Okul değerleri ile okul başarısı arasındaki ilişkinin analizi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul değerleri ile okul başarısı arasındaki ilişkiyi,okullarda görev yapan yönetici ve öğretmenlerin görüşlerine göre analizetmektir.Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri ilgilialanyazından ve araştırmacı tarafından geliştirilen ?Okul Değerleri Ölçeği? ileelde edilmiştir. Araştırmanın iki değişkeninden biri olan Okul değerlerinin,okullarda görülme sıklığı, yönetici ve öğretmenlerin görüşlerinden elde edilirken;diğer değişken olan okul başarısı ise ?Seviye Belirleme Sınavı? puanlarıile?Kurum Başarı Puanı? nın bileşkesinden oluşturulmuştur.Araştırmanın evrenini, 2010?2011 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır ili dörtmerkez ilçede (Yenişehir, Kayapınar, Bağlar ve Sur) bulunan ilköğretimokullarında görev yapan yönetici (müdür, müdür başyardımcısı ve müdüryardımcısı) ile öğretmenler oluşturmaktadır. Diyarbakır ilinin dört merkezilçesinde toplam 84 ilköğretim okulu bulunmaktadır. Bu okullarda 430 yöneticive 4570 öğretmen olmak üzere toplam 5000 yönetici ve öğretmen görevyapmaktadır. Araştırmada küme örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Örneklemealınan 30 ilköğretim okulundaki 971 yönetici ve öğretmene ölçek dağıtılmıştır.Eksiksiz ve usulüne uygun doldurulan 821 ölçek değerlendirmeyealınmıştır. Ölçekte kişisel bilgilerle ilgili 5, okul değerleri ile ilgili 40 kapalı uçlusoru bulunmaktadır. Okul değerleri ile ilgili yönetici ve öğretmen görüşlerinibelirlemeye yönelik kapalı uçlu 40 soru için ?hiçbir zaman (1), nadiren (2),kısmen (3), genellikle (4) ve her zaman (5)?şeklinde 5?li seçenekler yeralmaktadır. Elde edilen verilerin analizi için SPSS 16.0 paket programıkullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler analiz edilirken, öncelikle betimselistatistik hesaplamaları yapılmıştır, öğretmenlerin görüşlerinin görev türü,cinsiyet, branş ve çalışılan okuldaki hizmet süresi değişkenlerine göre farklılıkgösterip göstermediğini belirlemek için t-testi, mesleki kıdem değişkeni ileokulların üst, orta ve alt düzeyde başarılı olma değişkenine göre farklılık gösteripgöstermediğini belirlemek için ANOVA testi yapılmıştır. ANOVA testi sonucundaanlamlı farkın belirlendiği durumlarda, farkın hangi grup ya da gruplardankaynaklandığını belirlemek için Tukey HSD anlamlılık testinden yararlanılmıştır.Ayrıca ölçeğin geneli ile ilişkisel, yönetimsel ve öğretimsel değer boyutlarıbazında okul değerleri ile okul başarısı ilişkisini belirlemek için de korelasyonhesaplaması yapılmıştır.Araştırma sonucunda aşağıdaki bulgulara ulaşılmıştır;1. Üst, orta ve alt düzeyde başarılı okullarda görev yapan yöneticilerin okuldeğerlerinin geneli ile ilişkisel, yönetimsel ve öğretimsel değer boyutlarına ilişkingörüşleri açısından okul başarısının yüksekliği lehine anlamlı bir farkbulunmuştur.2. Üst, orta ve alt düzeyde başarılı okullarda görev yapan öğretmenlerinokul değerlerinin geneli ile ilişkisel, yönetimsel ve öğretimsel değer boyutlarınailişkin görüşleri açısından okul başarısının yüksekliği lehine anlamlı bir farkbulunmuştur.3. Görev türü değişkeni açısından, yönetici ve öğretmenlerin okuldeğerlerinin geneli ile ilişkisel, yönetimsel ve öğretimsel değer boyutlarına ilişkingörüşleri arasında yöneticilerin lehine anlamlı bir fark bulunmuştur.4. Cinsiyet değişkeni açısından, katılımcıların okul değerlerinin geneli ileilişkisel, yönetimsel ve öğretimsel değer boyutlarına ilişkin görüşleri arasındaanlamlı bir fark bulunmamıştır.5. Branş değişkeni açısından, yönetici ve öğretmenlerin okul değerleriningeneli ile ilişkisel, yönetimsel ve öğretimsel değer boyutlarına ilişkin görüşleriarasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.6. Çalışılan okuldaki hizmet süresi değişkeni açısından, katılımcıların okuldeğerlerinin geneli ile ilişkisel, yönetimsel ve öğretimsel değer boyutlarına ilişkingörüşleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.7. Mesleki kıdem değişkeni açısından, katılımcıların okul değerlerinin geneliile ilişkisel, yönetimsel ve öğretimsel değer boyutlarına ilişkin görüşleri arasındamesleki kıdem lehine anlamlı bir fark bulunmuştur.8. Katılımcıların okul değerlerinin geneli, ilişkisel, yönetimsel veöğretimsel değer boyutları hakkındaki görüşlerine ilişkin okul başarısı arasındakikorelasyon değerleri pozitif ve anlamlı derecede yüksek çıkmıştır.Anahtar Sözcükler: Değerler, Okul Değerleri, Okul Başarısı, İlköğretimOkulu, Yönetici ve Öğretmen.

The purpose of this research is to analyze the relationship between theschool values according to the views of the teachers and administrators whowork in the schools.Research carried out by using the relational scanning model. In thiscontext ?School Values Scale? developed and used by the researcher todetermine the views of the administrators and teachers on school values.Interms of determining the school success, the students? `Placement Tests` and`Corporate Achievement Points` that schools gotten have been used as acriterion.The research takes places at the priamary schools of four central districtsof Diyarbakır (Yenişehir, Kayapınar, Bağlar ve Sur) and includes principals, coprincipalsand teachers of these schools during the 2010-2011 Academic year.There are a total of 84 primary schools in the four central districts of theprovince of Diyarbakır. In these schools 430 administrators, 4570 teachers anda total of 5000 people are on duty. Cluster sampling method was used in thestudy. Scale distrubuted to the 971 administrators and teachers, taken to thesample from 30 primary schools.Duly filled in and complete 821 scale were evaluated. In the scale thereare five personal information and 40 close ended questions located. 40 closeended questions are formed with the options `never (1), rarely (2), partly (3),often (4), and all the time` (5) to determine the views of administirators andteachers about the school values. SPSS 16.0 package program was used for theanalysis of the data obtained.When analyzing the data obtained from this study, descriptive statisticalcalculations firstly done. To determine whether there are differences among theteachers? views in terms of task type, gender, branch and tenure of office t-test; to determine whether there are differences between the professional seniorityand the schools? upper, middle and lower levels successes ANOVA test wasconducted.At the result of ANOVA test in the cases of significant differences, TurkeyHSD significance test was used to determine which group or groups are thesource of difference. Moreover, the overall scale and relational dimensions ofmanagerial and educational values in order to determine the basis of therelationship between the school and the academic success correlation valueswere calculated.As a result of the research the following key findings been reached;1. A statistically significant difference in favor of the high success leveledschools was found on the views between the overall values of the school andrelational, managerial, instructional dimensions of value among theadministrators working at high, moderate and low success leveled schools.2. A statistically significant difference in favor of the high success leveledschools was found on the views between the overall values of the school andrelational, managerial, instructional dimensions of value among the teachersworking at high, moderate and low success leveled schools.3. In terms of administrators? and teachers? work type variable, astatistically significant difference in favor of the administrators was found on theviews between the overall values of the school and relational, managerial,instructional dimensions of value.4.In terms of gender variable of participants there was no significantdifference found on views between the overall values of the school andrelational, managerial, instructional dimensions of value.5. In terms of branch variable of administrators and teachers there was nosignificant difference found on views between the overall values of the schooland relational, managerial, instructional dimensions of value.6. In terms of participants? tenure of office variable there was nosignificant difference found on the views between the overall values of theschool and relational, managerial, instructional dimensions of value.7. In terms of participants? professional seniority variable, a statisticallysignificant difference in favor of the seniors was found on the views betweenthe overall values of the school and relational, managerial, instructionaldimensions of value.8. The correlation between school performance and the participant?s viewsabout the overall school values, including relational, managerial, instructionaldimensions of values were positive and significantly high.Key words: Values, school values, school success, primary school,administrator and teacher.