İlköğretim öğretmenlerinin demokratik okul kültürünün algılanmasına yönelik görüşleri

Abstract

İlköğretim Öğretmenlerinin Demokratik Okul Kültürünün Algılanmasına Yönelik Görüşleri` adlı çalışma konuyu teorik bir düzlemde ele almakla birlikte istatistik verileriyle desteklenmiştir. İlköğretim birinci ve ikinci kademe öğretmenlerinin görüşlerine anket soruları aracılığıyla ulaşılmıştır. Bu çerçevede, Çanakkale ili Merkez, Lapseki ve Biga ilçelerinden seçilen 25 okulda ulaşılan öğretmenlerin anket sorularını cevaplandırması sağlanmış, 267 anket incelemeye dahil edilmiştir. Çalışma dört bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde `Giriş` bölümü içinde yer alan problem durumu, araştırmanın önemi, varsayım, sınırlılıkları, kısaltmalar ve tanımlar; `Alan Araştırması` bölümünde yer alan demokratik okul kültürü, insan hakları, demokrasi ve vatandaşlık eğitimi kavramlarının ilişkilerinin açıklanması yer almaktadır. `Araştırma Yöntemi` başlıklı üçüncü bölümde; araştırmanın modeli, evreni, örneklemi, veri toplama araçları ve veri analizi gibi konular üzerinde durulmuştur. `Bulgular ve Değerlendirme` başlıklı dördüncü ve son bölüm, `Demokratik Tutum Ölçeği` yönteminin anket uygulaması sonucu elde edilen verilerin SPSS programı aracılığıyla veri girişlerinin yapılmasından elde edilen istatistik verilerin değerlendirmesini içermektedir. Araştırmanın sonucunda İlköğretim öğretmenlerinin cinsiyetlerine göre demokratik saygı ile cinsiyet değişkeni arasında anlamlı bir farklılık bulunmasına karşın; demokratik katılım ve demokratik eğitim ile cinsiyet arasında istatistik olarak anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Farklı kıdeme sahip ilköğretim öğretmenlerinin demokratik saygı, demokratik katılım ve demokratik eğitim değişkenlerinin çalışma süresi veya kıdemine göre istatistik açısından anlamlı bir farklılığının bulunmadığı görülmüştür. İlköğretim öğretmenlerinin tutumlarını mezun oldukları kurum düzeylerine göre (lise, önlisans, lisans, lisansüstü), incelediğimizde demokratik saygı, demokratik katılım ve demokratik eğitim değişkenlerinin eğitim düzeyine göre istatistik açısından anlamlı bir farklılığının bulunmadığı görülmüştür. İlköğretim öğretmenlerinin, yaşlarına göre demokratik tutum boyutları incelendiğinde, demokratik katılım ve demokratik eğitim değişkenleri yaşa göre farklılık göstermemesine karşın, demokratik saygı değişkeni yaşa göre istatistik olarak anlamlı bir farklılığa sahip olduğu görülmüştür.

The study titled `Perception of democratic school culture in primary schools` handles the subject at a theoretical level and supported by statistical data. Opinions of first-year and second-year teachers in the primary schools were obtained via survey questions. Within this frame, it was provided that teachers working in 25 schools and being selected from Çanakkale province, Merkez, Lapseki and Biga districts answered survey questions and 267 surveys were included in the examination. The study consisted of four sections. In the first section, there is problem situation in the `Introduction`, importance of the research, hypothesis, limitedness, abbreviations and definitions and in the `Field Study` section, there is explanation of relations of these concepts: democratic school culture, human rights, democracy and citizenship education. In the third section titled `Research Method`, it was focused on research model, system, sample, data collection tools and data analysis. In the fourth and last section titled `Findings and Evaluation`, there is evaluation of data obtained as a result of survey implementation of the method titled `Democratic Attitude Scale` and of the date obtained from making data entry via SPSS program. As a result of the research, it was seen that there was no significant difference between democratic respect and gender variance according to gender of primary school teachers and that there was no statistically significant difference between democratic participation, democratic education and gender. It was also seen that there was no statistically significant difference according to working period or seniority of democratic respect, democratic participation and democratic education variances of the primary school teachers having different seniority. When considering attitudes of the primary school teachers according to level (high school, associate degree, undergraduate and postgraduate) of institution from which they were graduated, it was seen that there was no statistically significant difference according to education level of the democratic respect, democratic participation and democratic education variances. When considering democratic attitude dimensions of the primary school teachers according to their ages, it was seen that democratic participation and democratic education variances did not differ from age and that democratic respect variance had statistically significant difference according to age.