of the 1st, 3rd and 4th year guitar students (n=16) in the academic year of 2012-1013, in Erzurum University, Kazım Karabekir Faculty of Education, Music Education programme. The experimental group?s members (n=8) received guitar training 16 periods per week for 12 weeks by using 4 alternate tuning systems used in guitar education, while the control group?s (n=8) members received training with classical tuning system.As data collecting tools, an equivalence test named ?Achievement scale for guitar playing skills? (ASGPS), pre-test/post-test ?Achievement scale for constructing chordal and cadential structures? AKKYB, and an expert opinion form were used. With equivalence test AKKYBO, guitar playing skills of the study group?s members were measured by experts in the field and at the end of this process, the experimental and the control group were formed by using random assignment and behavioral changes related to the independent variable were measured. Mann Whitney U test was used in analysing the data to identify if there was a significant difference between the pre-test and post-test results of the students in the experimental and control group and Wilcoxon signed rank test was used to identify if there was a signifcant difference between the the test results of the groups in their entirety.According to the results obtained:(a)No statistically significant difference was detected between the students ?guitar playing skills? scores in the pre-test results (U= 24; p>0.05). When the rank averages considered, it could be said that the experimental group has a higher average but statistically, this difference isn?t significant.(b)A significant difference was found between the students ?guitar playing skills? scores in the pre-test and post-test results (z: -2,521; p<0.05), on behalf of the post-test. When considered, rank averages and sums show us that the difference observed is in favor of the positive ranks or in other words the post test.(c)A significant difference was found between the pre-test and post-test scores of the students in the experimental group, after receiving training in the tuning system ?S? (z: -2,380; p<0.05). When considered, rank averages and sums shows us that the difference observed is in favor of the positive ranks or in other words, the post test. Therefore it could be said that, the training given by using the tuning system ?S? has a developing effect on students guitar playing skills.(d)A statistically significant difference was detected between the Experimental and Control Groups ?guitar playing skills? scores (U= 13; p<0.05), on behalf of the control group. Rank averages and sums show us that students in the control group has higher scores than students in the experimental group in terms of guitar playing skills. According to this result, it could be said that the tuning system ?K?, statistically, has a more developing effect on the experimental group?s guitar playing skills than the tuning systems ?M?, ?R? and ?T?.(e)No statistically significant difference was detected between the experimental and control groups ?guitar playing skills? scores (U= 21; p>0.05). When considered, rank averages and sums show us that students in the experimental group has higher scores than students in the control group in terms of guitar playing skills. However, statistically, this result doesn?t constitute a significant difference between the tuning systems ?K?, and ?S?.KEYWORDS: Chord, Cadence, Tuning, Alternate Tunings, Guitar Education, Guitar Playing Skills.