İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler programında belirlenen değerlerin kazanım düzeyleri ve bu süreçte karşılaşılan güçlüklerin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerleri kazanım düzeylerini tespit etmek ve öğretmen görüşlerine göre kazanım sürecinde karşılaşılan güçlüklerin neler olduğunu belirlemektir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde betimsel bir çalışma yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2012-2013 eğitim öğretim yılında random yöntemiyle seçilmiş Çanakkale merkez ve ilçelerinden (Çan, Biga, Bayramiç ve Gelibolu) 3'er ilkokulun dördüncü sınıfından 536 öğrenci ile bu sınıfları okutan 32 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada verileri toplamak amacıyla, öğrencilere yönelik araştırmacı tarafından geliştirilen `Değerler Eğitimi Anketi` ve öğretmenlere yönelik olarak Baydar (2009)'un anketi geliştirilerek kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular SPSS 18.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Verilerin analizinde frekans, yüzde, bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans (ANOVA) analizi kullanılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin; yaşı, ailelerindeki kişi sayısı ve televizyonda en çok izledikleri program türüne göre dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerleri kazanım düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Öğrencilerin; cinsiyeti, anne-babalarının öğrenim durumu, anne-babalarının mesleği, ailelerinin ortalama aylık gelir düzeyi ve evlerindeki oda sayısı (kendi odası dahil) değişkenlerine göre dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerleri kazanım düzeylerinde anlamlı farklılıklar bulunmuştur.Araştırma kapsamında elde edilen bulgulara göre, öğretmen görüşlerine göre; dördüncü sınıf öğrencilerinin değerleri kazanımlarını arkadaş çevresi, ailenin eğitim düzeyi ve medyanın önemli ölçüde etkilediği, değerlerin öğretimi sürecinde en çok uygulanan yöntem tekniğin açıklama ve anlatma, model olma ve soru-cevap olduğu, öğretim sürecinde en çok karşılaşılan güçlüklerin yetişkinlerin değer konusunda yeterli örnek olamaması, okul dışı çevrenin olumsuz etkisi, öğrenci çalışma kitabında değerlerle ilgili yeterli etkinlik olmaması ve ailenin olumsuz etkisi olduğu, dördüncü sınıf öğrencilerinin sosyal yaşamlarında en yüksek düzeyde kullandıkları değerlerin `Vatanseverlik`, `Misafirperverlik` ve `Aile birliğine önem verme` olduğu, değerlerin ne düzeyde kazanıldığını belirlemek için, ölçme değerlendirme türlerinden en çok kullanılanların yazılı ve sözlü anlatım, gözlem yapma ve soru-cevap olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Değerler, Sosyal Bilgiler Dersi, Değerler Eğitimi

Aim of this research is establishing the students value getting levels in the program of primary school 4th grade social science and determining the difficulties in the process according to teachers ideas. In this research a descriptive working in scanning model has been done which is a component of quantitative research methods. The example of research is occured in 2012-2013 educational year among the schools which are choosen randomly in the center of Çanakkale and its districts (Çan, Biga, Bayramiç, Gelibolu) 3 primary schools in every district, among 536 students who are studying 4th grade in primary school, among 32 teachers who are the teacher of 4th grade in related schools.In research `Value Education Survey` for students and Baydar (2009) survey for teachers are used after developed in order to get information by the researcher. The results which are get after the research, analysed with the help of SPSS 18.0 packet program. In the analyse of results frequency, percentage, independent group t-test and single-sided variant (ANOVA) analysing are used.According to reseach results there is no visible difference among the students age, the number of family members, favourite TV program and value getting level, but there are some important differences among sex, education level of parents, occupation of parents, avarage monthly income of parents, room numbers of house (including their own room) factors and value getting level.In findings that get in research, according to teachers opinion friends, parents education level and media affect the getting of value, the most popular methods which are appiled in the education of value process are explanation, telling, modelling and answer-question; the most popular difficulties in education process are wrong modelling of adults, negative effects of the people outside the school, insufficient activities in the workbook of students related to value and negative effects of parents; the most useful values of primary school 4th grade students in their social life are `patriotism`, `hospitality` and `importance of family cooperation`. It is determined that most useful evaluation techniques in order to designate the level of values are written and vebal expressing, observation and answer-question.Key words: Values, Social Science Lecture, Value Education