Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin akran zorbalığına ilişkin tutumları ve müdahale stratejileri

Abstract

Bu araştırmanın dört temel amacı bulunmaktadır. Bunlardan ilki araştırmaya katılan öğretmen ve yöneticilerin okullarda yaşanan akran zorbalığına ilişkin farkındalıklarının ne düzeyde olduğunu betimlemektir. İkincisi; araştırmaya katılan öğretmen ve yöneticilerin akran zorbalığını ciddiye alma düzeylerinin zorbalık türlerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemektir. Araştırmanın üçüncü temel amacı; araştırmaya katılan öğretmen ve yöneticilerinin karşılaştıkları zorbalık davranışlarına müdahale etme düzeylerinin davranışın türüne göre değişip değişmediğini belirlemektir. Araştırmaya katılan öğretmen ve yöneticilerin, hangi tür zorbalık davranışına hangi müdahale davranışıyla karşılık verdiklerini belirlemek de araştırmanın dördüncü amacıdır. Elde edilen istatistiksel bulgular sonucunda; öğretmenlerin a) en fazla fiziksel ve sözel zorbalık en az ise sosyal zorbalık türündeki davranışları zorbalık olarak gördükleri, b) fiziksel ve sözel zorbalık türlerini sosyal zorbalık türüne oranla daha fazla ciddiye aldıkları, c) davranışın türüne bakmaksızın, her bir zorbalık olayına yüksek oranda müdahale edecekleri, d) karşılaşılan herhangi bir zorbalık davranışında en fazla tercih edilen müdahale stratejilerinin, `zorbayla yaptığının kabul edilemez bir davranış olduğunu konuşmak` ve `zorbalık yapan öğrenciyi rehberlik, okul idaresi ya da ailesine bildirmek` olduğu, e) en az tercih edilen yöntemlerin ise `görmezden gelme` ve `ceza verme` olduğu; okul yöneticilerinin a) zorbalık tanımlarının farklılık gösterdiği, b) en fazla fiziksel zorbalık türüne vurgu yaptıkları, c) zorbalığın okulun her yerinde gerçekleşebileceğini söyledikleri, d) mücadelede en büyük görevin rehber öğretmenlere ve sınıf öğretmenlerine düştüğünü belirttikleri, e) en sık başvurdukları yöntemin öğrenciyi uyarmak ve onunla konuşmak olduğunu belirttikleri bulunmuştur.

Essentially there are four main aims of this research; the first of which is to elaborate on the degree of awareness of participant teachers and school administrators on peer bullying behaviours in schools. The second aim is to find out how seriously the participant teachers and school administrators react to peer bullying behaviours and whether the degree of this reaction differs with various types of bullying behaviours.The third main aim is to identify the teachers and school administrators' intervention levels in bullying behaviours they witness and whether the level of these interventions vary with the type of bullying behaviour. Finally, it is aimed to set down the kind of intervention behaviours the teachers and school administrators prefer for each of the bullying types. The result of the statistical findings are as follows: a) teachers most commonly perceive physical bullying as a bullying behaviour and social bullying as the least commonly, b) teachers take physical and verbal bullying behaviours more seriously than social bullying behaviours, c) regardless of the type of behaviour most teachers will intervene d) in any type of bullying encountered, the most commonly preferred intervention strategies are `to talk to the bully about his unacceptable behaviour` and `to inform of the bully to the couselling service, schoolboard or the bully's parents` e) the least preferred strategies are `to ignore` and `to punish`. It is found that a) school administrators' definitions of bullying greatly vary, b) like teachers, they emphasize physical bullying type the most, c) school administrators say that bullying may be seen anywhere in the school, d) Stating that the greatest responsibility falls upon guidance counselors and the teachers, school administrators point out the correlation between family care, family education and bullying e) the school administrators remarked that 'warning the student' and 'talking to him/her' are the methods they most commonly use.