Okul iklimi ile öğretmen öz yeterliği ilişkisine yönelik öğretmen görüşleri

Abstract

Bu araştırmada, öğretmenlerin öz-yeterlikleri ile okul iklimini algılama düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Çeşitli değişkenlere bağlı olarak öğretmenlerin öz-yeterlikleri ile okul iklimini algılama düzeyleri arasındaki anlamlı farklılıklar belirlenmeye çalışılmıştır.Araştırmada veri elde etmek için anket tekniği kullanılmış, anket içerisinde okul iklimini algılama düzeyine ilişkin veriler elde etmek amacıyla, Nebraska Üniversitesi ve Batı Michigan Üniversiteleri'ne Ulusal Ortaokul Ortaklığı Müdürlüğü tarafından 1998 yılında yaptırılmış, Türkçe dilsel eşdeğerlik, güvenirlik ve geçerlik çalışması ise 2006 yılında Faika Yelda Acarbay tarafından yapılmış olan, Comprehensive Assesment of School Enviroment (CASE), okul iklimi ölçeği kullanılmıştır ve yine, orijinal adı `Teachers' Sense of Efficacy Scale (TSES)` olan, Çapa vd. (2005) tarafından Türkçe'ye uyarlanmış öz-yeterlik ölçeğinden yararlanılmıştır.Araştırmanın evrenini, 2013-2014 eğitim-öğretim yılı Çanakkale ili merkez ve ilçelerde bulunan lise öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise seçkisiz örnekleme yöntemlerinden basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilen 158 kadın, 142 erkek olmak üzere toplam 300 kişi oluşturmaktadır.Araştırma sonuçları incelendiğinde öğretmenlerin genel okul iklimini algılama düzeylerinin yüksek olduğu görülmektedir. Öğretmenlerin öz-yeterlik algıları açısından bakıldığında ise, öz-yeterlik algılarının yüksek olduğu görülmektedir. Genel okul iklimini algılama düzeyi açısından bakıldığında kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre okul iklimini algılama düzeylerinin daha yüksek olduğu ve aralarında anlamlı bir farklılığın olduğu görülmektedir. Genel okul iklimini algılama düzeyi öğretmenlerin cinsiyet, mezun oldukları okul türü, kıdemleri, görev yaptıkları okuldaki çalışma yılları, görev yaptıkları okuldaki öğretmen sayısı, görev yaptıkları okuldaki öğrenci sayısı değişkenlerine göre de anlamlı farklılık göstermektedir. İncelenen diğer değişkenler açısından okul iklimini algılama düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Öz-yeterliklerini algılama düzeyi öğretmenlerin görev yaptıkları okuldaki öğretmen sayısı değişkenine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmıştır. Diğer değişkenler açısından bakıldığında anlamlı bir farklılık görülmemiştir.Araştırmanın neticesinde ise öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda oluşan okul iklimi ölçeği puanları ile öz-yeterlik ölçeği puanları arasında pozitif yönlü orta seviyede ilişki olduğu görülmektedir.Anahtar Kelimeler: Okul İklimi, Öz-yeterlik, Öğretmen

AbstractIn this study, the relationship between teachers self-efficacy and their perception of school climate is examined. Depending on different variebles, significant differences between teachers self-efficacy and their perception of school climate was tried to be identified.In the study, survey method was used to obtain data, it was conducted in 1998 in University of Nebraska and West Michigan University by Directorate of The National Junior Partnership to obtain data related on perception of school climate in the survey, and Comprehensive Assesment of School Enviroment (CASE) school climate scale, whose Turkish linguistic equivalence, reliability and validity studies were done by Faika Yelda Acarbay in 2006, was used, and again, a self-efficacy scale by Çapa et al. (2005) whose original name was `Teachers' Sense of Efficacy Scale (TSES)` was used.The study universe constitutes high school teachers in central province and districts of Çanakkale in 2013-2014 educational year. Study sampling constitutes 158 female and 142 male attendants, a total of 300 people who were chosen according to simple random sampling method which is one of the random sampling methods.Analyzing the results of research on teachers' general perception on school climate, their perception of school climate seems to be high. When teachers' self-efficacy is concerned, their self-efficacy perception seems to be high. In terms of the overall school climate, female teachers had higher levels of perception of school climate than male teachers, and it is seen that there is a significant difference between them. Overall school climate perception level shows significant differences depending on the variables like teachers' gender, type of school they graduated, seniority, years of study at the school in which they work, number of teachers in schools in which they work, the number of students in the school in which they work. In terms of the other variables of school climate, there was not a significant difference between the levels of perception. The perception level of self-efficacy changed in significant a way related to number of teachers in a school in which a teacher is serving. In terms of other variables, no significant difference was observed.As a result of the research, there seems to be a positive mid-level relationship between school climate scale scores and self-efficacy scale scores which formed in accordance with the opinion of teachers.Keywords: School Climate, Self-efficacy, Teacher