Son evre kronik böbrek yetmezliği olgularında serebral mikrokanamanın nörokognitif fonksiyon bozukluğu üzerine etkisi

Abstract

AmaçSon dönem böbrek yetmezliği (SDBY) olan hemodiyaliz (HD) olgularında, Susceptibility Weighted Imaging (SWI) Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ile intraserebral mikrokanama tespiti ve nörokognitif fonksiyon üzerine etkisini araştırmak. Gereç ve YöntemSon dönem böbrek yetmezliği tanılı 49 hemodiyaliz olgusu çalışma kapsamına alındı. Konvansiyonel ve SWI MRG ile beyindeki parankimal mikrokanama varlığı, lokalizasyonları, mikrokanamanın komorbiditeleri (Hipertansiyon ve Diyabetes Mellitus) ve mikrokanamanın yaş, dializ süresi faktörleriyle ilişkisi incelendi. İnme geçirmiş 6 olgu dışındaki 43 olguya Uzman Nörolog tarafından nörokognitif minimental test yapıldı. Toplam test puanı 30 üzerinden değerlendirilmiş olup, 9 ve daha az puan şiddetli, 10-18 puan orta derecede, 19-24 puan hafif derecede kognitif fonksiyon bozukluğu olarak değerlendirildi. Minimental test yapılan olgular, mikrokanama saptanan (Grup 1, n: 26) ve saptanmayanlar (Grup 2, n: 17) olarak iki gruba ayrıldı. Mikrokanamanın nörokognitif fonksiyon üzerine etkisi araştırıldı. BulgularOlguların %59'unda mikrokanama, %14'ünde ise makrokanama izlendi. Makrokanamalı olguların tümünde aynı zamanda mikrokanama da mevcuttu.Grup 1'de toplam 10 olguda (% 38,4) kognitif fonksiyon bozukluğu saptanmış olup, bu olguların 6'sında hafif derecede kognitif fonksiyon bozukluğu, 4'ünde orta derecede kognitif fonksiyon bozukluğu izlendi. Grup 2'de 2 olguda (% 11,7) kognitif fonksiyon bozukluğu saptanmış olup, ikisi de hafif derecedeydi. Mikrokanama varlığı ile kognitif gerileme arasında pozitif korelasyon saptandı (p=0,031). Minimental test esnasında sorgulanan dikkat bozukluğu ile mikrokanama varlığı arasında korelasyon saptanmazken, yakın bellek bozukluğu ile mikrokanama arasında pozitif korelasyon izlendi (p=0,027). Diyabetes Mellitus (DM) varlığı ile mikrokanama varlığı arasında pozitif korelasyon saptandı (p=0,027).Sonuç Hemodiyaliz olgularında nörokognitif fonksiyonlardaki azalmanın en önemli nedeni mikrokanama varlığıdır. Tedavi protokollerine yol gösterici olabilmesi açısından mikrokanamanın erken dönemde saptanması önem arzetmektedir. Nörokognitif fonksiyon bozukluğu ve DM'un eşlik ettiği hemodiyaliz olgularında SWI MRG rutin görüntülemede yer almalıdır.Anahtar Kelimeler: Kronik böbrek yetmezliği, Son Dönem Böbrek Yetmezliği, Diyaliz, SWI, Mikrokanama

Objective: To detect intracerebral microbleeding with Susceptibility Weighted Imaging (SWI) Magnetic Resonance Imaging (MRI) on hemodialysis (HD) patients and investigate relation between microbleeding and neurocognitive impairment. Material and Method: 49 hemodialysis cases with end stage renal disease (ESRD) were involved in this study. Existence and locations of microbleeding, relation between microbleeding and hypertension (HT), diabetes mellitus (DM), age and duration of dialysis were analyzed. Standardized mini-mental test (SMT) was performed for 43 cases excluding 6 cases who are have stroke history. Total test score was accepted as 30 points. Neurocognitive impairment was classified as severe (≤ 9 points), moderate (10-18 points) and mild (19-24 points) impairment.The tested cases divided two groups as cases with microbleeding (Group 1, n: 26) and without microbleeding (Group 2, n: 17) so that relation between intracerebral microbleeding and neurocognitive impairment was analyzed.Result: Incidence of microbleeding and macrohemorrhage was noted as % 59 and % 14 respectively in all cases. All macrohemorrhagic cases have also microbleeding. In group 1, neurocognitive impairment was detected in 10 cases (38,4%). 6 cases have moderate, 4 cases have mild impairment. In group 2, neurocognitive impairment was detected in 2 cases (11,7%). Both cases have mild impairment.Significant positive corelation was detected between microbleeding and cognitive regresion (p=0,031). Although there was no corelation between attention disorder which is important factor for test scoring and microbleeding, positive corelation was detected between close memory impairment and microbleeding (p=0,027). Positive corelation was detected between DM and microbleeding (p=0,027).Conclusion: In hemodialysis patients, microbleeding is the most important cause of neurocognitive impairment which is important for guide to treatment protocols. SWI MRI should be included at imaging protocol of diabetic hemodialysis patients with neurocognitive regresion.Keywords: Chronic Renal Failure, End Stage Renal Disease, Dialysis, SWI, Microbleeding