Avusturya ve Türkiye`deki ortaokullarda demokrasi eğitimi içeriğine ilişkin öğretmen görüşlerinin karşılaştırılması (Viyana-Diyarbakır örneği)

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Avusturya ve hızla demokratikleşen Türkiye?deki ortaokullarda demokrasi eğitimi içeriğinin yeterliliğini öğretmen görüşleriyle belirleyip, karşılaştırabilmektir.Çalışma nitel araştırma desenlerinden durum çalışması temelli yapılmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu, 2012-2013 öğretim yılında Diyarbakır il merkezinde yer alan ortaokullarda görev yapan sosyal bilgiler öğretmenleri ile Viyana şehir merkezinde yer alan ortaokullarda görev yapan, toplam 100 tarih ve sosyal bilgiler dersi öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada, çalışma grubunun seçilmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Çalışma grubunu oluşturan Türkiye ve Avusturya?daki tarih ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin demokrasi eğitimine ilişkin, görüşlerini belirlemek amacıyla on bir açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır.Araştırma bulgularına göre ulaşılan bazı sonuçlar özetle aşağıda verilmiştir:Türkiye ve Avusturya?daki öğretmenlerinin demokrasi kavramına ilişkin algıları birbirinden farklı olsa da genelindeki algılarının ?ifade özgürlüğü? ekseninde birleştikleri saptanmıştır. Türkiye?de ortaokullarda yer alan öğretim programlarında demokrasi eğitimini temele alan kazanımların öğretmenler tarafından yetersiz bulunduğu, Avusturya?da ortaokullarda hazırlanıp uygulanan öğretim programlarında demokrasi eğitimini temele alan kazanımların öğretmenler tarafından yeterli bulunduğu belirlenmiştir. Avusturya?da ortaokullarda demokrasi eğitimine yönelik kazanımların, değerlerin daha çok sosyal öğrenme kuramına dayalı olarak öğrenciye aktarılmaktadır. Türkiye?de demokrasi eğitimine yönelik olarak öğrenciye aktarılması gereken nitelikleri aktarmada öğretmenlerin yeterlilik olarak eksiklikleri olmasına rağmen Avusturya?da böyle bir durumun çok fazla olmadığı saptanmıştır. Türkiye?de demokrasi eğitimine yönelik olarak hazırlanan programlarda içeriğin yeterli olmadığı, Avusturya?da ise içeriğin yeterli olduğu görülmüştür. Türkiye?de demokrasi eğitiminin daha çok değerlere, Avusturya?da ise bilgiye yönelik olduğu belirlenmiştir. Avusturya?da demokrasi eğitimi ile ortaokullarda daha çok bireysel farklılıklara saygı, Türkiye?de ise düşünce farklılıklarına saygı değerlerinin öğrenciye kazandırılmaya çalışılmaktadır. Demokrasi eğitimine yönelik olarak hazırlanan içerik soyut olduğundan somutlaştırılarak aktarıldığında öğrenci başarısının, anlamlı ve kalıcı öğrenmesini hem Türkiye?de hem de Avusturya?da arttıracağına yönelik sonuçlara ulaşılmıştır.Anahtar Sözcükler: Demokrasi, Demokrasi Eğitimi, Eğitim, Sosyal Bilgiler

The aim of this study is to compare the qualification of the content of democracy education in the secondary schools in Austria and in rapidly democratizing Turkey by determining the teachers? notions. The survey was carried out on the basis of case study of qualitative research designs. This study group of the research encompasses the social science teachers located in the centre of the Diyarbakır province in the academic year of 2012-2013 with a total of 100 teachers of history and social science teachers serving in the secondary schools located in the centre of Vienna. In the research, criterion sampling from purposive sampling methods was used for selection of the study group. Semi-structured interview including eleven open-ended questions was applied for assessing the notions on democracy education of the history and social science teachers forming the study group in Turkey and in Austria. According to the findings of the research, some achieved results are summarised as follows:Although the perceptions of the democracy concept of teachers in Turkey and in Austria are different, it is identified that general perceptions are united around ?freedom of speech?. It is determined that acquisitions based on democracy education in the curriculums which are in the secondary schools in Turkey are disqualified by teachers, and acquisitions based on democracy education in the curriculums which are prepared and implemented in the secondary schools in Austria are found adequate by teachers.Acquisitions and values for democracy education in the secondary schools in Austria are transferred to the students mostly by basing on social learning theory. Though in Turkey teachers are lack of qualification about the democracy education intended to transfer attributes to the students, it is stated that there aren?t many cases in Austria those like in Turkey. It was observed that the contents within curriculums prepared for democracy education in Turkey was not enough but in Austria the content was enough. It is defined that democracy education in Turkey is mostly oriented to the values; however, in Austria for the knowledge. In Austria it is mostly strived to bring respect to the individual differences with the democracy education in the secondary schools, however, in Turkey opinion differences. As the content prepared for democracy education is abstract, when it is transferred by objectifying, conclusions that will improve the success of student meaningful and permanent learning both in Turkey and Austria has been reached.Key words: Democracy, Democracy Education, Education, Social Studies