İlköğretim fen bilgisi öğretmenlerinin biyoteknoloji (genetik mühendisliği) farkındalık düzeyleri

Abstract

Biyoteknoloji, pek çok endüstriyel sektörü değiştirme potansiyeline sahip uygulamaları ile 21. yüzyılın en önemli bilimsel devrimlerinden birisidir. ?Biyoteknoloji? terimi, sorunları çözmek için canlı organizmaların ve/veya biyolojik süreçlerin yardımıyla hammaddelerden ürün elde edilmesini sağlayan metod ve teknikleri tanımlamaktadır. Biyoteknolojinin hızlı gelişimi ve uygulamaları ekonomik, politik, etik ve eğitim gibi farklı alanlarda pek çok tartışmayı da başlatmıştır. Bu nedenle geleceğimiz olan çocuklarımızın biyoteknoloji alanındaki gelişmelerle ilgili güçlü bir eğitim altyapısına sahip olan bireyler olarak yetiştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu sorumluluk şüphesiz ilköğretimden başlayarak yükseköğretime kadar farklı eğitim seviyelerinde fen eğitimcilerine düşmektedir.Bu çalışmanın amacı ilköğretim fen bilgisi öğretmenlerinin biyoteknoloji ve genetik mühendisliği uygulamalarına karşı farkındalıklarını belirlemektir. Bu çalışmada fen bilgisi öğretmenlerinin biyoteknoloji farkındalık düzeylerini belirlemek için tarafımızdan geliştirilen 16 ifadeli 5'li likert tipi bir tutum ölçeği kullanıldı. Biyoteknoloji tutum ölçeğinin geliştirilme süreci üç basamakta yürütüldü. Bu basamaklar; madde havuzunun oluşturulması, uzman görüşlerinin alınması ve geçerlilik-güvenirlik testi aşamalarıdır. 16 madde içeren son ölçeğin güvenilirliğini belirlemek için iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır ve Cronbach Alpha güvenirlik değeri 0.75 bulunmuştur. Elde edilen bulgular ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.Bu çalışmanın ikinci aşamasında, tarafımızdan geliştirilen 16 ifadeli tutum ölçeği, biyoteknoloji ve genetik mühendisliği uygulamalarına karşı tutumu belirlemek için, 2010-2011 yılında Malatya il merkezinde görev yapmakta olan ve kolay ulaşılabilir durum örneklemesi (convenience sampling) yöntemi ile seçilen 209 ilköğretim fen bilgisi öğretmenine uygulandı. Çalışma, biyoteknoloji hakkında fen bilgisi öğretmenlerinin tutumlarının cinsiyet, eğitim seviyesi, kıdem, mezun olunan fakülte, bölüm ve programa göre değişip değişmediğini açığa çıkaracak biçimde yürütülmüştür. Toplanan veriler bağımsız örneklem t-testi ve ANOVA testi ile SPSS kullanılarak analiz edilmiştir.Biyoteknoloji tutum ölçeğinin uygulanması sonucunda elde edilen verilerde, fen bilgisi öğretmenlerinin cinsiyete göre tutumlarında anlamlı bir farklılık belirlenirken, eğitim seviyesi, kıdem, mezun olunan fakülte, bölüm ve programa göre tutumda anlamlı bir farklılık bulunamamıştır.

Biotechnology is one of the most important scientific revolutions of the twenty first century, with applications that have the potential to revolutionise many industry sectors. The word 'biotechnology' refers to methods and techniques that allow the production of substances from raw materials with the aid of living organisms and/or biological process to solve problems. The rapid development and applications of biotechnology have triggered many discussions from different academic fields, such as economics, politics, ethical and educational. Therefore, it is required that the children of our society which means ?our future?? be educated as the individuals who possess a strong educational background related to the development of the biotechnology field. This responsibility no doubt is to be taken by the science instructors at different education levels from primary to higher education.The purpose of this study was to determine elementary science teachers? the awarness towards biotechnology and genetic engineering applications. In this study, for determining the awarness level of the science teachers? about biotechnology used 5 of Likert type of an attitude instruments with 16 statements that devoloped by us. Development process of biotechnology attitude instrument was conducted in three stages. These stages are development of item pool, expert opinion evaluations and validity-reliability stage. In order to identify the reliability of the final measure that consists 16 items, internal reliability coefficient (Cronbach Alpha) was conducted and Cronbach Alpha reliability coefficient was found as 0.75. The findings showed that the validity and reliability of the measure were acceptable.In the second stages of this study, attitude instrument with 16 statements that devoloped by us was administered with the 209 elementary school science teachers, who live in the center of Malatya city at 2010-2011 in order to determine the level of attitude about of biotechnology and genetic engineering applications. These science teachers selected by convenience sampling methods. Investigation was carried to reveal whether or not the attitude of science teachers? about biotechnology vary according to the gender, the level of education, the year of their study, the type of faculty and department they graduated from. Collected data was analized by using t-test for independent sample and ANOVA test with SPSS.It was detected that the data of science teachers in biotechnology attitude scale differentiate significantly with regard to gender while not differentiate significantly with regard to the the level of education, the year of their study, the type of faculty and department they graduated from.