Denetimli serbestlik uygulaması kapsamında eğitim tedbir kararı alınan lise öğrencilerinin kişilerarası ilişki tarzı ve psikolojik belirtileri

Abstract

Araştırmanın amacı, herhangi bir nedenden ötürü denetimli serbestlik uygulaması kapsamında eğitim tedbir kararı alınan lise öğrencilerinin kişiler arası ilişki tarzları ve psikolojik belirtilerinin saptanmasıdır. Araştırma kapsamına giren bireyler, Diyarbakır Adliyesi ve Milli Eğitim İl Müdürlüğünde dosyası bulunan suça sürüklenen ve denetimli serbestlik uygulaması kapsamında eğitim tedbir kararı alınan 296 lise öğrencilerinden oluşmuştur.Araştırmada veri toplama aracı olarak 42 maddeden oluşan yapılandırılmış kişisel bilgi formu, 53 maddeden oluşan derecelendirilmiş beş seçenekten oluşan `Psikiyatrik Belirti Tarama Listesi` Kısa Semptom Envanteri (Symptom Check List) ve 60 maddeden oluşan `Kişilerarası Tarz Ölçeği (KTÖ)` uygulanmıştır. Veri toplama araçlarından elde edilen veriler bilgisayar ortamında toplanarak bu veriler istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Ölçeklerin değerlendirilmesi için istatistiksel analizlerde SPSS 16 programından yararlanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçeklerden elde dilen puanlar arasındaki ilişkiler için Pearson Momentler Çarpımı Korelâsyon tekniği kullanılmıştır. Ölçek, puanlar ortalamaları arasındaki farkların belirlenmesi amacıyla t-testi ve gruplar arası farkların belirlenmesi amacıyla da tek yönlü varyans analizi (One-Way ANOVA) yapılmıştır. Analizler sonucunda bazı değişkenlerin değişik boyutlarda bağımlı değişkene ilişkin varyanslarda her bir grup için eşit olmadığı görülmüştür. Bu nedenle varyansların homojen olmadığı durumlarda, ortalamalar arası karşılaştırmaları yapmak için `Brown-Forsythe` testi yapılmış ve bu test sonucunda elde edilen `F` değerleri kullanılmıştır. ANOVA testi sonucunda anlamlı farkın belirlendiği gruplarda, farkın hangi grup ya da gruplar arasında olduğunu tespit etmek amacıyla çoklu karşılaştırma testleri kullanılmıştır. Grup varyanslarının eşit dağıldığı durumlarda, ortalama puanların çoklu karşılaştırılmasında `Tukey` testi, grup varyanslarının eşit olmadığı durumlarda ise `Dunnet-C` testi kullanılmıştır. Öğrencilerin kişilerarası ilişki tarz ölçeği ile psikolojik belirtiler ölçeği alt boyutları arasında anlamlı ilişkiler gözlemlenmiştir. Öğrencilerin kişilerarası ilişki tarz ölçeği; kaçınan ve manipülatif tarz değerlerinde; kısa semptom envanteri; psikoz, paranoid, somatizasyon, obsesyon ve öfke değerlerinde çeşitli değişkenler arasında anlamlı farklılıklar göstermektedir.

The aim of the research, is to determine the way of interpersonal relations and psycological symptoms of high school students who take educational temporary injunction that covered under the probation for any kind of reasons. The sample of the research is about 296 high school students who have a file in Diyarbakır Judicial Court and Public Education Provincial Directorate, obliged to a crime and taken educational temporary injunction probation. Constructed personal information form that consists of 42 items, Psychiatric Symptom Check List with 53 items that have graded five points in each of them and Interpersonal Style Scale which consists of 60 items are applied in this reseach for collecting data. The statistical evaluation of the information received from a data collections are done by on computer. SPSS 16 programme is used at the statistical analysises of the evaluation of the scales. Pearson Product Moment Correlation Coefficient is utilized for the interrelations of points obtained from the inventories of the research. One- Way ANOVA administered for identifying the differences between groups and t-test are administered for identifying the differences between arithmetic mean of the scales. As a consequence of these analyses, some variables are seen not to be equal in some dimensions and some variances regarding dependent variables for each individual groups. Therefore, in some cases, Brown-Forsythe test is used in order to compare means, where these variances are not homogenous and `F` degrees. Multiple comparison tests are utilized for stating the differences among which group(s) where the significant differences are modified as a result of ANOVA test. On one hand, Tukey test is practiced in multiple comparison of average points where group variances are evenly distributed; on the other hand Dunnet- C test is practiced when group variances are not evenly distributed Some significant relations are observed between interpersonal relation style scale of students and sub- dimensions of psycological symptoms. Interpersonal relation style scale of students creates significant differences in values of manipulative and aversed style; short symptom inventory illustrates same differences in values of psychosis, paranoid, somatization, obsession as well as anger.