Sodyum hipoklorit etkisine maruz kalan üreme çağındaki kadınların periferal kan lenfosit kültüründe kromozom aberasyonlarının araştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışmamızın amacı; sodyum hipoklorit etkisine maruz kalan üreme çağındaki kadınların in vitro insan peripheral lenfositleri üzerindeki genotoksik etkilerinin araştırılmasıdır.Gereç ve Yöntem: Toplam 155 sağlıklı bireyden alınan periferik kan kültürü ile in vitro koşullarda çalışıldı. Kromozomların elde edilmesi için tüm kan tekniği olarak bilinen lenfosit doku kültürü yöntemi uygulandı. Oluşturulan deney, kontrol ve tekrarlı gruplar sitogenetik olarak incelenip değerlendirildi. Kromozom aberasyonları yapısal ve sayısal düzensizlik olarak iki başlık altında incelendi. Yapısal ve sayısal düzensizlikler başlığı altında toplam incelediğimiz 13 değişken bulunmaktadır. Değişkenlerimiz metafaz sayısı, kromatid gap, izokromatid gap, kromatid kırık, izokromatid kırık, delesyon, duplikasyon, fragment, endomitoz, endereoduplikasyon, disentrik, assosyasyon ve diğer düzensizliklerdir.Bulgular: Verilerimizle düzensiz hücre sayıları toplamını değerlendirdiğimizde NaOCI' ye maruz kalan bireylerin düzensiz hücre sayılarında anlamlı artış olduğu belirlenmiştir (p=0,000). NaOCI' ye maruz kalan bireylerin yapısal ve sayısal düzensizlikleri incelendiğinde NaOCI' ye maruziyet ile beraber yapısal ve sayısal düzensizliklerin anlamlı derecede arttığı gözlemlenmiştir (p=0,000). En sık görülen yapısal düzensizlik olan kromatid kırık sayısının da maruziyetle arttığı görülmüştür (p=0,000).Sonuç: NaOCI'ye uzun süre maruz kalmanın kromozomlar üzerinde negatif etki ederek kromozom aberasyonlarını tetiklediğini düşünmekteyiz. Literatür incelendiğinde ülkemizde bu konu ile ilgili çalışmanın yapılmamış olması bakımından önem arz etmektedir.Anahtar Sözcükler: NaOCI, genotoksik etki, kromozomal aberasyon, sitogenetik analiz, yapısal anomaliler

Aim: The aim of this study is to investigate the genotoxic effects of human peripheral lymphocytes in vitro in places of reproductive age at the time of exposure to the effect of sodium hypochlorite.Material and Methods: Peripheral blood cultures from 155 healthy individuals were studied in vitro. In order to obtain chromosomes, lymphocyte tissue culture method known as whole blood technique was applied. Experimental, control and repetitive groups were examined and evaluated cytogenetically. Chromosome aberrations were examined under two headings as structural and numerical irregularities. There are a total of 13 variables under the title of structural and numerical irregularities. Our variables are metaphase number, chromatid gap, isochromatid gap, chromatid fracture, isochromatide fracture, deletion, duplication, fragment, endomitosis, endereoduplication, disentricity, association and other irregularities.Results: When we evaluated the total number of irregular cells with our data, it was found that increase in the irregular cell numbers of individuals exposed to Nathere was a significant OCl (p = 0,000). When the structural and numerical abberations of the individuals exposed to NaOCI were examined, it was observed that the structural and numerical irregularities increased significantly with the exposure to NaOCI (p = 0.000). The number of chromatid fractures, the most common structural disorder, was also increased with exposure (p = 0.000).Conclusion: We think that prolonged exposure to NaOCI can negatively affect chromosomes, triggering chromosome aberrations. When the literature is examined, it is important that no study on this subject has been performed in our country.Key Words: NaOCI, genotoxic effect, chromosomal aberration, cytogenetic analysis, structural anomalies